شمشماد ژاپنی و راه های نگهداری از آن
گیاهان زینتی گروهی از گیاهان هستند که به واسطه داشتن ویژگی های ظاهری چشمگیر توسط انسان نگهداری و پرورش می یابند.
گیاهان زینتی گروهی از گیاهان هستند که به واسطه داشتن ویژگی های ظاهری چشمگیر توسط انسان نگهداری و پرورش می یابند. این گروه از گیاهان از تنوع قابل ملاحظه ای برخوردار هستند و می توان گفت در بسیاری از موارد، در سراسر دنیا پراکندگی دارند و این پراکندگی در گونه های محبوب بسیار بیشتر به چشم می خورد.
به گزارش دشت سبز، نگهداری از گیاهان زینتی مزایای متعددی دارد، زیباسازی محل زندگی و کار، افزایش شادابی و روحیه افراد و همچنین در برخی گونه های گیاهی تصفیه کننده هوای محیط هستند که یک ویژگی بسیار مثبت می باشد.
در این مطلب به معرفی گیاه زینتی شمشاد ژاپنی پرداخته و روش های نگهداری و پرورش آن را شرح خواهیم داد.
معرفی شمشاد ژاپنی
شمشاد ژاپنی با نام علمی Aucuba japonica شناخته می شود و در زبان انگلیسی با نام gold dust یا گَرد طلا معروف است. این نام گذاری به دلیل وجود لکه های زرد روی زمینه برگ های سبز رنگ این گیاه می باشد که گویی غباری از طلا روی آن پاشیده شده باشد.
شمشاد ژاپنی بومی کشور ژاپن و جنوب شرق آسیاست و به یک گیاه چند ساله و همیشه سبز بوده که به کندی رشد می کند و پرورش آن کمی دشوار می باشد. برگ های این گیاه سبز رنگ با حاشیه های دندانه دار و بیضی شکل بوده و ظاهری چرمی دارد. روی سطح پهنک برگ این گیاه لکه های زرد رنگ قرار دارد که زیبایی آن را دو چندان می کند.
در فصل بهار، گل های این گیاه به رنگ بنفش به همراه بساک های سفید که هر کدام 4 کاسبرگ و 4 گلبرگ دارد آشکار می شود.
نیاز های شمشاد ژاپنی
شمشاد ژاپنی مانند سایر گیاهان برای رشد به رفع شدن نیاز های مختلف خود نیازمند است و در صورتی می تواند رشد خوبی داشته باشد که این نیاز ها در سطح قابل قبولی رفع شوند. بسیاری از این نیاز ها از تحت تاثیر محیط هستند و به مکان رشد این گیاه باز می‌گردد. در این بخش به معرفی نیاز های مختلف شمشاد ژاپنی و راه های رفع آن می پردازیم:
نیاز به نور
نیاز به نور یکی از مهمترین مواردی است که در پرورش هر گیاهی باید به آن توجه ویژه شود. در صورت رفع مناسب این نیازمی توانید شاهد رشد مناسب گیاهتان باشید. شمشاد ژاپنی برای رشد به نور در سایه نیاز دارد و یک انتخاب ایده آل برای خانه های شمالی و کم نور می باشد. حفاظت از این گیاه در برابر تابش شدید خورشید حین عصر خصوصا در فصول گرم ضروری می باشد.
نیاز به آب
آبیاری یکی از نکات کلیدی در نگهداری از گیاهان خصوصا در گلدان و فضای آپارتمان است. در صورتی که آبیاری به شکلی درست انجام نشود مشکلات زیادی خصوصا در ناحیه ریشه برای گیاه ایجاد خواهد شد. شمشاد ژاپنی برای رشد مناسب نیاز به رشد در شرایط مرطوب اما با زهکشی مناسب دارد. این گیاه همچنین مقاومت خوبی نسبت به شرایط کم آبی دارد.
در شرایطی که از این گیاه در فضای داخلی منازل یا محل کار نگهداری می کنید بهتر است اجازه دهید تا بین آبیاری ها، چند سانتی متر از لایه بالایی خاک خشک شده و سپس آبیاری کنید.
نیاز دمایی و رطوبت
دما و رطوبت در کنار هم دو شاخص مهم برای رشد گیاه هستند. شادابی و سرزندگی گیاه ارتباط تنگاتنگی با دما و خصوصا رطوبت دارد. شمشاد ژاپنی نسبت به شرایط سرد سازگاری خوبی دارد و حتی در شرایط یخبندان نیز به خوبی دوام خواهد داشت. در منازل و محل کار هرگز این گیاه را نزدیک سیستم های گرمایش یا پنجره های آفتابگیر و گرم قرار ندهید.
نیاز به تغذیه
استفاده از کود های شیمیایی و کود های ارگانیک برای پرورش و بهبود رشد گیاهان مختلف ضروری می باشد . در شرایط محدود مثل رشد در گلدان استفاده از این ترکیبات ضرورت بیشتری می یابد.
در خصوص شمشاد ژاپنی هایی کاشته شده در فضای باز، استفاده از کود های آرام رهایش مثل کود های گرانوله ایده‌آل می باشد اما می توانید کود های آمینواسید یا جلبک دریایی را به صورت محلولپاشی استفاده کنید.
در گلدان بهتر است هر یک ماه یکبار کوددهی با ترکیبات کود کامل NPK داشته باشید تا شاهد رشد مناسب این گیاه باشید. استفاده ییش از حد از کود های مختلف در این گیاه سبب بالا رفتن حساسیت آن نسبت به شرایط نامساعد محیطی خواهد شد.
