صدها سوارکار بوسنیایی و ترک، با لباس‌های سنتی راهی بزرگ‌ترین آیین مذهبی بوسنی شدند
این آیین، که هر سال در ماه ژوئن (خرداد یا تیر) برگزار می‌شود، ترکیبی از مناسک مذهبی، آیین‌های سنتی، موسیقی عرفانی، قرائت قرآن، اجرای مهتر و حضور نمادین سوارکاران با لباس‌های سنتی است.
با آغاز شمارش معکوس برای برگزاری یکی از دیرپاترین آیین‌های مذهبی در بوسنی و هرزگوین، بیش از ۱۰۰ سوارکار با لباس‌های رنگارنگ و سنتی، از روستای “کارائولا” در نزدیکی تراونیک، عازم “پروساک” شدند تا در پانصد و پانزدهمین جشنواره آیواز دده شرکت کنند.
یه گزارش عصرترکیه به نقل از آناتولی، این کاروان سوار، که با تلاوت قرآن و زمزمه دعاها بدرقه شد، نمادی زنده از سنتی چند قرنی است که یاد و خاطره مردی را گرامی می‌دارد که نقش بزرگی در گرایش بوسنیایی‌ها به اسلام ایفا کرده است.
حرکت از دل تاریخ به سوی معنویت
سوارکارانی از سراسر بوسنی و حتی ترکیه، از ساعات ابتدایی صبح با آماده‌سازی اسب‌هایشان، خود را برای سفری یک‌روزه آماده کردند. در میان آنها، خانواده‌ای از ترکیه نیز به چشم می‌خورد؛ احمد سرت از شهرستان اینگل استان بورسا، با پرچم ترکیه و دو پسرش عمر و یوسف، در این مراسم حضور یافتند.
در کنار مردان، زنان بوسنیایی با لباس‌های اصیل خود نیز سواره در مسیر حرکت کردند تا بار دیگر، فرهنگ و سنت‌های خود را در برابر چشمان نسل جوان و گردشگران بین‌المللی به نمایش بگذارند.
آیین اصلی در کوهستان آیواز دده
مراسم اصلی جشنواره فردا در شهر تاریخی پروساک برگزار خواهد شد. این رویداد با تلاوت قرآن کریم و خواندن سرودهای مذهبی آغاز شده و با اقامه نماز ظهر در دامنه کوهی به پایان خواهد رسید که آیواز دده، یکی از صوفیان مهاجر از آناتولی، بیش از ۵۰۰ سال پیش در آن برای پایان خشکسالی دعا کرده بود.
طبق باور مردم، او پس از ۴۰ شبانه‌روز عبادت، با الهامی در خواب، مسیر رودخانه‌ای را در کوهستان گشود و بدین ترتیب، نه تنها خشکسالی را پایان داد، بلکه سبب گرایش دسته‌جمعی مردم به اسلام شد.
شکوه سنت در دل مدرنیته
آیین آیواز دده، که در دوران حکومت کمونیستی یوگسلاوی برای چند دهه ممنوع بود، از سال ۱۹۹۰ دوباره احیا شد و اکنون به بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین جشن مذهبی در بوسنی و هرزگوین تبدیل شده است.
هزاران نفر از سراسر جهان، از جمله مهمانانی از ترکیه، اروپا و کشورهای اسلامی، هر ساله در این رویداد شرکت می‌کنند. در مراسم امسال، گروه مهتر ارتش ترکیه نیز برنامه‌ای ویژه اجرا خواهد کرد تا جلوه‌ای از میراث فرهنگی مشترک دو ملت را به نمایش بگذارد.
گفتنی است آیین آیواز دده یکی از کهن‌ترین و پرمعناترین مراسم‌های مذهبی و فرهنگی مسلمانان بوسنی و هرزگوین است که هر ساله در شهر پروساک برگزار می‌شود و قدمتی بیش از ۵۰۰ سال دارد.
آیواز دده، یکی از دراویش و صوفیان مهاجر از آخیسار (ترکیه امروزی) و از پیروان مکتب خراسانیان بود. او در سده‌های آغازین ورود اسلام به بالکان، برای تبلیغ دین اسلام به بوسنی آمد. بر پایه روایت‌های محلی، در روزگاری که منطقه پروساک دچار خشکسالی شدید شده بود، آیواز دده به قله یکی از کوه‌های اطراف رفت و ۴۰ روز و ۴۰ شب برای نزول باران و پایان خشکسالی دعا کرد و با پایان خشکسالی، مردم منطقه به‌طور گسترده اسلام آوردند.
این آیین، که هر سال در ماه ژوئن (خرداد یا تیر) برگزار می‌شود، ترکیبی از مناسک مذهبی، آیین‌های سنتی، موسیقی عرفانی، قرائت قرآن، اجرای مهتر و حضور نمادین سوارکاران با لباس‌های سنتی است.
