بازتاب واکنش ایران به قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در رسانه ترک
بلافاصله پس از تصویب قطعنامه، وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیهای مشترک آن را محکوم کردند و گفتند این اقدام که با محوریت آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان انجام شده، مبنای فنی و حقوقی ندارد و استفاده سیاسی از شورای حکام محسوب میشود.

همزمان با تداوم تنشها در منطقه به دلیل تهدیدهای اسرائیل، ایران پس از تصویب قطعنامهای علیه خود در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، اعلام کرد گامهایی در جهت تسریع فعالیتهای هستهای خود برمیدارد.
به گزارش عصرترکیه به نقل از آناتولی، قطعنامه پیشنهادی آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان در نشست شورای حکام آژانس به رأی گذاشته شد. این قطعنامه با ۱۹ رأی موافق تصویب شد. در حالی که روسیه، چین و بورکینافاسو به آن رأی مخالف دادند و ۱۱ کشور نیز رأی ممتنع دادند. رئیس آژانس، رافائل گروسی، تأکید کرد که نمیتوان از کنار ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران بهسادگی گذشت.
در این قطعنامه، که با انتقادات شدید از فعالیتهای هستهای ایران همراه است، ادعا شده که تهران بارها به درخواستهای آژانس برای همکاری پاسخ مناسب نداده است. همچنین به مشکلات آژانس در تأیید اینکه مواد هستهای ایران به سوی ساخت سلاح یا ابزارهای انفجاری منحرف نشدهاند، اشاره شده است.
از جمله ادعاهای قطعنامه این است که ایران از سال ۲۰۱۹ تاکنون در رابطه با مکانهایی که مواد هستهای اعلامنشده در آنها یافت شده، همکاری کامل و بهموقع نداشته و این نقض تعهدات ایران طبق ماده ۱۲.C توافقنامه پادمان به شمار میرود. همچنین اشاره شده که آژانس نتوانسته با قطعیت تأیید کند که مواد هستهای محافظتشده تحت توافقنامه جامع پادمان، برای اهداف نظامی مورد استفاده قرار نگرفتهاند.
در این قطعنامه همچنین تأکید شده که آژانس نگران است چون نمیتواند تضمین دهد برنامه هستهای ایران صرفاً اهداف صلحآمیز دارد و این موضوع باید در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل پیگیری شود.
در متن قطعنامه از ایران خواسته شده برای شفافسازی فوری، اقدامات زیر را انجام دهد:
- ارائه توضیحات فنی قابلقبول درباره ذرات اورانیوم انسانساخت کشفشده در دو مکان اعلامنشده
- اطلاعرسانی درباره محل نگهداری این مواد یا تجهیزات آلودهشده به اورانیوم
- ارائه اطلاعات، اسناد و پاسخهای درخواستی به آژانس
- فراهمکردن دسترسی به مکانها و نمونههایی که آژانس ضروری میداند
گامهای ایران برای تسریع فعالیتهای هستهای
در واکنش به این قطعنامه، ایران اعلام کرد گامهایی برای شتاببخشیدن به فعالیتهای هستهای خود برخواهد داشت، هرچند تهران بارها تأکید کرده که قصد تولید سلاح هستهای ندارد. تصویب این قطعنامه جدید، نخستینبار طی ۲۰ سال اخیر است که ایران رسماً به نقض تعهدات خود ذیل معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) متهم میشود. همچنین در این قطعنامه هشدار داده شده که موضوع ممکن است به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود که در آن صورت امکان بازگشت تحریمهای سازمان ملل وجود دارد (مکانیزم موسوم به «اسنپبک»).
در پاسخ، ایران بار دیگر اعلام کرد در صورت فعالشدن این مکانیزم، ممکن است عضویت خود در NPT را مورد بازنگری قرار دهد.
افتتاح تأسیسات جدید غنیسازی
بلافاصله پس از تصویب قطعنامه، وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیهای مشترک آن را محکوم کردند و گفتند این اقدام که با محوریت آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان انجام شده، مبنای فنی و حقوقی ندارد و استفاده سیاسی از شورای حکام محسوب میشود.
بر اساس دستور محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، قرار است یک مرکز غنیسازی جدید در «محلی امن» راهاندازی شود. همچنین سانتریفیوژهای قدیمی در تأسیسات فردو با سانتریفیوژهای نسل ششم که توان غنیسازی سریعتری دارند، جایگزین خواهند شد. ایران همچنین اعلام کرد همکاری خود با آژانس را مورد بازنگری قرار میدهد و سایر اقدامات متقابل را نیز بهزودی اعلام خواهد کرد.
بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران نیز گفت که فعالیتهای غنیسازی اورانیوم در ایران «بهطور جدی» تسریع خواهد شد.
وضعیت فعلی غنیسازی اورانیوم
بر اساس توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام)، ایران مجاز بود تا سقف ۳.۶۷ درصد اورانیوم غنیسازی کند. اما پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران نیز تعهدات خود را بهتدریج متوقف کرد و در آوریل ۲۰۲۰ اعلام کرد در نطنز اورانیوم را تا غنای ۶۰ درصد غنیسازی کرده است.
این موضوع نگرانیهای غرب را افزایش داده، چراکه عبور از آستانه ۲۰ درصد بهسمت ۹۰ درصد (برای ساخت بمب) به لحاظ فنی چندان دشوار نیست. کارشناسان هشدار دادهاند در صورت تصمیم سیاسی، ایران میتواند در مدت کوتاهی به ساخت بمب هستهای دست یابد.
تنش ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی
اختلافات ایران و آژانس از آنجا آغاز شد که در سه مکان اعلامنشده در ایران ذرات هستهای کشف شد اما توضیحات ارائهشده از سوی تهران برای آژانس قانعکننده نبود. رئیس آژانس، رافائل گروسی، در گزارش ۳۱ مه گفت: «تا زمانی که ایران درباره مسائل حلنشده امنیتی به آژانس کمک نکند، ما نمیتوانیم تضمین دهیم که برنامه هستهای ایران صرفاً صلحآمیز است.»
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که…
قطعنامه شورای حکام درست در زمانی صادر شده که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان برای کاهش تحریمها در ازای محدودسازی برنامه هستهای جریان دارد. همزمان، اسرائیل نیز که به حملات خود در منطقه ادامه میدهد، بار دیگر ایران را به حمله به تأسیسات هستهای تهدید کرده است.
لطفا به این مطلب امتیاز دهید