چگونه طول عمر CPU را افزایش دهیم؟

پردازنده‌ معمولا نسبت به دیگر اجزاء سیستم دیرتر خراب می‌شود، اما بی‌توجهی می‌تواند عمر آن را کاهش دهد. با رعایت چند نکته ساده می‌توان به افزایش طول عمر CPU کمک کرد. در این مطلب به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

پردازنده یا CPU قلب اصلی کامپیوتر است. در واقع قطعه‌ای است که بدون آن هیچ برنامه‌ اجرا نمی‌شود. خوشبختانه CPU معمولا دوام بالایی دارد و به‌ندرت خراب می‌شود. مثلا اغلب قبل از خرابی، فقط قدیمی و کم‌قدرت می‌شوند و به همین دلیل مجبور می‌شویم آن‌ها را عوض کنیم.

با این حال، رسیدگی به پردازنده کار سختی نیست و اگر چند نکته ساده را رعایت کنید، عمر CPU بیشتر می‌شود و عملکرد سیستم نیز به‌طور قابل توجهی بهتر خواهد شد.

۱. از یک خنک‌کننده مناسب برای پردازنده استفاده کنید.
اگر سیستم شما هنگام اجرای بازی یا نرم‌افزارهای سنگین بیش از حد داغ می‌شود، احتمال زیاد مشکل از فن یا خنک کننده است. پردازنده‌ها در زمان اوج استفاده از سیستم گاهی به ۸۰ درجه سانتی‌گراد یا بیشتر می‌رسند. اگر دما زیاد شود، سیستم وارد حالت Throttle (کاهش سرعت به‌خاطر گرما) می‌شود و سرعت پردازش پایین می‌آید. در بدترین حالت نیز ممکن است آسیب جدی به CPU وارد شود.

یک خنک‌کننده بادی معمولی برای اکثر پردازنده‌ها کافی است و می‌تواند دما را خوب پایین نگه دارد. فقط تنها نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، ارتفاع کولر با کیس کامپیوتر است. چون برخی مدل‌ها بلند هستند و ممکن است داخل کیس جا نشوند.

اگر پردازنده همیشه تحت فشار است برای مثال زیاد بازی کرده یا برنامه‌های سنگین اجرا می‌کنید، می‌توانید از کولر مایع استفاده کنید که دمای CPU را بهتر پایین می‌آورد، اما قیمتش بالاتر است.

۲. دمای CPU را زیر نظر داشته باشید.
داشتن یک خنک کننده خوب فقط برای افزایش طول عمر CPU کافی نیست. بهتر است هر چند وقت یک‌ بار دمای پردازنده را چک کنید. مخصوصا زمانیکه سیستم در فشار بسیار پردازش است. داغ شدن به‌صورت لحظه‌ در CPU طبیعی است، اما ماندن طولانی‌مدت در محدوده ۸۰ درجه یا بالاتر می‌تواند برای آن خطرناک باشد.

هر پردازنده یک دما مشخص دارد که نباید از آن بالاتر برود و به آن TjMax می‌گویند. اگر دما CPU خیلی به این عدد نزدیک شود یا از آن رد شود، یعنی پردازنده بیش از حد داغ است. معمولا سیستم قبل از اینکه آسیب ببیند به عنوان یک یک هشدار جدی خودش را خاموش می‌کند.

برای بررسی دمای پردازنده می‌توانید از برنامه رایگان CoreTemp استفاده کنید که دمای هر هسته پردازنده را در لحظه نشان می‌دهد. برای بررسی دقیق‌تر نیز می‌توانید یک تست فشار اجرا کنید.

اگر دما CPU شما معمولا بالا است، احتمالا باید خنک کننده بهتری تهیه کنید، محل قرارگیری کیس را تغییر دهید یا فشار پردازش سیستم را کمتر کنید تا دمای آن پایین‌تر بیاید.

۳. خمیر حرارتی را هر چند وقت یک‌ بار تعویض کنید.
خمیر حرارتی همان ماده خاکستری‌ رنگی است که بین پردازنده و خنک کننده قرار می‌گیرد و انتقال گرما را بهتر می‌کند. این خمیر با گذشت زمان خشک می‌شود و عملکرد آن کاهش پیدا می‌کند، بنابراین باید گاهی آن را تعویض کنید.

نظرات درباره زمان تعویض خمیر متفاوت است. بعضی می‌گویند هر شش ماه و برخی معتقدند چند سال یک مرتبه نیز مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما چون معمولا هر چند ماه کیس خود را برای گردگیری باز می‌کنید، در همان نیز خمیر را می‌توانید تعویض کنید.
تعویض خمیر پردازنده کار سختی نیست و در کمتر از ۱۰ دقیقه انجام می‌شود. برای انجام آن طبق مراحل زیر پیش بروید:

در ابتدا خمیر قدیمی را با دستمال نرم پاک کنید.
سپس با الکل مناسب باقی مانده آن را کاملا از روی سطح پاک کنید.

حالا زمان استفاده از خمیر جدید است. خمیر جدید باید حالت چسبناک و یک‌ دست داشته باشد. اگر خشک یا سفت شده بود، قابل استفاده نیست.

در آخر نیز مهم‌ترین نکته که باید به آن توجه کنید همگام استفاده نباید خمیر روی پین‌های پردازنده بریزد.

اگر این مرحله ساده را جدی بگیرید، دمای سیستم چند درجه کمتر می‌شود و این باعث افزایش طول عمر CPU خواهد شد.

۴. افزایش طول عمر CPU، زیاد اورکلاک نکنید.
اورکلاک به معنی افزایش سرعت پردازنده بیشتر از حالت عادی است تا برنامه‌ یا بازی‌ها سریع‌تر اجرا شوند. این فرآیند می‌تواند عملکرد سیستم را بهتر کند. اما باید توجه داشت که اورکلاک باعث داغ‌تر شدن CPU و در نتیجه کاهش طول عمر آن می‌شود.

اگر می‌خواهید اورکلاک کنید، حتما از یک خنک‌کننده قوی استفاده کنید. همیچنین پردازنده تهویه مناسب داشته باشد و دمای آن مرتب بررسی شود. بهتر است در استفاده طولانی مدت مثل چند ساعت بازی یا در پردازش‌های سنگین گاهی برنامه‌ها را ببندید و اجازه دهید تا سی پی یو کمی خنک شود.

۵. از کامپیوتر در برابر نوسان برق محافظت کنید.
قطعاتی مثل CPU بسیار حساس‌ هستند و با یک شوک کوچک برقی یا نوسان شدید، آسیب جدی به آن‌ها می‌رسد. برای همین بهتر است سیستم را مستقیم به پریز وصل نکنید و حتما از محافظ برق استفاده کنید. یک محافظ ساده می‌تواند جلوی خراب شدن قطعات گران‌ قیمت کامپیوتر را بگیرد.

اگر بودجه بیشتری دارید، خرید UPS انتخاب بهتری است. در واقع UPS هنگام قطع برق، کامپیوتر را چند دقیقه روشن نگه می‌دارد تا بتوانید آن را بدون آسیب خاموش کنید. بیشتر مدل‌های UPS خودشان یک محافظ برق هم دارند.

کاربرانی که تجهیزات زیاد یا حرفه‌ای دارند می‌توانند از PDU استفاده کنند، دستگاهی که برق را به شکل منظم و ایمن بین چندین وسیله پخش می‌کند. اما برای بیشتر کاربران، همان محافظ برق معمولی کافی است.

منبع: گجت نیوز