رکورد جهانی حبس نفس زیر آب شکسته شد

غواص آزاد اهل کرواسی، ویتومیر ماریچیچ، موفق شد رکورد جهانی طولانی‌ترین حبس نفس انسان را با زمان خیره‌کننده ۲۹ دقیقه و ۳ ثانیه جابه‌جا کند؛ رکوردی که نزدیک به ۵ دقیقه طولانی‌تر از رکورد پیشین ثبت‌شده در سال ۲۰۲۱ بود.

رکورد ثبت‌شده توسط ماریچیچ از نوع حبس نفس با کمک اکسیژن بود؛ به این معنا که او پیش از آغاز تلاش خود، برای چندین دقیقه اکسیژن خالص تنفس کرده بود. اگرچه این رکورد بیش از دو برابر حداکثر توان حبس نفس دلفین‌های بینی‌بطری است و حتی با برخی گونه‌های فک رقابت می‌کند، اما همچنان فاصله قابل‌توجهی با توانایی بسیاری از پستانداران دریایی دیگر دارد.

فرآیند تنفس از آغاز حیات، نقشی بنیادین در زندگی روی زمین داشته است و یک انسان به‌طور متوسط در طول عمر خود بیش از ۶۰۰ میلیون بار نفس می‌کشد. با این حال، گروه خاصی از غواصان آزاد وجود دارند که به آن‌ها آپنه‌ایست گفته می‌شود و ذهن و بدن خود را برای متوقف‌سازی کارآمد این عملکرد خودکار و غریزی تمرین می‌دهند؛ به‌گونه‌ای که بسیار فراتر از محدودیت معمول ۳۰ تا ۹۰ ثانیه حبس نفس عمل می‌کنند.

برای نمونه می‌توان به غواص آزاد اهل کرواسی، بودیمیر شوبات، اشاره کرد. او در تاریخ ۲۷ مارس ۲۰۲۱ توانست نفس خود را به‌مدت شگفت‌انگیز ۲۴ دقیقه و ۳۷ ثانیه در زیر آب نگه دارد؛ دستاوردی که تنها به لطف چند دقیقه تنفس اکسیژن خالص ممکن شد. چهار سال بعد، هم‌وطن و همکار او در غواصی آزاد، ویتومیر ماریچیچ، این رکورد جهانی را پشت سر گذاشت، آن هم با اختلافی چشمگیر.

در تاریخ ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ در شهر اوپاتیای کرواسی، ماریچیچ حبس نفسی با کمک اکسیژن انجام داد که رکورد شوبات را تقریباً ۵ دقیقه افزایش داد و زمان ۲۹ دقیقه و ۳ ثانیه را ثبت کرد. ماریچیچ که عضو گروه Adriatic Freediving است، این تلاش را در استخری به عمق ۳ متر در هتل Bristol شهر اوپاتیا و در برابر جمعیتی ۱۰۰ نفره انجام داد. به گفته او، این رکورد هم یک چالش شخصی برای خودش بوده و هم تلاشی برای افزایش آگاهی عمومی درباره حفاظت از اقیانوس‌ها.

ماریچیچ توضیح داد که پس از عبور از مرز ۲۰ دقیقه، دست‌کم از نظر ذهنی شرایط برایش آسان‌تر شده، اما از نظر جسمی وضعیت به‌تدریج دشوارتر شده است؛ به‌ویژه برای دیافراگم او به دلیل انقباض‌های شدید. با این حال، از نظر ذهنی اطمینان داشته که تسلیم نخواهد شد.

محروم کردن بدن از اکسیژن موضوعی نیست که بتوان آن را ساده یا کم‌اهمیت دانست. اگرچه بدن انسان بخش‌های متعددی برای تشخیص سطح اکسیژن دارد، اما سامانه اصلی شامل گروهی از سلول‌های تخصصی در مغز و گردن است که با عنوان شیمی‌گیرنده‌ها شناخته می‌شوند. این سلول‌ها تعادل میان دی‌اکسید کربن و اکسیژن را در بدن پایش می‌کنند. هنگامی که فردی نفس خود را حبس می‌کند، میزان CO2 افزایش می‌یابد و همین امر تمایل مغز به تنفس را تشدید می‌کند. در نهایت، دیافراگم به‌طور غیرارادی شروع به انقباض می‌کند و این همان مرحله‌ای است که افراد آموزش‌ندیده معمولاً دچار فروپاشی شده و به‌طور ناگهانی شروع به تنفس شدید هوا می‌کنند.

با این حال، ماریچیچ پیش از تلاش رکوردشکنانه خود، با تنفس اکسیژن خالص به‌مدت ۱۰ دقیقه، بدنش را آماده کرده بود. این کار تعادل اولیه میان اکسیژن و دی‌اکسید کربن را تغییر می‌دهد و به غواصان آزاد اجازه می‌دهد بسیار طولانی‌تر از آنچه زیست‌شناسی طبیعی اجازه می‌دهد، نفس خود را نگه دارند. به همین دلیل است که رکورد جهانی حبس نفس بدون کمک اکسیژن، بسیار کوتاه‌تر و برابر با ۱۱ دقیقه و ۳۵ ثانیه بوده؛ هرچند همچنان دستاوردی چشمگیر محسوب می‌شود.

 رکورد جهانی ماریچیچ به‌طور کامل حداکثر توان حبس نفس دلفین‌های بینی‌بطری را دو برابر کرده و تقریباً با توانایی فُک بندری برابری می‌کند. با این وجود، انسان‌ها هیچ امیدی به ربودن کامل رکوردهای جهانی از پستانداران دریایی ندارند؛ چرا که نهنگ منقاردار کوویه قادر است بیش از ۳ ساعت در زیر آب باقی بماند.

منبع:دیجینوی