آیا در دریای مرمره گسل پنهان وجود دارد؟
ناجی گورور: اگر گسلهای کوچک و پراکندهای وجود داشته باشد، ممکن است در طول زمان کشف شوند اما این مسئله شرایط را تغییر نمیدهد. استفاده از اصطلاحاتی مانند "گسل پنهان" نیز بیپایه است. متأسفانه بسیاری بدون تکیه بر تحقیقات علمی، صرفاً نظر میدهند.

در منطقه مرمره شاخهها و بخشهای متعددی از گسل شمال آناتولی وجود دارد و هفت استان و ۵۰ شهرستان در سواحل دریای مرمره بهطور مستقیم در معرض تهدید این گسلها هستند.
به گزارش عصرترکیه به نقل از سی ان ان ترک، در کنار گسلهای شناختهشده، برخی گسلهای پنهان نیز وجود دارند که در نقشههای سازمان زمینشناسی ترکیه (MTA) ثبت نشدهاند و تنها پس از وقوع زلزله نمایان میشوند.
در همین راستا، در جریان یک پژوهش مشترک میان سه دانشگاه در بورسا، گسل جدیدی کشف شده که توان ایجاد زلزلهای به بزرگی ۷/۳ ریشتر را دارد. این مسئله نگرانیها درباره احتمال وجود گسلهای پنهان دیگر در مرمره را افزایش داده است.
در حالی که بحثها درباره زلزله احتمالی استانبول ادامه دارد، پروفسور ناجی گورور، عضو آکادمی علوم ترکیه و استاد زمینشناسی، در گفتوگو با روزنامه ملیت، اعلام کرد که وجود گسل پنهان در مرمره واقعیت ندارد.
او گفت: «چنین چیزی وجود ندارد. ما در آن مناطق تمام تحقیقات لازم را انجام دادهایم، نقشهبرداری کردهایم و نتایج را در سطح بینالمللی منتشر کردهایم. بعدها نیز مطالعات تکمیلی صورت گرفته است. امروز تقریباً کل گسل شمال آناتولی بهخوبی شناخته شده و همانطور که انتظار میرفت، فعالیت میکند. اگر گسلهای کوچک و پراکندهای وجود داشته باشد، ممکن است در طول زمان کشف شوند اما این مسئله شرایط را تغییر نمیدهد. استفاده از اصطلاحاتی مانند “گسل خفته” نیز بیپایه است. متأسفانه بسیاری بدون تکیه بر تحقیقات علمی، صرفاً نظر میدهند.»
پروفسور گورور با تأکید بر اینکه نگرانی اصلی باید درباره حرکت در شاخه شمالی گسل شمال آناتولی باشد، ادامه داد: «در حال حاضر خطر اصلی از ناحیه گسل کومبورگاز است که از مقابل سیلیوری تا مقابل یشیلکوی امتداد دارد، و همچنین گسلی که از جنوب جزایر عبور میکند. طول هرکدام از این گسلها بهطور میانگین ۷۰ تا ۷۵ کیلومتر است. اگر هر دو گسل بهصورت همزمان فعال شوند، زلزلهای بزرگتر از ۷ ریشتر ایجاد خواهد شد. اگر تنها گسل کومبورگاز بشکند، قدرت زلزله بیش از ۷/۲ ریشتر خواهد بود و اگر فقط گسل جزایر فعال شود، زلزلهای در حدود ۶ ریشتر به وقوع میپیوندد. احتمال تحریک متقابل بین این گسلها نیز وجود دارد.»
او با اشاره به سابقه تاریخی زلزلهها گفت: «در روند تاریخی، این گسلها گاهی با فاصله چندماهه از یکدیگر فعال شدهاند. مثلاً در سال ۱۷۶۶ ابتدا یکی از آنها شکست و سه ماه بعد دیگری. در سال ۱۵۰۹ هر دو همزمان فعال شدند. بنابراین نمیتوان با قطعیت پیشبینی کرد. فقط میدانیم که یکی میتواند دیگری را تحریک کند، همانطور که در زلزلههای ۶ فوریه ۲۰۲۳ در کاهرامان ماراش دیدیم که دو زلزله با فاصله ۱۰ ساعت از هم رخ دادند.»