مذاکرات واشنگتن؛ چانه زنی بر سر «پنج منطقه» و آینده اوکراین
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای نشست، پیشرفت نظری درباره ایجاد یک سازوکار امنیتی بود که از حمله دوباره روسیه به اوکراین جلوگیری کند. ایتالیا پیشنهادی شبیه به ماده ۵ ناتو ارائه داده است که بر اساس آن، حمله به اوکراین به‌منزله حمله به همه اعضای این سازوکار تلقی خواهد شد. انگلیس، فرانسه و آلمان نیز از این ایده حمایت می‌کنند.
رهبران اتحادیه اروپا پس از نشست مشترک با حضور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و سران اروپایی در واشنگتن، به بررسی نتایج این گفت‌وگوها پرداختند.
به گزارش عصرترکیه به نقل از سی ان ان ترک، محور اصلی مذاکرات شامل چهار موضوع کلیدی بود: تضمین‌های امنیتی برای اوکراین، مسئله مناطق اشغالی، جبران خسارت جنگ و بازسازی این کشور.
تضمین امنیتی برای اوکراین
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای نشست، پیشرفت نظری درباره ایجاد یک سازوکار امنیتی بود که از حمله دوباره روسیه به اوکراین جلوگیری کند. ترامپ که پیش‌تر چندان تمایلی به این موضوع نشان نمی‌داد، پس از فشار رهبران اروپایی برای نخستین بار گفت: «این تضمین در چارچوب ناتو نخواهد بود، اما می‌توان همراه با اروپایی‌ها چیزی طراحی کرد.»
ایتالیا پیشنهادی شبیه به ماده ۵ ناتو ارائه داده است؛ بر اساس آن، حمله به اوکراین به‌منزله حمله به همه اعضای این سازوکار تلقی خواهد شد. انگلیس، فرانسه و آلمان نیز از این ایده حمایت می‌کنند.
معامله بر سر مناطق اشغالی
بزرگ‌ترین شکاف میان آمریکا و اروپا به موضوع زمین‌های اشغالی مربوط می‌شود. در حالی که بروکسل بر اصل «مرزهای بین‌المللی قابل تغییر با زور نیست» تأکید دارد، منابع آمریکایی می‌گویند مسکو در نشست آلاسکا حاضر شده درباره پنج منطقه امتیاز بدهد.
به گفته فرستاده ویژه ترامپ، روس‌ها خواستار کنترل کامل بر دونتسک هستند و در مقابل، احتمالاً از برخی مناطق دیگر عقب‌نشینی خواهند کرد. با این حال، زلنسکی هشدار داده واگذاری کامل دونتسک اوکراین را به هدفی آسیب‌پذیر تبدیل خواهد کرد.
بحث غرامت و تحریم‌ها
اروپایی‌ها تأکید دارند نباید با امتیاز دادن به مسکو، اشتباه تاریخی «مونیخ ۱۹۳۸» تکرار شود. آنها بر لزوم حفظ فشارهای اقتصادی و دریافت غرامت جنگی تأکید دارند. اتحادیه اروپا تاکنون ۲۶۰ میلیارد یورو کمک به اوکراین اختصاص داده و در ازای آن، به دنبال یک سازوکار مالی الزام‌آور علیه روسیه است. اما ترامپ بیش از هر چیز بر پایان سریع جنگ متمرکز است و علاقه‌ای به تشدید تحریم‌ها نشان نداده است.
بازسازی اوکراین؛ میدان رقابت جدید
طبق گزارش بانک جهانی، بازسازی اوکراین بیش از ۵۰۰ میلیارد یورو هزینه خواهد داشت. اتحادیه اروپا امیدوار است در این فرآیند سهم عمده‌ای داشته باشد. اما در صورت توافق مستقیم سه‌جانبه میان ترامپ، پوتین و زلنسکی، احتمال دارد اروپایی‌ها از معادله کنار گذاشته شوند.
چشم‌انداز نشست سه‌جانبه
اکنون نگاه‌ها به دیدار احتمالی سه‌جانبه ترامپ، پوتین و زلنسکی دوخته شده است. این نشست می‌تواند مسیر جنگ را تغییر دهد؛ هرچند تحلیلگران معتقدند مسکو تنها در صورتی پای میز مذاکره خواهد آمد که خواسته‌هایش در مورد سرزمین‌ها و بی‌طرفی اوکراین تضمین شود.
در همین حال گزارش ها حاکیست ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در تماس تلفنی با دونالد ترامپ پیشنهاد داده مذاکرات صلح با حضور ولودیمیر زلنسکی در مسکو برگزار شود. با این حال، کی‌یف این پیشنهاد را فوراً رد کرد.
کرملین تأکید کرده هیچ گزینه‌ای درباره دیدار سران دو کشور منتفی نیست، اما هنوز سطح احتمالی مذاکرات مشخص نشده است. در همین حال، امانوئل مکرون ژنو را به‌عنوان میزبان جایگزین پیشنهاد داده و مقامات سوئیسی نیز وعده داده‌اند در صورت حضور پوتین، مصونیت دیپلماتیک برای او فراهم شود.
کارشناسان سیاسی تحقق این دیدار را بعید می‌دانند و معتقدند روسیه تنها در صورت پذیرش شروط خود از سوی اوکراین وارد مذاکره خواهد شد. با این حال ترامپ گفته تلاش می‌کند طی دو هفته طرفین را بر سر میز مذاکره بنشاند و حتی احتمال یک نشست سه‌جانبه را مطرح کرده است.
