چه چیز باعث زیبایی خودرو می‌شود؟

بعضی خودروهای اسپرت ایتالیایی،  خصوصا محصولات فراری و مازراتی، با گذشت ۶۰ تا ۷۰ سال همچنان زیبایی چشم‌نواز خود را حفظ کرده‌اند. این موضوع برای بسیاری از مدل‌های مرسدس بنز و بی‌ام‌و در سال‌های دهه‌ی ۸۰ و ۹۰ میلادی نیز صدق می‌کند؛ اما غالب خودروهای ژاپنی در طول تاریخ، صرفا مد روز بودند و پس از چند سال، قدیمی به نظر می‌رسند.

به گزارش پدال، خودروهایی که دوست داریم، ماشین‌هایی هستند که توسط انسان‌ها طراحی شده‌اند. لامبورگینی میورا، سیتروئن ۲سی‌وی (ژیان) و حتی پونتیاک آزتک (تصویر بالا) همگی با هدف و نیت جلب مشتری طراحی شده‌اند.  از سویی دیگر، مردم هر خودروی جدیدی که مرزهای طراحی را جابجا می‌کند، نمی‌پذیرند.

زیبایی امری ذهنی است و آنچه از نظر یک نفر جذاب و خاص (stylish) دیده می‌شود، ممکن است از نظر دیگری زشت باشد. در این مطلب، ما می‌خواهیم مفهوم زیبایی خودرو را با مصاحبه با برخی از معروف‌ترین طراحان صنعت از شناخته‌شده‌ترین برندهای جهان بررسی کنیم.

طراحان خودرو وظیفه دشواری بر عهده دارند: پیش‌بینی اینکه مشتریان در سال‌ها یا دهه‌های آینده چه چیزی را جذاب خواهند یافت. این موضوع با سلیقه‌ها و فرهنگ‌های مختلف، دائماً در حال تغییر است؛ اما اصول خاصی وجود دارد که طراحان هنگام تلاش برای خلق زیبایی، به آن تکیه می‌کنند و برای بسیاری، رعایت تناسب مناسب بسیار حیاتی است.

برایان نیلندر، طراح ارشد در استلانتیس که مفاهیم کرایسلر فایرپاور و سوپراسپر ت مفهومی ME Four-Twelve (تصویر بالا) را طراحی کرده، می‌گوید:

خودرو باید دارای تناسبی زیبا و متعادل باشد. به راحتی می‌توان به خاطر طراحی، چیزها را بیش از حد منحصر به فرد کرد؛ اما همیشه مسئله جزئیات نیست، بلکه بیشتر سادگی در تناسب اهمیت دارد.

اد ولبرن، معاون سابق طراحی جهانی جنرال موتورز که نسل دوم کادیلاک CTS-V، شورلت SSR و الدزموبیل ایروتک را طراحی کرده، نیز بر اهمیت سادگی تأکید می‌کند:

طرح‌های پیچیده ممکن است در لحظه عالی به نظر برسند، اما معمولاً به زیبایی پیر نمی‌شوند.” از نظر او، “طرح‌های زیبا واضح و ساده هستند، اما خسته‌کننده نیستند.

تونی هاتر، طراح سابق پورشه که مدل‌های ۹۹۳ و کررا GT (تصویر بالا) را طراحی کرده، معتقد است تناسب خودرو تنها یکی از چهار مؤلفه‌ای است که می‌تواند یک وسیله نقلیه را جذاب کند. او به رابطه بین شیشه‌ها و بدنه، موقعیت چرخ‌ها و اورهنگ‌ها  (فاصله چرخ‌های از لبه‌ی سپرها) توجه می‌کند که به گفته او توسط مؤلفه دوم تعیین می‌شوند: عملکرد فنی.

فرانک هایل، مدیر طراحی بوگاتی که در طراحی شیرون، دیوو، بولاید و W16 میسترال مشارکت داشته، می‌گوید:

طرح خودرو در درجه اول باید یک داستان بگوید. این چیزی است که برای من جذابیت ایجاد می‌کند. باید اصیل باشد.

آدریان وان هویدونک، رئیس طراحی بی‌ام‌و، طراحی صنعتی را “تقریباً در تقاطع هنر و مهندسی” می‌داند:

ما می‌خواهیم محصولاتی خلق کنیم که به زندگی مشتریانمان ارزش اضافه کنند.

طراحان خودرو هنگام خلق یک خودرو باید تعادل بین عوامل متعددی برقرار کنند: استانداردهای ایمنی، هزینه، آیرودینامک (برای مصرف سوخت) و بسیاری موارد دیگر بر طراحی نهایی خودرو تأثیر می‌گذارند. به همین دلیل است که طرح‌های مفهومی می‌توانند به شدت با نسخه تولیدی متفاوت باشند.

زیبایی همچنین تحت تأثیر زمان و مکان قرار دارد. طرح‌هایی که هنگام عرضه خودرو مورد انتقاد قرار می‌گرفتند، ممکن است دهه‌ها بعد محبوب شوند. اما این همان زیباییِ زیبایی است  و یک نظر شخصی است که می‌تواند تغییر کند. اگر خودروها تغییر نمی‌کردند، بسیار خسته‌کننده می‌شدند.