خبرگزاری ترکیه ای “آناتولی” در گزارشی با عنوان “مسجد تاریخی گوهرشاد؛ یادگار مهم دوره تیموری در ایران”به این بنای تاریخی – مذهبی شهر مشهد پرداخته است.
به گزارش عصر ترکیه، آناتولی مسجد گوهرشاد را این گونه روایت کرده است:
مسجد جامع گوهرشاد، واقع در شهر مشهد مرکز استان خراسان رضوی ایران، با ویژگیهای تاریخی و معماری منحصربه فرد خود به عنوان یکی از مهمترین مقاصد گردشگران خارجی و داخلی در ایران شناخته میشود.
این مسجد توسط گوهر شاد، همسر سلطان شاهرخ، پسر تیمور گورکانی و دوره تیموریان ساخته شده و در کتیبه آن تاریخ ساختش سالهای 1405-1406 میلادی عنوان شده است.
این مسجد جامع یکی از نمونههای زیبای معماری دوره تیموری است و با دیوارهای آجری لعابدار، کاشیهای آبی، فیروزهای، زرد، قرمز و قهوهای و همچنین کاشیهای خطاطی خودنمایی میکند.
قسمتهای زیرین دیوارهای مسجد از آجرهای لعابدار به رنگهای فیروزهای، زرد و سیاه ساخته شده و با سنگ مرمر به ارتفاع تقریبی 2 متر پوشیده شدهاند. بخشی از دیوارها نیز گچکاری است و طرحهای گل و بوته و آیات قرآنی زیبای موجود نیز چشمنوازی میکنند.
منبر و محراب این مسجد نیز مطابق با شکل اولیه خود مرمت شده و از جالب ترین بخشهای مسجد به شمار میرود. منبر مسجد به منظور محافظت با صفحات شیشهای پوشانده شده است. منارههای بلند و زیبای این مسجد نیز از دیگر بخشهای قابل توجه آن به شمار میرود.
برخلاف مساجدی که به طراحی داخلی آنها اهمیت بیشتری داده می شود، تزئینات بیرونی مسجد جامع گوهرشاد نیز شکوهی متفاوت به این بنای تاریخی میبخشند.
حیاط اندرونی و دیوارهای بیرونی این مسجد با توجه به ویژگی های دوره تیموری با آجر و کاشیهای لعابدار ساخته شده اند و دور طاقهای درها با کاشیهای منقوش تزیین شدهاند.
یکی از مهمترین ویژگیهای این بنای تاریخی نیز گنبد بزرگ آن است که از خیابان های اطراف و مکان های مرتفع شهر قابل مشاهده است. در امتداد دایره گنبد که با آجرهای لعابدار فیروزهای ساخته شده، عبارت «لا اله الا الله» در فواصل معینی نوشته شده است.
ویژگی دیگری که مسجد گوهرشاد را از سایر مساجد تاریخی متمایز میکند، باز بودن آن به عبادت بوده و به غیر از اوقات نماز نیز عبادت کنندگان در مسجد قرآن و نماز میخوانند.
درست در پشت دیوار حیاط داخلی این مسجد، مقبره امام رضا، یکی از دوازده امام شیعیان قرار دارد و کسانی که برای بازدید آرامگاه امام رضا میآیند، امکان بازدید از مسجد گوهر شاد را نیز دارند.
اگرچه این دو بنای تاریخی در گذشته به صورت فضاهای متفاوت ساخته شدهاند، اما در سالهای اخیر با تغییرات صورت گرفته به صورت یک مکان واحد در آمدهاند.
همچنین در صحن این مسجد هفت «شبستان» وجود دارد که دارای منارههای دوتایی هستند. شبستانها علاوه بر اختصاص به اقامه نماز در ماههای زمستان، برای مقاصدی مانند اقامت زائرین و یادگیری قرآن برای طلاب مورد استفاده قرار میگرفته اند.