شهرهای برتر دوست دار دوچرخه در سال ۲۰۲۵
شاخص دوچرخه دوستی شهرها موسوم به Copenhagenize نشان می‌دهد دوچرخه‌سواری دیگر یک مسئله حاشیه‌ای نیست بلکه ابزاری کلیدی برای مقابله با تغییرات اقلیمی، ارتقای سلامت عمومی و بهبود کیفیت زندگی شهری به شمار می‌رود. در ارزیابی جدید، اوترخت، کپنهاگ، خنت، آمستردام و پاریس پنج شهر برتر برای دوچرخه هستند.
طبق آخرین نسخه شاخص Copenhagenize، چهار شهر پیشرو از نظر بلوغ سیاست‌های دوچرخه‌سواری، شامل اوترخت، کپنهاگ، خنت و آمستردام هستند. شاخص Copenhagenize ۲۰۲۵ یک رتبه‌بندی بین‌المللی است که دوچرخه‌دوست بودن شهرها را ارزیابی می‌کند. به زبان ساده، این شاخص نشان می‌دهد که کدام شهرها بیشترین توجه را به دوچرخه‌سواری دارند و زیرساخت، سیاست‌ها و برنامه‌های شهری آن‌ها چقدر برای دوچرخه‌سواران مناسب و امن است.
به گزارش ایمنا، این شاخص که در سال ۲۰۲۵ منتشر شد، نشان می‌دهد دوچرخه‌سواری دیگر به عنوان یک گزینه حمل‌ونقل جزئی یا محلی مطرح نیست بلکه به عنوان یک «ابزار چندوجهی» برای اقدامات اقلیمی، سلامت عمومی و ارتقای کیفیت زندگی شهری شناخته می‌شود.
این رتبه‌بندی از میان ۱۵۰ شهر پیش‌انتخاب‌شده، ۱۰۰ شهر از ۴۴ کشور را مورد بررسی قرار داده و به عنوان یک معیار جهانی منحصربه‌فرد محسوب می‌شود که شهرهای مختلف با فرم‌های شهری، اقلیم‌ها و اقتصادهای متفاوت را شامل می‌شود. شاخص ۲۰۲۵ نشان می‌دهد بسیاری از شهرها از پروژه‌های آزمایشی به سمت برنامه‌های ساختاری بلندمدت حرکت کرده‌اند و برنامه‌های دوچرخه‌سواری به بخشی از سیاست‌های جامع تاب‌آوری و حمل‌ونقل پایدار تبدیل شده‌اند. با این حال، شکاف میان برنامه‌ریزی و اجرای واقعی همچنان باقی است و ثبات منابع مالی، تداوم سیاسی و ظرفیت فنی، عامل تمایز میان شهرهای پیشرو و میان‌رده به شمار می‌رود.
این ارزیابی نشان می‌دهد موفقیت در دوچرخه‌سواری به آب و هوا یا جغرافیا محدود نیست. از گرمای سنگاپور و دبی گرفته تا سرمای زمستانی هلسینکی، کبک و مینیاپولیس، همه این شهرها توانسته‌اند زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری موفق ایجاد کنند و نشان دهند دوچرخه می‌تواند در هر شرایطی به ابزاری مؤثر در مقابله با تغییرات اقلیمی تبدیل شود. شاخص همچنین بر اهمیت سرمایه‌گذاری مستمر و مدیریت بین‌بخشی تأکید دارد؛ شهرهایی که دوچرخه‌سواری را به عنوان یک سیستم جامع شامل زیرساخت، اطلاع‌رسانی و پایش مدیریت می‌کنند، معمولاً نتایج پایدارتری کسب می‌کنند.
بسیاری از شهرهای تاریخی دوچرخه‌محور دهه‌ها در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما بسیاری از شهرهای امروزی با اتخاذ یک تغییر سیاستی قاطع توانسته‌اند جایگاه خود را بهبود دهند. آن‌ها با قرار دادن دوچرخه‌سواری به عنوان ستون اصلی توسعه شهری، زیرساخت‌ها را متناسب با نیاز واقعی کاربران توسعه داده و امکان استفاده روزانه برای افراد در تمام سنین و سطوح اجتماعی را فراهم کرده‌اند.
پاریس و هلسینکی از جمله شهرهای بزرگ در حال صعود هستند؛ پاریس با افزایش سهم جابه‌جایی دوچرخه‌ای به میزان ۶.۲ درصد بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، یکی از بالاترین رشدهای پساکرونا را ثبت کرده و به شهرهای پیشرو جهانی نزدیک شده است. سایر شهرهای برتر شاخص ۲۰۲۵ شامل مونستر، آنتورپ، بوردو و نانت هستند. همچنین ورود شهرهایی مانند کبک، لئون، برن، گراتس، بولونیا، استکهلم، ویتوریا-گاستیز و وروکلاو به شاخص، نشانه‌ای از شتاب در تحول دوچرخه‌سواری شهری است.
یکی از نقاط قوت شهرهای اروپایی پیشرو، تعهد سیاسی قوی و حمایت شهروندان برای سرمایه‌گذاری در گذار اکولوژیک است. بیشتر شهرهای برتر شاخص، استانداردهای طراحی مسیرهای دوچرخه را ارتقا داده‌اند؛ مسیرهای عریض، جداسازی مؤثر از ترافیک موتوری و تبدیل معابر شهری به خیابان‌های ویژه دوچرخه باعث افزایش چشمگیر تعداد کاربران شده است.
این شهرها همچنین توسعه قابل‌توجهی در هم‌گرایی حمل‌ونقل دوچرخه با حمل‌ونقل عمومی داشته‌اند؛ شامل پارکینگ امن دوچرخه، سیستم‌های دوچرخه اشتراکی و ادغام کارت‌های حمل‌ونقل عمومی با اشتراک میکروموبیلیتی.
