بیشتر ما با اصول اولیه و مهم برای محافظت از پوست در برابر آفتاب آشنا هستیم: استفاده روزانه از ضدآفتاب دارای SPF، استفاده چندباره از ضدآفتاب در طول روز و انتخاب محصولات دارای طیف وسیع (مقاوم در برابر UVA و UVB). اما حتی افراد باهوشتر و دقیقتری که بیشتر به سلامتی پوستشان اهمیت میدهند هم از جنبههای مختلفی درباره محصولات ضدآفتاب اشتباه میکنند و درنهایت پوست خودشان را در معرض آسیبدیدگی قرار میدهند.
دکتر دبورا سارنوف (متخصص پوستومو در نیویورک) درباره همین اشتباهات باورنکردنی اما واقعی درباره محصولات ضدآفتاب توضیح میدهد.
1. «اگر بخواهیم بیشتر روز را در فضاهای بسته سپری کنیم، به ضدآفتاب نیازی داریم»
دکتر سارنوف صراحتا میگوید که چنین تصوری قطعا نادرست است! پس حتی وقتی که بیشتر روز را در خانه و دیگر فضاهای بسته سپری کنیم، همچنان باید از محصولات ضدآفتاب استفاده کنیم، مخصوصا اگر قرار باشد اوقات روزانهمان را کنار پنجره بگذرانیم.
بهطور کلی، دو نوع پرتو فرابنفش خورشیدی وجود دارد که به پوست آسیب میرسانند و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهند: UVA و UVB. شیشههای پنجرهها میتوانند پرتوهای UVB را مسدود کنند اما در برابر پرتوهای UVA مقاوم نیستند.
2. «تا وقتی که دچار آفتابسوختگی نشویم، تغییر رنگ نسبی پوست اشکالی ندارد. برنزه کردن نسبی پوست به پیشگیری از آفتابسوختگی کمک میکند»
این تصور هم شدیدا نادرست است و زندگی کردن براساس چنین تصوری قطعا به سلامتی شما آسیب میرساند. بنابراین اساسا چیزی با عنوان «برنزهسازی سالم» یا «برنزهسازی پایه» برای پوست معنایی ندارد و قطعا ایمن هم نیست.
پرتوهای فرابنفش خورشیدی بهعنوان عناصر سرطانزا برای انسانها شناخته میشوند و تماس غیرایمن با این پرتوها مستقیما و قویا خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد.
برنزه کردن پوست، مثل آفتابسوختگی، بهواسطه آسیبرسانی دائمی به DNA پوست شکل میگیرد و این واقعیت واضح را نمیتوان نادیده گرفت. برنزه کردن پوست، علاوه بر آسیبرسانی به سلولهای پوستی، میتواند باعث پیری زودرس پوست شود و حتی مشکل ابتلا به سرطان پوست را به همراه داشته باشد.
3. «هرچقدر که عدد SPF بالاتر باشد، میتوانیم برای مدتزمان بیشتری زیر نور خورشید وقتگذرانی کنیم»
اگر محصول ضدآفتاب روی تمامی نقاط بدن بهصورت کامل و درست پخش شود و هیچ قسمتی از بدن بدون ضدآفتاب باقی نماند، و اگر بهطور مرتب و با زمانبندی مناسب بتوانید دوباره از ضدآفتاب استفاده کنید، آنوقت میتوانید بیشتر در معرض تماس با نور خورشید قرار بگیرید.
اما واقعیت این است که انجام دادن چنین کاری بسیار سخت و حتی غیرممکن است! ضمن اینکه آزمایشهای علمی نشان میدهند که عملکرد نهایی SPF از نظر زمانبندی نسبت به عدد درجشده روی محصولات ضدآفتاب کمی ضعیفتر است.
از طرف دیگر، بیشتر افراد هنگام استفاده از ضدآفتاب بهاندازه کافی محصول را روی تمامی قسمتهای پوست پخش نمیکنند. بنابراین کسی نباید تصور کند که اگر از محصول دارای SPF 50 استفاده کره است، قطعا میتواند بدون هیچ مشکلی برای 50 دقیقه با نور خورشید تماس داشته باشد.
عواملی مثل تماس با آب و تعریق هم عمکلرد ضدآفتابها را کاهش میدهند و درنتیجه احتمال آسیبدیدگی پوست را بیشتر میکنند.
4. «ضدآفتاب اجازه نمیدهد که بدن، ویتامینD مورد نیازش را دریافت کند»
درست است که پرتوافشانی خورشید، یکی از منابع مشخص برای دریافت ویتامینD است و از این نظر در کنار بعضی از مواد غذایی و مکملهای خاص قرار میگیرد. اما تماس غیرایمن با نورخورشید، بهترین راه برای دریافت این ویتامین نخواهد بود.
مطالعات اخیر هم نشان دادهاند که محصولات ضدآفتاب از تولید ویتامینD در بدن جلوگیری نمیکنند. بنابراین بهتر است که ویتامینD ضروری برای بدن را از طریق رژیم غذایی و مکملهای مخصوص ویتامینD دریافت کنید، بهجای اینکه پوست را بهواسطه تماس با پرتوهای فرابنفش خورشیدی در معرض آسیبدیدگی قرار بدهید.