اینگونه بفهمید قلب شما چقدر سالم است؟

آیا می‌دانید قلبتان چند ساله است؟ البته جواب شما واضح است: «همسن خودم!». اما منظور ما چیز دیگری است. شما می‌توانید با تغییراتی در سبک زندگی‌تان و بهتر کردن آن، قلبتان را جوان‌تر از سن شناسنامه‌ای‌تان کنید.

آمار گرفته شده از افرادی که در تست «سن قلب» شرکت کرده بودند تا حدودی نگران‌کننده است؛ سن قلب یک نفر از هر هشت نفر، ده سال بیشتر از سن شناسنامه‌ای او بوده است، و سن قلب یک نفر از هر ده نفر که پنجاه ساله بوده‌اند، شصت سال به بالا بوده است! در واقع، چهار پنجم افرادی که در این تست شرکت کرده بودند، سن قلبشان بیشتر از سن تقویمی‌شان بوده است. خوشبختانه شما با تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید از سن قلبتان کم کنید.

بدیهی است که سن شما (سن تقویمی‌تان) بر احتمال ابتلای شما به بیماری قلبی اثر می‌گذارد و هر کاری کنید نمی‌توانید آن را تغییر بدهید. جنسیتتان نیز بر این احتمال اثر می‌گذارد، زنان به اندازه‌ی مردان دچار حملات قلبی نمی‌شوند اما این مسئله هم از اختیار شما خارج است. پس به راهکارهایی اشاره می‌کنیم که می‌توانید با کمک آن‌ها احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش داده و قلبتان را جوان‌تر نگه دارید.

سیگار نکشید
سیگار نکشید و در معرض دود دست‌دوم سیگار هم قرار نگیرید. ترک سیگار مطمئناً یکی از بزرگ‌ترین لطف‌هایی است که می‌توانید در حق بدنتان بکنید.

اگر فکر می‌کنید خودتان به تنهایی قادر به ترک این عادت نیستید، می‌توانید عضو گروه‌هایی در همین ارتباط شوید یا از توصیه‌ی یک کارشناس یا پزشک استفاده کنید. شما با ترکیبی از حمایت‌های اطرافیان و خدمات اجتماعی ترک سیگار می‌توانید با موفقیت این عادت ناسالم را برای همیشه کنار بگذارید.

ورزش کنید
فواید ورزش منظم بی‌پایان است! ورزش و فعالیت بدنی علاوه بر اینکه قلبتان را قوی‌تر کرده و احتمال حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می‌دهد، احتمال ابتلا به پوکی استخوان را نیز پایین آورده و می‌تواند حالتان را خوب کرده و از افسردگی دورتان کند.

ورزش‌های هوازی برای قلب بسیار مفیدند. تمرینات هوازی باعث افزایش ضربان قلب شده و بانشاطتان می‌کند. تقریباً 150 دقیقه ورزش در هفته توصیه شده است و این میزان معادل نیم ساعت پنج بار در هفته است. سال‌هاست که توصیه‌ی استاندارد این بوده که روزانه 10000 قدم پیاده‌روی کنید اما در واقع این اندازه پیاده‌روی یا بیشتر، کمک چندانی به قلبتان نمی‌کند چون سرعتتان کم خواهد بود. در حالی که کمتر از این میزان پیاده روی اما با سرعتی که ضربان قلب و نبضتان را بالا ببرد برای قلبتان عالی است.

فشار خونتان را چک کنید
فشارخون بالا نیز از مهم‌ترین ریسک فاکتورهای بیماری‌های قلبی و احتمالاً بزرگ‌ترین ریسک فاکتور برای سکته مغزی است. شما تا زمانی که فشارخونتان را اندازه نگیرید متوجه بالا بودن یا نرمال بودن آن نخواهید شد. فشار خون بالا به جز در موارد بسیار نادر، علامتی ندارد اما فشار بسیار زیادی به قلبتان وارد می‌کند.

فشار خون بالا در بیشتر موارد با داروی تجویزی پزشک به طور مؤثر قابل کنترل است اما واضح است که شما هم باید مصرف نمک را کاهش داده و فشارخونتان را مرتباً چک کنید. محدود کردن مصرف نمک، تأثیر بسیار زیادی در کاهش فشار خون دارد.

وضعیت کلسترولتان چگونه است؟
تقریباً همه می‌دانند که کلسترول بالا، ریسک فاکتوری برای حمله قلبی است. اما در واقع این مسئله پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. این کلسترول بد یا LDL‌ است که عروقتان را تنگ می‌کند و کلسترول خوب یا HDL در واقع حامی قلب شماست. بنابراین بعضی از افراد دارای کلسترول مجموع نرمال هستند اما سطح کلسترول بدشان بالا و سطح کلسترول خوبشان پایین است. پزشک شما می‌تواند آزمایش خونتان را تفسیر کرده و تصمیم بگیرد نیاز به اقدام درمانی دارید یا خیر.

کلسترول بیشتر افراد تا حدود زیادی به سبک زندگی‌شان مربوط است اما یک عارضه ژنتیکی هم وجود دارد که می‌تواند در صورت عدم کنترل و تحت درمان نبودن، فرد را در معرض حمله قلبی قرار بدهد. این عارضه که به آن هیپرکلسترولمی فامیلی (FH) می‌گویند ژنتیکی بوده و به این معنی است که بدن شما نمی‌تواند کلسترول را به خوبی پردازش کند. در نتیجه کلسترول مخرب در عروق جمع شده و به آن‌ها آسیب می‌زند، از جمله به قلب.

اگر پدر، مادر، خواهر یا برادر و یا فرزندی دارید که در سن کمتر از 60 سالگی دچار یک حمله قلبی شده است، یا عمه، خاله، دایی و عمو و یا پدربزرگ یا مادربزرگی دارید که در سن کمتر از 50 سالگی به حمله قلبی دچار شده پس شما هم این ریسک را دارید. دیگر علائم شامل برآمدگی‌هایی از چربی روی پلک‌ها، بند انگشتان دست، زانوها و یا پشت قوزک پاها می‌شود. اگر فکر می‌کنید ممکن است کلسترولتان بالا باشد و وضعیت آن را نمی‌دانید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا چکاپ شوید.

وزن کم کنید
علاوه بر ترک سیگار، حفظ وزن در طیف سالم هم خیلی به نفع قلبتان است. اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار خونتان را به اندازه‌ی قرص فشار خونی که هر روز مصرف می‌کنید پایین بیاورد. داشتن رژیم غذایی سالم با انواع میوه‌ها و سبزی‌ها، بدون غذاهای فرآوری شده و سرشار از غلات کامل و مواد غذایی طبیعی و به دور از چربی‌های اشباع و غنی از چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، نقش بسیار پُررنگی در سلامت قلبتان دارد. یادتان نرود که ورزش منظم هم یکی از کلیدهای قلب سالم است.