چرا لباس پشمی خارش ایجاد می‌کند؟

چرا پوشیدن لباس‌های پشمی اغلب منجر به خارش بدن می‌شود؟ دلیل این امر را باید در ضخامت الیاف پشم و یا حتی وجود ماده‌ای که از غدد چربی حیوانات ترشح می‌شود جستجو کرد.

ژاکت پشمی بافتنی یکی از گرم‌ترین لباس‌ها هنگام سرد شدن هواست، اما پوشیدن آن ممکن است خارش ایجاد کند. چه چیزی در پشم وجود دارد که خارش غیرقابل‌کنترل را تحریک می‌کند؟

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که یک لباس گرم و نرم پشمی را غیرقابل تحمل می‌کند، ضخامت الیاف پشمی است که برای درست کردن آن استفاده شده است.

اینگون گریمستاد کلپ، قوم‌شناس و استاد پوشاک در دانشگاه متروپولیتن اسلو در نروژ، می‌گوید: «هرقدر الیاف ضخیم‌تر باشند، پشم خارش بیشتری ایجاد می‌کند».

به بیان دیگر، الیاف ضخیم‌تر که توسط انسان ریسیده می‌شوند، احتمالاً زبرتر و کمتر انعطاف‌پذیرند و می‌توانند منجر به خارش و سوزش پوست شوند، در حالی که الیاف نازک‌تر و نرم‌تر، مانند پشم مرینوس و پشم‌های آلپاکای پرمانند، خارش ایجاد نمی‌کنند.

باور عموم این است که تمام پشم‌ها از یک منبع (گوسفند) سرچشمه می‌گیرند، اما کلمه «پشم» در واقع به الیاف چیده‌شده حیواناتی اطلاق می‌شود که موهای آنها برای تولید لباس، به شکل نخ بافته می‌شود. پس بز، آلپاکا، شتر و خرگوش هم منابع دیگر پشم هستند. موهایی که پشم را شکل می‌دهند، نرم، نازک، مجعد و انعطاف‌پذیر هستند و هرگز از رشد دست نمی‌کشند، به همین دلیل پشم این حیوانات به صورت دوره‌ای باید چیده شود.

یکی دیگر از علل نه چندان رایج خارش، وجود لانولین است، یک ماده مومی‌شکل که از غدد چربی حیوانات پشم‌دار ترشح می‌شود. لانولین که موم پشم یا گریس پشم هم نامیده می‌شود، برای ترمیم پوست خشک و ترک‌خورده عالی است، اما می‌تواند موجب واکنش آلرژیک در برخی افراد شود.

گریمستاد کلپ می‌گوید: «پشم به خودی خود آلرژی‌زا نیست، اما ممکن است حساسیت به لانولین وجود داشته باشد. با این حال، بیشتر پشم‌های امروزی حاوی لانولین زیادی نیستند، چون در فرایند تولید شسته می‌شوند، بنابراین لانولین زیادی در نخ باقی نمی‌ماند.»

پشم با وجود خارش‌های گاه و بیگاهی که ایجاد می‌کند، یکی از بهترین انتخاب‌ها در فصل سرماست، به این دلیل که دارای قابلیت‌های طبیعی است، یعنی می‌تواند عرق و رطوبت را از سطح پوست دور کند.

گریمستاد کلپ می‌گوید: «تفاوت پنبه و پشم در این است که وقتی الیاف پنبه خیس می‌شوند، مرطوب و وارفته می‌شوند. این حالت را موقع عرق کردن در باشگاه ورزشی وقتی تی‌شرت نخی به بدن‌تان چسبیده تجربه کرده‌اید. برعکس، تی‌شرت‌های پشمی تنفس‌پذیری بیشتری دارند و می‌توانند مقداری از عرق را جذب و از بدن شما دور کنند.»