دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که نزدیکترین موجودات فضایی پیشرفته حداقل ۳۳ هزار سال نوری با ما فاصله دارند. این عدد چگونه به دست آمده و آیا میتوان با بیگانگان ارتباط گرفت؟
به گزارش گجت نیوز، تردیدی وجود ندارد که میتوان در بسیاری از سیارههای فراخورشیدی کهکشان راه شیری حیات را پیدا کرد. حتی ممکن است با اشکال خاصی از بیگانگان مثل موجودات فضایی سیلیکونی مواجه شویم. موجوداتی که از جنس گوشت و خون نیستند. هرچند مسئله موجودات فضایی هوشمند مشابه انسان فرق میکند. ظاهرا نمیتوان نزدیکترین موجودات فضایی پیشرفته را به این راحتی پیدا کرد.
شرایط سخت برای پیدا کردن نزدیکترین موجودات فضایی
زمین ۴.۵ میلیارد سال عمر دارد و تنها توانسته در ۶۰۰ میلیون سال اخیر میزبان حیات پیچیده شود. در این مدت هم یکبار شاهد نزدیک شدن فوقالعاده خطرناک نژاد انسان به انقراض بودهایم. اخیرا پژوهشی در گردهمایی علوم سیارهای اروپا ارائه شده که ادعا میکند فعالیت تکتونیک صفحهای از شروط لازم تکامل گونههای پیشرفته در یک سیاره است.
بر اساس پژوهش جدید، نمیتوان انتظار داشت که در مدت کوتاهی حیات پیچیده و پایدار در یک سیاره شکل بگیرد. حیات ابتدا بهصورت اشکال ساده ظاهر میشود و تنها اگر شرایط پایدار باشد، بهمرور تکامل خواهد یافت. در نتیجه اگر به دنبال نزدیکترین موجودات فضایی پیشرفته هستیم، باید سیارهای را پیدا کنیم که این شرایط را دارا باشد.
شرایط شکلگیری تمدن پیشرفته در یک سیاره
اولین شرط وجود دیاکسید کربن کافی در سیاره است. دیاکسید کربن میتواند فتوسنتز پایدار را تضمین کرده و از فرار مولکولهای جو به فضا جلوگیری کند. البته که اگر این مقدار بیش از حد باشد، باعث بهدام افتادن گرما و ایجاد یکی از ترسناکترین سیارههای جهان خواهد شد. کلید اصلی این تعادل نیز در فعالیت زمینساخت صفحهای قرار دارد.
زمینساخت صحفهای میتواند با کمک چرخهی کربن سیلیکات میزان دیاکسید کربن موجود در جو یک سیاره را تنظیم کند. گرچه نمیتواند بهتنهایی زیستکره را برای ابد پایدار نگه دارد. در نهایت آنقدر دیاکسید کربن جذب میشود که امکان ادامه فرآیند فتوسنتز وجود از بین میرود. این اتفاق برای زمین بین ۲۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد سال دیگر رخ خواهد داد.
این مسئله چه اهمیتی برای پیدا کردن نزدیکترین موجودات فضایی پیشرفته دارد؟ وقتی فتوسنتز متوقف شود، حیات پیچیده نیز نابود خواهد شد. در نتیجه برای شکلگیری حیات پیشرفته باید شرایط پایدار زیستکره حداقل میلیاردها سال ثابت بماند. این فرآیند برای کره زمین حدود ۴.۵ میلیارد سال طول کشید. در نتیجه اگر یک سیاره حتی بتواند مثلا ۳ میلیارد سال همچون کره زمین باشد، نمیتوان انتظار داشت که در آن یک تمدن فضایی بسیار پیشرفته را مشاهده کنیم.
دومین معیار برای پیدا کردن نزدیکترین موجودات فضایی به مدل اتمسفر مربوط میشود. اگر یک سیاره میخواهد میزبان تمدنی پیشرفته باشد، باید از اتمسفری بر پایه نیتروژن و اکسیژن بهره ببرد. اکسیژن نهتنها برای زنده ماندن موجودات حیاتی است، بلکه حضور آن برای پیشرفت تکنولوژیک نیز ضروری بهنظر میرسد. بهعنوان مثال اگر میزان اکسیژن در جو کمتر از ۱۸ درصد باشد، امکان استفاده از آتش وجود نخواهد داشت. آن هم در حالیکه آتش برای آهنگری و ساخت ابزارهای پیچیده نقشی اساسی دارد.
مدلهای ناامیدکننده برای کهکشان راه شیری
تیم پژوهشی مدلهای مختلفی را بر اساس این دادهها ساختند تا بتوانند احتمال پیدا کردن نزدیکترین موجودات فضایی پیشرفته را بررسی کنند. در این مدلها طول عمر زیستکرههای مختلف با ترکیبات گوناگون اتمسفر و مدت زمان لازم برای تکامل یک تمدن پیشرفته سنجیده شد.
دادهها نشان دادند که در نزدیکترین حالت یک تمدن پیشرفته ۳۳ هزار سال نوری با ما فاصله دارد. همچنین چنین تمدنی باید حداقل ۲۸۰ هزار سال باقی بماند تا بلکه شاید با تمدن انسانی از نظر زمانی همپوشانی داشته باشد. با توجه به اینکه عرض راه شیری حدود ۱۰۰ هزار سال نوری است، باید گفت که احتمال وجود همزمان یک تمدن هوشمند دیگر در کهکشان بسیار پایین بهنظر میرسد.
با وجود این، دانشمندان تاکید دارند که انسان باید به تلاش برای پیدا کردن نشانههای هوش بیگانه ادامه دهد. شاید موجودات فضایی از کهکشانهای دیگر توانسته باشند در مقیاس کارداشف پیشرفت کرده و از راه شیری بازدید کنند. پیدا کردن آنها و برقراری ارتباط دوستانه میتواند به یک پیشرفت تکنولوژیک خیرهکننده در تمدن انسانی منجر شود. شاید هم بتوانیم با زنده ماندن در سیاه چاله به کهکشانهای دیگر سفر کنیم. قطعا نمیتوان گفت که در کهکشانهای دیگر هم موجودات فضایی پیشرفته حضور ندارند.