آیا پ ک ک سلاح‌های خود را زمین خواهد گذاشت؟ جزئیات روند جدید و نقشه راه ترکیه
حمایت "اردوغان" از این روند، در کنار همراهی حزب عدالت و توسعه، حزب حرکت ملی، حزب جمهوری‌خواه خلق و حزب چپ دموکراتیک، باعث شده است که فرآیند جدید با قدرت بیشتری پیش برود.
عصرترکیه – بحث درباره احتمال خلع سلاح پ ک ک بار دیگر در محافل سیاسی ترکیه مطرح شده است. در گذشته، رهبرانی مانند “تورگوت اوزال” و “نجم‌الدین اربکان” تلاش‌هایی در این زمینه انجام دادند و “رجب طیب اردوغان” نیز دو بار فرآیند صلح را آغاز کرد، اما این تلاش‌ها به دلایل مختلفی ناکام ماند. اکنون شرایط داخلی و بین‌المللی به نفع ترکیه تغییر کرده و این موضوع به بحثی جدی در محافل سیاسی تبدیل شده است.
بر اساس تحلیل عبدالقادر سلوی، نویسنده روزنامه حریت، شرایط فعلی با دوره‌های پیشین تفاوت‌هایی اساسی دارد. یکی از مهم‌ترین تغییرات، حمایت حزب حرکت ملی از این روند است، در حالی که در گذشته این حزب به همراه حزب جمهوری‌خواه خلق مخالف هرگونه مذاکره بود. اکنون اما، “دولت باهچه لی” با حمایت از این روند، مسیر جدیدی را گشوده و “اوزگور اوزل”، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق نیز مواضعی مثبت اتخاذ کرده است. کاهش نفوذ نیروهای نظامی در سیاست ترکیه و پایان تأثیرگذاری “فتو” که در گذشته روندهای صلح را تخریب می‌کرد، از دیگر عواملی است که شرایط جدید را از دوره‌های قبل متمایز می‌کند.
حمایت “اردوغان” از این روند، در کنار همراهی حزب عدالت و توسعه، حزب حرکت ملی، حزب جمهوری‌خواه خلق و حزب چپ دموکراتیک، باعث شده است که فرآیند جدید با قدرت بیشتری پیش برود. با این حال، نگرانی‌هایی نیز در جامعه وجود دارد. برخی معتقدند که “قندیل”(محل استقرار نیروهای پ ک ک ) ممکن است از این فرصت برای خرید زمان استفاده کند. همچنین، گمانه‌زنی‌هایی درباره مخالفت آمریکا و اسرائیل با این روند مطرح شده است.
از سوی دیگر، برخی گروه‌ها با طرح شایعاتی مانند تغییر در قانون اساسی و حذف هویت ترک از متون قانونی، تلاش می‌کنند که روند مذاکرات را تخریب کنند. اما “اردوغان” و “باهچه لی” تأکید دارند که چنین نگرانی‌هایی بی‌اساس است. “باهچه لی” اخیراً اعلام کرده که آتش‌بس اعلام‌شده از سوی قندیل “مثبت” است و حمایت از این روند ضروری به نظر می‌رسد.
اگر پ ک ک تصمیم به خلع سلاح نگیرد، ترکیه برای سناریوهای جایگزین آماده خواهد بود. از جمله این سناریوها، تقویت عملیات اطلاعاتی و احتمال بروز اختلافات داخلی در بین رهبران پ‌ک‌ک است. برخی تحلیلگران معتقدند که “عبدالله اوجالان” ممکن است از این روند حمایت کند، اما بخش‌هایی از فرماندهی قندیل مسیر متفاوتی را در پیش بگیرند که در نهایت به شکاف در این گروه منجر شود.
نقشه راه ترکیه برای این فرآیند شامل چندین مرحله است. ابتدا طی یک دوره دو تا سه‌ماهه روند تحولات تحت نظارت قرار خواهد گرفت. در ادامه، در صورت پیشروی مذاکرات، مکانیزم‌هایی برای خلع سلاح فعال خواهد شد. همچنین، برای سران گروه که حاضر به ترک مبارزه باشند، گزینه‌هایی مانند انتقال به کشورهای ثالث یا حضور تحت نظارت در مناطق مشخص در نظر گرفته شده است. در نهایت، ترکیه با همکاری عراق و سوریه، روند جمع‌آوری سلاح‌ها را کنترل خواهد کرد.
“اردوغان” این روند را هم از نظر دیپلماتیک و هم از نظر نظامی مدیریت می‌کند. در صورت موفقیت، ترکیه می‌تواند به درگیری‌های ۵۰ ساله با پ‌ک‌ک پایان دهد و موقعیت خود را به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای بیش از پیش تثبیت کند. اما اگر این فرآیند با شکست مواجه شود، آنکارا به‌صراحت اعلام کرده که با شدت بیشتری به سیاست‌های ضدتروریستی خود ادامه خواهد داد. در هر دو حالت، ترکیه دیگر صرفاً یک بازیگر در تحولات منطقه‌ای نیست، بلکه مانند پرونده‌های “قره‌باغ”، “لیبی” و “سوریه”، نقش یک بازیگردان اصلی را ایفا خواهد کرد.
منبع- سی ان ان ترک
