رمزگشایی از خط میخی هخامنشیان با هوش‌ مصنوعی (+عکس)

رمزگشایی زبان ها و متون باستانی برای نسل ها چالشی برای باستان شناسان بوده است. اکنون، محققان از هوش مصنوعی برای ترجمه سریع متون و زبان های باستانی به انگلیسی – از جمله خط میخی باستانی و هیروگلیف مصری- استفاده می کنند.

در گزارش جدید آکسفورد آکادمیک، گروهی از توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی نحوه استفاده از پردازش زبان طبیعی (NLP) را برای ترجمه لوح‌های خط میخی از اکدی به انگلیسی توضیح می‌دهند.

خط میخی حکاکی شده روی سنگ

در این گزارش آمده است: «صدها هزار لوح گلی که به خط میخی حک شده اند، تاریخ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و علمی بین النهرین باستان را مستند می کنند. با این حال، بیشتر این اسناد به دلیل تعداد زیاد و تعداد محدودی از کارشناسان که قادر به خواندن آنها هستند، ترجمه نشده و غیرقابل دسترسی باقی می‌مانند.»

اما استفاده از هوش مصنوعی برای خواندن متن قدیمی به سادگی اجرای یک تصویر از طریق یک افزونه ChatGPT نیست.

گای گوترز، یکی از نویسندگان این گزارش، در مصاحبه ای به Decrypt گفت: «چالش اصلی ما فقدان حجم زیادی از داده ها است. تنها مقدار کمی از داده‌ها وجود دارد که می‌توانید برای آموزش مدل‌ها استفاده کنید؛ ما توانستیم به ده‌ها هزار نمونه برسیم.»

نمونه ای از خط میخی

گوترز گفت: “اکدی زبان بسیار مهمی است. این زبان رایج در خاورمیانه قدیم و بین النهرین بود.” مردم در بین النهرین به زبان های مختلفی صحبت می کردند و از زبان اکدی برای برقراری ارتباط استفاده می کردند.

در همین حال، خط میخی حدود 3400 سال قبل از میلاد به وجود آمد و یکی از اولین سیستم های نوشتاری است که برای ثبت چندین گویش باستانی از جمله سومری، اکدی، هیتی، آرامی و پارسی باستان استفاده می شد.

قدیمی ترین اثر ادبی باقی مانده، حماسه گیلگمش، که در سال 1853 کشف شد، بیش از 4000 سال پیش به زبان اکدی با خط میخی نوشته شده است.

در ماه مه، یک تیم تحقیقاتی ایتالیایی مقاله‌ای منتشر کرد که در آن جزئیات چگونگی استفاده از هوش مصنوعی برای شناسایی مکان‌های باستانی برای اکتشافات باستان‌شناسی در دشت‌های سیل‌آلود بین‌النهرین را شرح می‌داد. در اوایل این ماه، محققان از هوش مصنوعی برای کشف ژئوگلیف های نازکا، حکاکی های انسان و حیوانات در پرو استفاده کردند.