
ویژگیهای افراد باجذبه در بیشتر فرهنگها بهگونهای مشابه درک میشود. پژوهشی جدید نشان داده است که شش خصلت مشخص باعث میشود فردی در نگاه دیگران جذاب، تأثیرگذار و متفاوت بهنظر برسد. این ویژگیها در کشورهای گوناگون از شرق تا غرب جهان بارها تکرار شدهاند. آیا میدانید چه ویژگیهایی باعث میشوند کسی را در همان نگاه اول فردی باجذبه بدانیم؟
به گزارش روزیاتو، این پژوهش توسط روانشناسان دانشگاه مریلند انجام شده و یافتههای آن در مجله (Personality and Individual Differences) منتشر شده است. بیش از ۶۰۰۰ نفر از کشورهای مختلف، از جمله آمریکا، چین، آلمان، کره جنوبی و آفریقای جنوبی، در این تحقیق شرکت کردند. از شرکتکنندگان خواسته شد تصاویری از افراد باجذبه را در ذهن خود مجسم کنند و سپس با استفاده از فهرستی از ۴۲ ویژگی، آن افراد را توصیف کنند.
در مرحله بعد، محققان با تحلیل پاسخها به شش ویژگی اصلی رسیدند که در تمام گروههای فرهنگی مشترک بود. نتایج نشان داد که درک افراد از باجذبه بودن تحتتأثیر عوامل فرهنگی نیست و حتی در جوامع متفاوت نیز الگوهای مشابهی دیده میشود.
شش ویژگی افراد باجذبه
۱. برونگرایی
این افراد اجتماعی، پرانرژی و ارتباطساز هستند. حضورشان در جمع بهراحتی دیده میشود و دیگران را بهسمت خود جذب میکنند.
۲. لذتطلبی
آنها بهدنبال تجربه لحظات خوشایند و پرهیجاناند. زندگی را با شور و میل شخصی دنبال میکنند و معمولاً خلاف جریان عرف حرکت میکنند.
۳. قدرتطلبی
تمایل به تأثیرگذاری، کنترل شرایط و داشتن اقتدار از ویژگیهای بارز آنهاست. این افراد اغلب رهبر گروههای اجتماعی یا الهامبخش دیگراناند.
۴. ماجراجویی
افراد باجذبه معمولاً اهل ریسک هستند و از تجربه ناشناختهها لذت میبرند. آنها به استقبال چالشها میروند و از یکنواختی پرهیز میکنند.
۵. استقلال
این افراد بر ارزشهای فردی خود پایبندند و معمولاً از همرنگ جماعت شدن دوری میکنند. آنها تصمیمهای خود را با تکیه بر خواست و اراده شخصی میگیرند.
۶. ذهن باز
آمادگی برای شنیدن دیدگاههای متفاوت، تجربه امور تازه و درک موقعیتهای نو، بخشی از شخصیت آنهاست. این ویژگی، آنان را بهعنوان افرادی خلاق و نوآور معرفی میکند.
چه چیز ویژگیهای افراد باجذبه را جهانی کرده است؟
پژوهشگران معتقدند علت جهانشمول بودن این شش ویژگی، نقش اجتماعی افراد باجذبه در فرهنگهاست. این افراد اغلب هنجارشکن هستند، اما نه بهشکل ناپسند، بلکه بهگونهای که باعث تحول فرهنگی یا الهامبخشی به دیگران میشوند. با وجود تفاوتهای زبانی، دینی یا اقتصادی، جوامع مختلف در تمایل به تحسین چنین شخصیتهایی، اشتراک دارند.
جالب اینجاست که ویژگیهایی مثل مهربانی یا تطابقپذیری، که اغلب با رفتار مطلوب همراه هستند، در این فهرست جایی نداشتند. محققان نتیجه گرفتند که افراد باجذبه لزوماً خوب یا خوشرفتار نیستند؛ اما جسارت، تفاوت و انرژی که دارند باعث تأثیرگذاری آنها میشود.
برای نمونه، شخصیتهای سینمایی مثل کاپیتان آمریکا یا هری پاتر در دسته افراد «خوب» قرار میگیرند و نه در رده افراد باجذبه، چراکه ویژگیهایی مانند لذتطلبی یا قدرتطلبی که برای باجذبه بودن مهماند، در شخصیتهای آنها کمتر دیده میشوند. در مقابل جیمز باند نماد جذابیت و قدرت در سینماست.
مفهوم باجذبه بودن، برخلاف تصور رایج، ریشهای فرهنگی و حتی تاریخی دارد. پژوهشگران میگویند این تصور اجتماعی ابتدا در دل خردهفرهنگهای اعتراضی متولد شد؛ جایی که افراد با سبک زندگی متفاوت، در برابر جریان غالب ایستادگی میکردند. نوازندگان جَز در دهه ۱۹۴۰ و بیتنیکهای دهه ۱۹۵۰ (جریانی فرهنگی و ادبی در آمریکا که نوعی واکنش به فرهنگ مصرفگرایانه، مادیگرایی و محدودیتهای اجتماعی زمان خود بود) از نخستین گروههایی بودند که تصویری نو از باجذبه بودن ارائه دادند؛ تصویری که بیش از هر چیز بر تفاوت، استقلال و بیتوجهی به قواعد مرسوم تأکید داشت.
اما با گذشت زمان، این مفهوم از حاشیه به متن آمد. امروزه، جهانی شدن صنعتهایی مانند موسیقی، مد و سینما باعث شده تصویری نسبتاً یکسان و تثبیتشده از افراد باجذبه در سراسر فرهنگها شکل بگیرد.
جذابیت باجذبه بودن امروزی دیگر صرفاً در مخالفت با هنجارها نیست، بلکه نوعی مهارت اجتماعی است که میتواند باعث تأثیرگذاری، دیدهشدن و حتی موفقیت فردی شود. بههمین دلیل است که انسانها در سراسر جهان، بهطور ناخودآگاه سبک گفتار، خرید، پوشش و رفتار خود را در راستای آن تنظیم میکنند. میل به باجذبه بودن، همانطور که در پژوهش آمده، به یکی از محرکهای پرهزینه و قدرتمند زندگی روزمره تبدیل شده است.