طرز تهیه قیمه بوشهری اصیل و جاافتاده
قیمه بوشهری یکی از خورش‌های سنتی و محبوب جنوب ایران است که با قیمه‌های سایر مناطق تفاوت‌های مهمی دارد، از جمله له شدن گوشت و سیب‌زمینی و تهیه خورش با قوام غلیظ و طعمی ملس و معطر .
قیمه اصیل بوشهری و قیمه نجفی دو نوع خورش قیمه متفاوت با ویژگی‌ها و روش تهیه خاص خود هستند که تفاوت‌های عمده‌ای در مواد اولیه، طعم، ظاهر و شیوه پخت دارند.
به گزارش پارسینه پلاس، در این مطلب برای شما طرز تهیه قیمه اصیل بوشهری را آموزش خواهیم داد .
قیمه اصیل بوشهری
ویژگی‌ها و طرز تهیه اصلی قیمه بوشهری به شرح زیر است:
مواد اصلی: گوشت خورشتی (معمولاً گوسفندی یا گاوی)، لپه، سیب‌زمینی (پخته و له شده)، پیاز، رب گوجه فرنگی، ادویه‌هایی مانند زیره، دارچین، زردچوبه، فلفل، نمک و زعفران دم‌کرده هستند.
روش پخت خاص: لپه از قبل خیسانده و پخته می‌شود و سپس همراه با سیب‌زمینی و گوشت به صورت له شده یا کوبیده شده در خورش استفاده می‌شود. بر خلاف قیمه‌های معمولی که در آنها سیب‌زمینی سرخ شده به صورت خلال یا مکعب خرد شده استفاده می‌شود، در قیمه بوشهری سیب‌زمینی له شده به خورش اضافه می‌گردد.
ادویه‌جات: زیره و دارچین نقش مهمی در طعم‌دهی به این خورش دارند و گلاب نیز معمولاً در مراحل انتهایی اضافه می‌شود تا عطری مخصوص به آن بدهد.
پخت و سرو: خورش قیمه بوشهری اغلب کاملاً جاافتاده و کم آب است. گوشت پس از پخت ریش‌ریش یا له شده و بافت کشدار پیدا می‌کند. این خورش معمولاً همراه با شکر پلو (برنجی که همراه با شکر و گلاب تهیه می‌شود) سرو می‌شود که ترکیب طعم بی‌نظیری ایجاد می‌کند.
کاربرد فرهنگی: در جنوب ایران به ویژه بوشهر، قیمه بوشهری یکی از غذاهای مورد علاقه و همچنین غذای نذری محرم و مراسم مذهبی است.
خلاصه مراحل مهم طرز تهیه قیمه بوشهری به روش اصیل:
لپه را از چند ساعت قبل خیس کرده و سپس می‌پزند.
گوشت خورشتی و سیب‌زمینی را جداگانه می‌پزند و له می‌کنند.
پیاز را در روغن تفت داده و ادویه‌ها (دارچین، زیره، زردچوبه، فلفل) اضافه می‌کنند.
رب گوجه‌فرنگی را اضافه کرده تا رنگ باز کند.
لپه، گوشت و سیب‌زمینی له شده را به مخلوط اضافه می‌کنند و خوب مخلوط می‌کنند تا یکدست شود.
کمی آب یا آب گوشت اضافه شده و خورش روی حرارت کم برای جا افتادن می‌رود.
در دقایق آخر گلاب افزوده می‌شود تا عطر خاصی بگیرد.
قیمه بوشهری به همراه شکر پلو سرو می‌شود.
این خورش نسبت به قیمه‌های سایر مناطق ظاهری پوره‌مانند و کشدار دارد و عطر زیره و دارچین در آن بسیار محسوس است که آن را منحصر به فرد می‌سازد. همچنین استفاده از شکر پلو در کنار آن، طعمی ملس و متفاوت ایجاد می‌کند که از خصوصیات بارز قیمه بوشهری اصیل است.
قیمه اصیل بوشهری یا قیمه نجفی؟؟
| ویژگی | قیمه اصیل بوشهری | قیمه نجفی (عراقی) |
|---|---|---|
| منشاء | بوشهر، جنوب ایران | شهر نجف و شهرهای عراق (بغداد، کربلا و…) |
| مواد اصلی | گوشت گوسفندی یا گاوی، لپه، سیب‌زمینی له شده (سیب‌زمینی سرخ نشده)، ادویه‌هایی مثل زیره، دارچین، رب گوجه فرنگی، زعفران، و اغلب با شکر پلو سرو می‌شود | گوشت گوسفندی یا گوساله، نخود، پیاز، رب گوجه فرنگی، ادویه‌های خاص شامل دارچین، هل، لیمو عمانی (یا پودر لیمو)، زعفران؛ معمولاً سیب‌زمینی یا لپه استفاده نمی‌شود |
| شیوه پخت | گوشت و لپه پخته شده، گوشت را کوبیده و له می‌کنند تا بافت کشدار و پوره‌ای به دست آید. سیب‌زمینی هم له می‌شود. معمولاً طعم زیره برجسته دارد و خورش عطر خوبی دارد | گوشت و نخود جداگانه پخته شده، سپس هر دو کوبیده می‌شوند تا یک مخلوط گوشت‌کوبیده شکل بگیرد. ادویه‌ها و رب گوجه به نخود و گوشت له شده اضافه می‌شود و خورش روی حرارت کم غلیظ می‌شود. قیمه نجفی بیشتر گوشت دارد و معمولاً نسبت نخود به گوشت بین ۱ به ۱ تا ۲ به ۱ است |
| طعم و بافت | قیمه بوشهری بسیار نرم، کشدار و پوره مانند، با طعمی که زیره و زعفران آن را خاص می‌کند | قیمه نجفی خورشنده‌تر است که شبیه گوشت کوبیده و حلیم شده است، طعم دارچین، هل و لیمو عمانی آن را متمایز می‌کند |
| سرو و مصرف | معمولاً با شکر پلو سرو می‌شود که ترکیب طعمی شیرین و خشکی دارد | معمولاً با برنج سرو می‌شود و بیشتر به عنوان غذای نذری در ایام محرم در عراق رایج است |
| تاریخچه و کاربرد فرهنگی | غذای سنتی جنوب ایران، ترکیبی متفاوت نسبت به قیمه‌های سنتی ایران | غذای اصلی نذری در روزهای عاشورا در عراق، با نام‌های قیمه علاچی یا قیمه عربی شناخته می‌شود |
در نتیجه، قیمه بوشهری خورش جنوب ایران است با گوشت له شده، سیب‌زمینی له شده، طعمی با زیره و سرو با شکر پلو، و بیشتر نرم و پوره‌ای؛ در حالی که قیمه نجفی عراقی خورشی است که گوشت و نخود پخته شده له شده و با ادویه‌های خاص (دارچین، هل، لیمو عمانی) طعم داده می‌شود و با برنج سرو می‌شود و محصول فرهنگ نذری عراق است.
هر دو خورش قیمه هستند ولی اصالت، طرز تهیه، مواد اولیه و طعمشان کاملاً متفاوت است. انتخاب بین آنها بستگی به ذائقه و منظره فرهنگی مدنظر دارد.
