عامل اصلی گسترش حفره لایه ازن چیست؟

بازیابی لایه ازن که کیلومترها بالاتر از زمین قرار دارد و از سیاره در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت می‌کند، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای زیست‌محیطی جهان مورد تجلیل قرار گرفته است.

به نقل از سی ان ان، اما در مطالعه جدیدی که روز سه‌شنبه منتشر شده، برخی از دانشمندان ادعا می‌کنند که ممکن است این لایه اصلا ترمیم نشود و بلکه حتی ممکن است سوراخ آن در حال گسترش هم باشد.

این یافته‌ها با مطالعه انجام شده اخیر تحت حمایت سازمان ملل که نشان می‌داد تا سال ۲۰۴۰ لایه ازن به سطح دهه ۱۹۸۰باز خواهد گشت، مخالف است.

در سال ۱۹۸۷، چندین کشور بر سر ممنوعیت استفاده بیش از ۱۰۰ ماده شیمیایی مخرب که باعث ایجاد حفره در لایه بالایی قطب جنوب شده بودند، توافق کردند. ایجاد این حفره به استفاده از کلروفلوئوروکربن‌ها یا CFC‌ها نسبت داده می‌شود که در اسپری‌های آئروسل، حلال‌ها و مبردها رایج بوده اند.

این ممنوعیت که تحت پروتکل مونترال توافق شده است، به‌طور گسترده در کمک به بازیابی لایه ازن مؤثر بوده است؛ اما این حفره که در طول بهار بر فراز قطب جنوب رشد می‌کند و در تابستان دوباره کوچک می‌شود، در سال‌های ۲۰۲۰تا ۲۰۲۲ به رکورد زده است و دانشمندان نیوزیلندی را بر آن داشته تا علت آن را بررسی کنند.

در مقاله‌ای که توسط Nature Communications منتشر شده، آنها دریافتند که سطح ازن از سال ۲۰۰۴تاکنون ۲۶درصد کاهش یافته است. هانا کسنیچ، دانشجوی دکترای دانشگاه اوتاگو و نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: «این یعنی سوراخ نه ‌تنها از نظر مساحت بزرگ باقی مانده، بلکه عمیق‌تر نیز شده است.

حفره‌های قدیمی در سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۲۰کاملاً با این تصویر مطابقت دارند؛ زیرا اندازه عمق سوراخ در ‌ماه اکتبر به‌ویژه، هر ۳ سال قابل توجه بوده است.

برای رسیدن به این نتیجه، دانشمندان رفتار لایه ازن را از ماه سپتامبر تا نوامبر با استفاده از یک ابزار ماهواره‌ای تجزیه و تحلیل کرده اند. آنها دریافته‌اند که کاهش لایه ازن و عمیق شدن حفره در نتیجه تغییرات گرداب قطبی قطب جنوب، چرخش وسیعی از فشار کم و هوای بسیار سرد در بالای قطب جنوب است.