آداب صحیح گرفتن فال حافظ در شب یلدا و چگونگی تفسیر آن
یلدا آخرین روز پاییز، اولین شب زمستان و بلندترین شب سال است. ایرانیان باستان با این باور که شب یلدا با خورشید شکوفا می شود، روزها بلندتر و تابش نور الهی بیشتر می شود، پایان پاییز و آغاز زمستان را جشن می گرفتند و آن را تولد خورشید می نامیدند.
جشن شب یلدا یک سنت دیرینه است، یک مراسم آریایی که از هزاران سال پیش توسط پیروان آیین میترائیسم در ایران برجای مانده است. یلدا جشنی است برای دور هم جمع شدن خانواده ها و لذت بردن از طولانی ترین شب سال و هندوانه، انار، آجیل، قصه گویی بزرگترها و خواندن کتاب حافظ جزء جدایی ناپذیر این مراسم هستند.
هر قسمت از آداب و رسوم شب یلدا با جذابیت های خاص خود همراه است. شاهنامه خوانی و گرفتن فال حافظ یکی از آنهاست که از دیرباز در یلدا مرسوم بوده است. ایرانیان با این عقیده که خداوند به بندگانش عنایت خاصی دارد، بر این باورند که اشعار حافظ از غیب و سرنوشت آنها خبر می دهد و برای آنها خوش یمن است. در این شب هر یک از اعضای خانواده آرزویی می کند و کتاب حافظ را به طور تصادفی باز می کند و از بزرگ ترین عضو خانواده می خواهد که آن را با صدای بلند بخواند. اما گرفتن فال حافظ چه آدابی دارد و چگونه باید آن را تفسیر کرد؟
آداب گرفتن فال حافظ
مرحله اول: نیت
می توان گفت نیت مهم ترین رکن گرفتن فال است. بنا به اعتقاد شما، فال می تواند نتیجه و یا حاصل نیت و آینده و سرنوشت را به طور تقریبی برایتان مشخص نماید. نیت شما باید دقیقا همانی باشد که در دلتان قرار دارد و نباید چیزهای واضح باشد. در واقع نیت نباید چیز مشخصی باشد. شما باید به نیتتان از ته قلب باور داشته باشید.
مرحله دوم: فاتحه
پس از نیت کردن، باید برای شادی روح حضرت حافظ فاتحه بخوانید. حافظ گنجینه بزرگی از معنویات و عرفان را برای ما به یادگار گذاشته است که نسل به نسل انسان ها آن را می خوانند. پس خواند فاتحه بر روح چنین بزرگمردی پیش از گرفتن فال الزامی است.
مرحله سوم: قسم
پس از اینکه نیت کردید و فاتحه ای نثار روح حضرت حافظ نمودید، برای اینکه حافظ به شما جواب واضحی بدهد و شما را از آینده باخبر کنید، رسم است که او را قسم دهید. معمولا در هنگام تفأل از دیوان حافظ، او را به عزیزترین کسانش یعنی خداوند و معشوقه اش (شاخ نبات) قسم می دهند و این قسم به این شکل ادا می شود: «ای حافظ شیرازی؛ تو کاشف هر رازی؛ من طالب یک فالم؛ بر من نظر اندازی؛ تو را به شاخ نباتت قسم می دهم که هر چه صلاح و مصلحت می بینی برایم آشکار و آرزوی مرا برآورده سازی.»
مرحله چهارم: سر کتاب
اکنون چشمانتان را ببندید. دیوان حافظ را با دست چپ بردارید و با انگشتان دست راست صفحه ای را به دلخواه باز کنید.
مرحله پنجم: فال
طبق سنت از بین آن دو صفحه ای که باز کرده اید، باید صفحه سمت راستی را انتخاب کنید. اگر بیت اول غزل در صفحه قبلی باشد، باید یک صفحه به عقب برگردید و غزل را از ابتدای آن بخوانید. در کتاب فال حافظ معمولا معنا و تفسیر شعر در قسمت پایین صفحه نوشته شده است. اما اگر دیوان حافظ را باز کرده اید، ناچارید خودتان شعر را بخوانید و آن را معنا و تفسیر کنید.
چگونه فال حافظ را تفسیر کنیم؟
اصلی ترین ویژگی فال حافظ چند وجهی بودن آن است و به همین دلیل نمی توان معنا و تفسیر واضحی برای آن در نظر گرفت. در غزل فال شما معمولا یک یا چند شاه بیت وجود دارد که پاسخ نیت شما را در برمی گیرد. اگر نتوانستید پاسخ نیت خود را پیدا کنید، به غزل بعدی به اصطلاحا به آن شاهد فال حافظ گفته می‌شود، رفته و یکی از ابیات 1، 3 یا 5 را که مطالب غزل قبلی را تایید می کنند، بخوانید تا به تفسیر فال و نیت خود برسید. توجه داشته باشید که برای یک موضوع نباید بیش از دو یا سه بار فال گرفت. بنابراین باید سعی کنید پاسخ نیت خود را از همان فال اول یا دوم بیابید.با این حال اگر فال حافظ را باز کردید و قادر نبودید آن را تفسیر کنید، می توانید از یک فرد آگاه در تفسیر کمک بگیرید.
