چرا سفر به مریخ بی بازگشت است
بسیاری از برنامههای فضایی پیشرو، از جمله طرحهای شرکتهای خصوصی مانند اسپیسایکس، دیدگاهی بلندمدتتر از صرفا بازدید کوتاه مدت از مریخ دارند. هدف اصلی در این برنامهها، استعمار و سکونت دائمی انسان در مریخ است. در این سناریو، فضانوردان اولیه به عنوان پیشگامان و بنیانگذاران سکونتگاههای انسانی در مریخ عمل خواهند کرد.

عصر ترکیه – اخبار علم و فناوری: رویای پا گذاشتن انسان بر سیاره سرخ، مریخ، همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. با پیشرفتهای اخیر در فناوری فضایی، این رویا بیش از هر زمان دیگری به واقعیت نزدیک شده است. اما آنچه اغلب در هیجان سفر به مریخ نادیده گرفته میشود، ماهیت یکطرفه بودن این سفر برای فضانوردان اولیه است.
شاید برای بسیاری سوال باشد که چرا با وجود تلاشهای عظیم برای ارسال انسان به مریخ، بازگشت فضانوردان به زمین در برنامههای اولیه گنجانده نشده است. پاسخ به این سوال ریشه در ترکیبی از چالشهای فنی، هزینههای سرسامآور و اهداف بلندمدت ماموریتهای مریخ دارد.
هزینههای سرسامآور و پیچیدگیهای فنی بازگشت از مریخ:
سفر رفت و برگشت به مریخ به مراتب پیچیدهتر و پرهزینهتر از یک سفر یکطرفه است. برای بازگشت از مریخ، فضانوردان نه تنها به فضاپیمای بازگشت نیاز دارند، بلکه باید سوخت کافی برای پرواز از جو رقیق مریخ و مقابله با جاذبه آن را نیز با خود حمل کنند. این بدان معناست که جرم کلی ماموریت به طور چشمگیری افزایش مییابد و به تبع آن، هزینه پرتاب و پیچیدگیهای فنی نیز چندین برابر خواهد شد.
در حال حاضر، تمرکز اصلی ماموریتهای مریخ بر رسیدن به مریخ و استقرار پایگاههای اولیه است. فناوریهای فعلی و بودجههای تخصیص یافته، اولویت را به ایجاد زیرساختهای لازم برای زندگی طولانیمدت در مریخ میدهند. تلاش برای توسعه فناوریهای مورد نیاز برای بازگشت از مریخ، به معنای تاخیر در شروع ماموریتهای استعماری و صرف منابع بیشتر در مراحل اولیه خواهد بود.
هدف اصلی: استعمار و سکونت دائمی در مریخ:
بسیاری از برنامههای فضایی پیشرو، از جمله طرحهای شرکتهای خصوصی مانند اسپیسایکس، دیدگاهی بلندمدتتر از صرفا بازدید کوتاه مدت از مریخ دارند. هدف اصلی در این برنامهها، استعمار و سکونت دائمی انسان در مریخ است. در این سناریو، فضانوردان اولیه به عنوان پیشگامان و بنیانگذاران سکونتگاههای انسانی در مریخ عمل خواهند کرد.
از این منظر، ماموریتهای اولیه به مریخ، به مثابه سفرهای اکتشافی و مهاجرتی تاریخی به سرزمینهای جدید در گذشته هستند. مهاجران اولیه به آمریکای شمالی یا استرالیا نیز در ابتدا با هدف سکونت دائمی و نه بازگشت به وطن، عازم این سرزمینها شدند.
چالشهای روانی و انتخاب فضانوردان:
سفر یکطرفه به مریخ، چالشهای روانی خاص خود را نیز به همراه دارد. فضانوردانی که داوطلب این سفر میشوند، باید از ابتدا آگاه باشند که به احتمال زیاد دیگر به زمین باز نخواهند گشت. این امر نیازمند آمادگی روانی فوقالعاده و روحیهای سازگار با زندگی در شرایط سخت و دور از وطن است.
سازمانهای فضایی و شرکتهای خصوصی که به دنبال اعزام فضانورد به مریخ هستند، به دقت فرآیند انتخاب داوطلبان را انجام میدهند. علاوه بر مهارتهای فنی و جسمانی، پایداری روانی، توانایی انطباق با شرایط جدید و روحیه کار تیمی از جمله ویژگیهای کلیدی فضانوردان ماموریتهای یکطرفه به مریخ خواهد بود.
آینده سفرهای رفت و برگشت به مریخ:
با وجود اینکه ماموریتهای اولیه به مریخ به احتمال زیاد یکطرفه خواهند بود، این بدان معنا نیست که بازگشت از مریخ برای همیشه غیرممکن خواهد بود. با پیشرفت فناوری، به ویژه در زمینه تولید سوخت در محل (ISRU) از منابع مریخ، امکان بازگشت فضانوردان در ماموریتهای آینده دور از ذهن نخواهد بود.
تولید سوخت از منابع موجود در مریخ، مانند آب یخزده و دیاکسید کربن جو مریخ، میتواند نیاز به حمل سوخت از زمین را به طور چشمگیری کاهش دهد و راه را برای سفرهای رفت و برگشت به مریخ در آینده هموار سازد.
نتیجهگیری:
سفر به مریخ، یک ماجراجویی بیسابقه و پر از چالش است. در حال حاضر، به دلایل فنی، اقتصادی و اهداف بلندمدت استعماری، ماموریتهای اولیه به مریخ به احتمال زیاد به صورت یکطرفه طراحی شدهاند. با این حال، این بدان معنا نیست که رویای بازگشت از سیاره سرخ برای همیشه دستنیافتنی خواهد بود. با تداوم پیشرفتهای علمی و فناوری، و با تمرکز بر توسعه فناوریهای کلیدی مانند تولید سوخت در محل، امید به سفرهای رفت و برگشت به مریخ در آینده همچنان زنده است و گامی مهم در جهت تحقق رویای سکونت انسان در سیارات دیگر خواهد بود.