کاهش اشتها در گرما؛ بررسی علت و راهکارها
در فصل تابستان، بسیاری از افراد دچار بی‌میلی یا کاهش اشتها می‌شوند. حتی غذاهای محبوب و روزمره هم در هوای گرم ممکن است جذابیت خود را از دست بدهند.
در فصل تابستان، بسیاری از افراد دچار بی‌میلی یا کاهش اشتها می‌شوند. حتی غذاهای محبوب و روزمره هم در هوای گرم ممکن است جذابیت خود را از دست بدهند. اگرچه این موضوع ممکن است برای برخی نشانه‌ای از سبک زندگی سالم و کاهش وزن به نظر برسد، اما در واقع می‌تواند منجر به مشکلات تغذیه‌ای جدی، ضعف بدنی، و کمبود ویتامین‌ها شود.
به گزارش خبرنامه،دانستن علت علمی این اتفاق و شناخت راه‌های مقابله با آن، می‌تواند به حفظ سلامت بدن در فصل گرم کمک شایانی کند.
علت کاهش اشتها در گرما چیست؟
کاهش اشتها در گرما دلایل علمی و بیولوژیکی مشخصی دارد:
۱. بالا رفتن دمای بدن و سرکوب میل به خوردن
بدن برای حفظ تعادل حرارتی، مکانیزم‌های خاصی را فعال می‌کند. یکی از این مکانیزم‌ها، کاهش گرمای تولیدشده از فرایند گوارش است. خوردن غذا، به‌ویژه غذاهای چرب و سنگین، متابولیسم را افزایش می‌دهد و باعث بالا رفتن دمای بدن می‌شود. در نتیجه، مغز فرمان کاهش اشتها را صادر می‌کند.
۲. تغییر گردش خون و کاهش فعالیت گوارشی
در هوای گرم، رگ‌های خونی سطح پوست گشاد می‌شوند تا گرمای اضافی از بدن دفع شود. این مسئله باعث کاهش جریان خون در دستگاه گوارش می‌شود که فعالیت آن را کند کرده و احساس گرسنگی را سرکوب می‌کند.
۳. نوشیدن زیاد مایعات
مصرف آب و نوشیدنی‌های خنک در گرما بسیار بیشتر می‌شود. این مایعات معده را پر کرده و موجب سیری کاذب می‌شوند، در نتیجه فرد میل کمتری به خوردن غذا پیدا می‌کند.
۴. تأثیر گرما بر هورمون‌های اشتها
هورمون‌هایی مانند گرلین (هورمون افزایش‌دهنده اشتها) و لپتین (هورمون سیری) تحت تأثیر دما و سبک زندگی در تابستان تغییر می‌کنند و ممکن است باعث کاهش اشتها شوند.
کاهش اشتها در گرما چه پیامدهایی دارد؟
اگر این وضعیت به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:
ضعف و خستگی مفرط به‌دلیل دریافت ناکافی کالری
افت فشار خون و قند خون به‌ویژه در سالمندان
کم‌آبی بدن ناشی از تعریق شدید همراه با تغذیه ضعیف
کمبود مواد مغذی مانند پروتئین، آهن، ویتامین B و C
تضعیف سیستم ایمنی و آمادگی بیشتر برای ابتلا به عفونت‌ها
اختلالات تمرکز، بی‌حوصلگی و کاهش توان ذهنی به‌خصوص در کودکان و نوجوانان
راهکارهایی برای مقابله با کاهش اشتها در تابستان
برای مقابله با کاهش اشتها در گرما، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
۱. وعده‌های سبک، منظم و متنوع بخورید
به‌جای سه وعده پرحجم، ۴ تا ۶ وعده‌ی کوچک و متنوع در طول روز انتخاب کنید. این کار باعث حفظ سطح انرژی بدون ایجاد حس سنگینی یا بی‌میلی می‌شود.
۲. غذاهای پرآب و خنک انتخاب کنید
میوه‌هایی مانند هندوانه، خیار، خربزه، طالبی و مرکبات، و غذاهایی مثل سالاد، سوپ سرد و ماست می‌توانند هم انرژی بدن را تأمین کرده و هم به آبرسانی کمک کنند.
۳. زمان مناسبی برای غذا خوردن انتخاب کنید
در ساعات خنک‌تر روز مثل صبح زود یا غروب غذا میل کنید. خوردن غذا در ظهر و دمای بالا می‌تواند باعث ناراحتی گوارشی و بی‌میلی شود.
۴. نوشیدنی‌های تقویت‌کننده اشتها مصرف کنید
دمنوش‌هایی مانند چای نعناع، عرق زیره، یا آب‌لیمو با کمی عسل می‌توانند اشتها را تحریک کرده و به هضم بهتر غذا کمک کنند.
۵. از ادویه‌های ملایم و طبیعی استفاده کنید
زیره، زنجبیل، دارچین، لیمو و نعناع، ادویه‌هایی هستند که به‌طور طبیعی اشتها را تحریک می‌کنند و با تنظیم معده و روده به کاهش احساس بی‌میلی کمک می‌کنند.
۶. به ظاهر و تنوع غذایی اهمیت بدهید
استفاده از رنگ‌های متنوع در میوه‌ها، سبزی‌ها و دسرها باعث تحریک روانی اشتها می‌شود. ترکیب رنگی جذاب، حتی در وعده‌های سبک، تأثیر مثبتی بر میل به غذا دارد.
۷. از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی پرهیز کنید
این غذاها سنگین و دیر هضم هستند و باعث تشدید بی‌میلی می‌شوند. در عوض، غذاهای بخارپز، آب‌پز و کبابی گزینه‌های مناسبی هستند.
تغذیه افراد حساس در فصل گرما
کودکان
به‌دلیل سطح فعالیت بالا و تعریق زیاد، کودکان به تغذیه متعادل و آبرسانی منظم نیاز دارند. ترکیب اسموتی‌های میوه‌ای، ماست‌های طعم‌دار خانگی و وعده‌های کوچک اما مغذی می‌تواند مؤثر باشد.
سالمندان
کمبود اشتها در این گروه شایع‌تر است و می‌تواند منجر به ضعف بدنی و اختلالات جدی شود. استفاده از غذاهای نرم، پرانرژی و مکمل‌های غذایی در وعده‌های کوچک توصیه می‌شود.
ورزشکاران
به دلیل مصرف بالای انرژی و تعریق شدید، ورزشکاران باید به وعده‌های غذایی غنی از پروتئین، کربوهیدرات پیچیده و املاح معدنی توجه بیشتری داشته باشند. نوشیدنی‌های الکترولیتی خانگی نیز مناسب هستند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کاهش اشتها با نشانه‌هایی مانند کاهش وزن شدید، بی‌حالی مفرط، تهوع یا اختلالات گوارشی همراه باشد و بیش از دو هفته ادامه پیدا کند، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت شود. گاهی کاهش اشتها می‌تواند ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای باشد.
جمع‌بندی
کاهش اشتها در فصل گرما یک واکنش طبیعی از سوی بدن است، اما اگر به آن بی‌توجهی شود، می‌تواند منجر به کمبود انرژی، ضعف بدنی و مشکلات سلامتی شود. با رعایت نکاتی ساده مانند خوردن وعده‌های سبک، مصرف مواد غذایی پرآب، نوشیدن مایعات کافی، و انتخاب زمان مناسب برای غذا خوردن، می‌توان این مشکل را کنترل کرد و تغذیه‌ای سالم و متعادل را در تابستان حفظ نمود.
در روزهای گرم، مراقبت تغذیه‌ای را به اندازه مراقبت از پوست و بدن جدی بگیرید.
