هیرسوتیسم یا مردمویی چیست؟
هیرسوتیسم، رشد بیش از حد موها در زنان، از جمله مشکلاتی است که می‌تواند به‌علت تولید زیاد هورمون‌های مردانه ایجاد شود. در این مقاله به علائم، علل و روش‌های درمان این مشکل پرداخته‌ایم.
هیرسوتیسم به رشد بیش از حد موها در صورت و بدن زنان گفته می‌شود که معمولاً به‌تدریج و در طی زمان طولانی رخ می‌دهد.
علائم شایع
– ضخیم و تیره شدن موها و رشد طبق الگویی که در مردان دیده می‌شود (ریش، سبیل، موی روي قفسه سینه)
– عادت ماهانه نامنظم یا قطع عادت ماهانه
– آکنه
– گاهی کلفت شدن صدا
– گاهی مشکلات ناباروری
علل
– تولید بیش از اندازه آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) از تخمدان یا غدد فوق‌کلیوی به علت اختلالاتی مانند نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک یا هیپرپلازی مادرزادی غدد فوق‌کلیوی
– تومورهای غدد فوق‌کلیوی یا تخمدان
– بدون دلیل مشخص و شناخته شده
عوامل تشدیدکننده بیماری
– سابقه خانوادگی هیرسوتیسم
– افراد سبزه و دارای موی تیره
– مصرف هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها)، داروهای کورتیزونی، قرص‌های تنظیم خانواده، هورمون‌ها و برخی از داروهای ضد فشار خون
– یائسگی یا عدم تخمک‌گذاری
پیشگیری
راه خاصی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
با تشخیص و درمان هرگونه علت زمینه‌ساز غالباً می‌توان از رشد بیشتر موها جلوگیری نمود. پاسخ به درمان ممکن است 6 تا 12 ماه زمان ببرد. موهای زائد را می‌توان با روش‌های مختلف حذف کرد.
عوارض احتمالی
– بیمار ممکن است احساس کند که جذابیت کافی ندارد و نتواند ارتباط مناسبی با افراد برقرار کند.
– ناباروری
– ممکن است درمان اولیه هیرسوتیسم مؤثر واقع نشود.
درمان
اصول کلی
– معاینه، آزمایشات تشخیصی و گاهی تصویربرداری (سی‌تی اسکن یا ام. آر. آی) به تشخیص علت زمینه‌ساز هیرسوتیسم کمک می‌کنند.
– نوع درمان بستگی به علت هیرسوتیسم دارد. اگر هیرسوتیسم خفیف باشد و عادت ماهانه نیز نامنظم نباشد، ممکن است نیازی به درمان نباشد. در موارد دیگر، درمان بستگی به تمایل بیمار برای بچه‌دار شدن در آینده دارد.
– تومورهای تخمدان یا غدد فوق‌کلیوی باید با جراحی برداشته شوند.
– انتخاب‌های درمانی برای حذف موهای زائد شامل تراشیدن، استفاده از موچین، سفید کردن مو و الکترولیز می‌شود. روش الکترولیز موهای زائد را به‌طور دائمی حذف می‌کند.
داروها
– هیچ دارویی که اختصاصاً برای درمان هیرسوتیسم تأیید شده باشد وجود ندارد.
– شایع‌ترین داروی مورد استفاده برای درمان هیرسوتیسم یک دیورتیک (ادرارآور) است که اثرات ضد هورمون‌های مردانه را دارد.
– سایر داروهایی که ممکن است برای هیرسوتیسم ناشی از تولید بیش از حد آندروژن‌ها توصیه شوند عبارتند از دگزامتازون، داروهای تنظیم خانواده، لوپرولاید و داروهای ضد آندروژن. این داروها ممکن است به کاهش رشد موی جدید کمک کنند اما معمولاً مقدار موی موجود را تغییر نمی‌دهند.
– ممکن است داروهای اضافه‌تری برای هرگونه بیماری زمینه‌ای تجویز شوند.
– اگر پوست در اثر تراشیدن تحریک شود، از کرم هیدروکورتیزون 1٪ استفاده کنید.
– استفاده از مواد یا کرم‌های موبر با احتیاط توصیه می‌شود زیرا ممکن است باعث تحریک پوست شوند.
فعالیت در زمان ابتلا به بیماری
معمولاً محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی‌شود. اگر اضافه وزن دارید، معمولاً رژیم لاغری توصیه می‌شود.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
– اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم هیرسوتیسم را دارید.
– اگر دچار علائم جدید و غیر قابل توجیه شدید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
– اگر حامله شوید، بعضی از داروهای مورد استفاده در درمان هیرسوتیسم نیاز است قطع شوند.
منبع: فرارو
