۵ سالگی بازگشت باشکوه ایاصوفیه به جایگاه مسجد؛ نماد تاریخ و ایمان زنده شد
انجمن خدمات به آثار تاریخی و محیط زیست موقوفات در سال ۲۰۱۶ به دیوان عالی کشور شکایت کرد تا تصمیم تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کند. پس از ۴ سال، در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰، شعبه دهم دیوان عالی کشور به اتفاق آرا تصمیم هیئت وزیران را لغو و وضعیت موزه را باطل اعلام کرد.

پنج سال پیش کلیسای ايا صوفيه که پس از فتح استانبول به دستور سلطان محمد دوم به مسجد تبدیل شده بود و در سال ۱۹۳۴ با تصمیم هیئت وزیران به موزه تبدیل شد، پس از ۸۶ سال بار دیگر با فرمان رياست جمهوری به وضعیت مسجد بازگشت و برای عبادت بازگشایی شد.
به گزارش عصر ترکیه به نقل از آناتولی، فتح استانبول توسط محمد دوم، هفتمین سلطان عثمانی، در ۲۹ مه ۱۴۵۳ انجام شد و ایاصوفیه پس از ۹۱۶ سال خدمت به عنوان کلیسا، به مسجد تبدیل گردید. سلطان محمد دوم که به «فاتح» مشهور است، اولین نماز جمعه پس از فتح را در تاریخ ۱ ژوئن ۱۴۵۳ در این مسجد برگزار کرد.
پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تأسیس جمهوری ترکیه، وضعیت ایاصوفیه تغییر یافت و با تصمیم شماره ۷/۱۵۸۹ هیئت وزیران مورخ ۲۴ نوامبر ۱۹۳۴، این مکان تاریخی به موزه تبدیل شد.
شکایت و حکم دادگاه
انجمن خدمات به آثار تاریخی و محیط زیست موقوفات در سال ۲۰۱۶ به دیوان عالی کشور شکایت کرد تا تصمیم تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کند. پس از ۴ سال، در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰، شعبه دهم دیوان عالی کشور به اتفاق آرا تصمیم هیئت وزیران را لغو و وضعیت موزه را باطل اعلام کرد.
این حکم با استقبال مردم حاضر در میدان ایاصوفیه مواجه شد وهمان روز، رئیس جمهور رجب طیب اردوغان فرمانی را برای بازگشایی آيا صوفيا به عنوان مسجد امضا کرد.
تحویل به ریاست امور دینی و بازگشایی مجدد
با فرمان رياست جمهوری، مدیریت ایاصوفیه به ریاست امور دینی (دیانت) سپرده شد و این مکان بار دیگر به عنوان مسجد به فعالیت پرداخت. این تصمیم در روزنامه رسمی در همان روز منتشر شد.
همچنین معاون وقت رئیس مجلس ملی ترکیه، جلال آدان، این فرمان را در جلسه عمومی مجلس قرائت کرد که با تشویق طولانی مدت نمایندگان مواجه شد.
سرانجام مسجد «ایاصوفیه کبیر» پس از ۸۶ سال، در تاریخ ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۰ با اقامه نماز جمعه که در آن رئیس جمهور اردوغان و شمار زیادی از مدعوین و شهروندان حضور داشتند رسما بازگشایی شد.