کاشت شمشاد ژاپنی
پس از آن که با نیاز های مختلف این گیاه زینتی آشنا شدیم باید بتوانیم این گیاه را به خوبی در بستر کشت مناسب آن بکاریم تا رشد کند.
بهترین خاک بستر برای این گیاه، خاک های سبک و غنی از مواد آلی بوده که به خوبی زهکشی شده باشند. این گیاه می تواند در خاک های فقیر و با بافت سنگین و رسی نیز رشد کند اما رشد ضعیفی خواهد داشت.
بستر کشت های حاوی پیت ماس و ورمی کمپوست به همراه دیگر ترکیبات سبک کننده خاک مثل پرلیت و کوکوپیت برای استفاده ایده‌آل هستند. ترکیب کردن این موارد با نسبت های مناسب می تواند گزینه مناسبی باشد.
در فضای باز دقت کنید که همواره محلی با زهکشی بالا و ترکیب خاک غنی از مواد آلی برای کاشت این گیاه انتخاب کنید.
تکثیر شمشاد ژاپنی
ازدیاد گیاهان زینتی یکی از راه های حفظ و بقای این گیاهان زیبا می باشد. این کار همچنین یک نوع سرگرمی برای علاقمندان به گیاهان زینتی محسوب می شود که می تواند حتی منبع درآمدی نیز باشد.
برای تکثیر شمشاد ژاپنی می توانید مطابق روش زیر عمل کنید:
شمشاد ژاپنی گیاهی دو پایه است و این بدان معنی است که جنس نر و ماده آن گل های خود را روی گیاه مستقل تشکیل خواهند داد. برای آن که بتوانید تولید میوه در این گیاه را ببینید بهتر است هر دو گیاه نر و ماده را تکثیر کرده تا به خوبی گرده‌افشانی شوند.
برای تکثیر از روش تهیه قلمه استفاده کنید که به شرح زیر می باشد:
قلمه ای به طول 10 سانتی متر انتخاب کرده و با یک چاقو یا قیچی باغبانی تیز آن را از بوته اصلی جدا کنید.
به منظور افزایش سرعت ریشه زایی قلمه از هورمون های گیاهی ریشه زایی مثل هورمون اکسین استفاده کنید و قلمه را از محل برش در محلول رقیق شده آن تیمار کنید.
پس از تیمار قلمه آن را در بستر کشت غنی از مواد آلی بکارید و در محیطی با نور و دمای مناسب قرار
دهید تا ریشه دار شود.
پس از آن بعد از گذشت چند هفته قلمه را به جهت ریشه دار شدن آن بررسی کنید تا پس از رسیدن ریشه ها به اندازه مناسب آن را به گلدان اصلی و محل اصلی آن منتقل کنید.
هرس شمشاد ژاپنی
از آنجایی که این گیاه، یک گیاه کند رشد است اما با این حال باز در فصل بهار رشد های شاخه های آن نا منظم خواهد شد و برای جلوگیری از بد شکلی آن نیاز به مهار این شاخه ها می باشد. به همین علت هرس این گیاه برای حفظ ظاهر آن ضروری می باشد.
تعویض گلدان شمشاد ژاپنی
تعویض خاک و گلدان گیاهان آپارتمانی برای بهبود رشد و مواد مغذی در دسترس آن ها ضروری است. زمان تعویض خاک و گلدان در گیاهان مختلف متفاوت بوده و به سرعت رشد، شدت مصرف و نیاز به مواد مغذی و دیگر موارد بستگی دارد.
برای شمشاد ژاپنی شما نیاز به تعویض هرساله گلدان و بستر کشت آن نخواهید داشت زیرا این گیاه زینتی کند رشد می باشد. برای اینکه هر 2 الی 3 سال نیاز به تعویض گلدان نداشته باشید بهتر است حین کاشت گلدانی با اندازه حداقل 10 الی 12 سانتی متر بزرگ تر از ریشه انتخاب کنید تا به سرعت خاک و گلدان توسط ریشه پر و محدود نشود. جنس گلدان برای این گیاه آنچنان اهمیتی ندارد و صرفا باید به زه کشی آن و اندازه آن توجه کنید.
آفات و بیماری های شمشاد ژاپنی
شمشاد ژاپنی نیز مانند سایر گیاهان به آفات و بیماری هایی مبتلا خواهد شد. از شایع ترین بیماری های این گیاه، پوسیدگی ریشه و طوقه در اثر آبیاری زیاد و فعالیت قارچ ها می باشد. ییماری های قارچی و باکتریایی به صورت لکه برگی نیز ممکن است رخ دهند که در صورت مشاهده باید با متخصصین گیاهپزشک مشورت کنید تا سموم قارچکش مناسب برای مهار آن ها توصیه کنند.
آفات مکنده و جونده مثل انواع شته ها و کنه ها و شپشک های سپر دار یا آردآلود می توانند به برگ های این گیاه و ساقه های آن خسارت وارد کنند. ترکیبات ارگانیک آفتکش مثل روغن چریش و یا سایر روغن های گیاهی آفتکش می توانند بر علیه این آفات استفاده شوند.
جمع بندی
شمشاد ژاپنی گیاه زینتی بسیار زیبا و با ظاهری خاص می باشد که می تواند زینت بخش محل زندگی و کار شما باشد. این مطلب به معرفی این گیاه و راه های تکثیر و نگهداری آن پرداخته تا بتوانید آشنایی بیشتری با این گیاه پیدا کنید و در صورت علاقه به نگهداری از آن، اطلاعات کافی برای پرورش آن داشته باشید.
