چرا عید نوروز ۱۳ روز است؟
نوروز یکی از مهمترین جشنهای ایران باستان است. مردم به مناسبت عید نوروز، ۱۲ روز آغازین بهار را جشن میگیرند و روز سیزدهم به دامان طبیعت میروند.

نوروز یکی از مجبوبترین جشن های ایران باستان است که همچنان به قوت قبل برگزار میشود. در واقع مردم به مناسبت نو شدن طبیعت، ۱۲ روز آغازین بهار را به شادمانی میگذارنند. این جشن باستانی میراث فرهنگی و معنوی بشر به شمار میرود و به همین خاطر با عنوان «روز بینالمللی نوروز» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است.
به گزارش کجارو، مردم اولین روز بهار سفره هفت سین پهن میکنند و در پایان این ۱۲ روز، یعنی روز ۱۳ فروردین، برای بزرگداشت طبیعت به دامان طبیعت میروند؛ البته برخی نیز معتقد هستند که ۱۳ فروردین روز نحسی است و برای رفع این نحسی، باید به طبیعت پناه ببرند.
فلسفه عید نوروز
طبق یکی از معروفترین روایتها در اوستا، یکی از قدیمیترین کتابهای ایران باستان، فلسفه عید نوروز به دوران حکومت جمشید، پادشاه چهارم سلسله پیشدادی ایران، مربوط میشود. در دوره پادشاهی جمشید، اهریمن سبب نگونبختی مردم شده بود؛ به همین خاطر اهورامزدا، خداوند یکتای زرتشتیان، به جمشید دستور داد که با اهریمن بجنگد و سایه شوم او را از بین ببرد.
جمشید که از فره ایزدی (قدرت الهی) بهرهمند بود، از دستور اطاعت کرد و توانست اهریمن را مغلوب کند. نتیجه شکست اهریمن، بارش باران نعمت و شادکامی بر زندگی مردم بود. به همین خاطر نیز مردم روز پیروزی را «نوروز» یا «روز نوین» نام نهادند و این روز باشکوه را هر سال با کاشتن جو در تشت، جشن میگرفتند.
چرا عید نوروز ۱۳ روز است؟
ایرانیان باستان بر این باور بودند که آفرینش جهان در مدت ۱۲,۰۰۰ سال انجام گرفته است. به همین خاطر نیز آنها ۱۲ روز آغازین بهار را بهدلیل حیات دوباره طبیعت و کائنات، به شادمانی میپرداختند. حسن ختام این ۱۲ روز نیز روز سیزدهم بود که آن را با هدف دور کردن شر و سختی و آماده شدن برای سال جدید، جشن میگرفتند؛ به این جشن نیز سیزدهبهدر میگویند.
معنای عدد ۱۳
برخی از فرهنگها عدد ۱۳ را به معنی بدیمنی و بعضی از فرهنگها این عدد را به معنی خوش اقبالی تعبیر میکنند. در عددشناسی، ۱۳ عددی قدرتمند و به معنی تحول آفرینش است. در فلسفه از این عدد تعبیر دیگری میکنند و بهمعنای شکستن قواعد است.
عدد ۱۳ در ادبیات به فرهنگ عامه شباهت زیادی دارد و بهمعنای بدشانسی، رمز و راز و اتفاقهای غیرمنتظره است. این عدد در عرفان کاملا با معنا و مضمون دیگری استفاده میشود و بهمعنای عبور از مراحل مختلف عرفانی و رسیدن به آگاهی برتر است. در هنر نیز عدد ۱۳ معنای خاص خود را دارد و به معنی قدرت است.
چرا سیزده بدر نحس است؟
باور نحسی و بدشگونی عدد ۱۳ به زندگی روزمره بسیاری از مردم ورود پیدا کرده است؛ بهعنوان مثال در برخی از کشورها برای خانهها پلاک ۱۳ در نظر گرفته نمیشود یا بعضی از هواپیماها صندلی شماره ۱۳ ندارند.
اعتقاد به نحس بودن عدد ۱۳ در بسیاری از کشورهای غربی رواج دارد. یکی از دلایل این باور، داستان به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح است. طبق داستانی که وجود دارد، حضرت مسیح آخرین وعده غذایی خود را همراه با ۱۲ حواری میل میکند؛ از آنجایی که مجموع تعداد نفرات این ضیافت ۱۳ نفر میشوند، مردم بر این باور هستند که این موضوع باعث نحسی و در نتیجه مرگ حضرت مسیح شده است. در واقع در این جمع ۱۳ نفره، یهودا اسخریوطی به حضرت مسیح خیانت میکند و باعث مصلوب شدن وی میشود.
برخی پژوهشگران بر این باورند که خرافات مربوط به نحسی عدد ۱۳ در دوران صفویان و پس از ورود فرهنگ غربی به ایران رایج شد. همچنین در برخی متون مذهبی از ادیان مختلف، داستانهایی قدیمی نقل شده که به یک حادثه طبیعی بزرگ در روز سیزده نوروز اشاره دارند؛ حادثهای که منجر به از دست دادن جان بسیاری از انسانها شد.
این در حالی است که در ایران باستان عدد ۱۳ نشان از پیروزی و بهروزی بوده است. همچنین به گفته پژوهشگران عددها از نظر شرعی و عقلی نمیتوانند نحس یا خوشیمن باشند و اتفاقهای خوب و بد تنها از اعمال و رفتار انسانها نشئت میگیرند.