پنج مورد از مهم‌ترین هواپیماهای نظامی ساخته شده توسط سسنا

در اینجا با پنج نمونه از مهم‌ترین هواپیماهای نظامی ساخت شرکت سسنا آشنا می‌شویم. سسنا در طول تاریخ هوانوردی، نقش مهمی در طراحی و ساخت هواپیماهای رزمی و پشتیبانی داشته است.

به گزارش گجت نیوز، شرکت سسنا یک تولیدکننده هواپیما آمریکایی است که تاریخچه آن به نخستین سال‌های صنعت هوانوردی بازمی‌گردد. در سال ۱۹۲۷، کلاید سسنا (Clyde Cessna) با ویکتور اچ. روس (Victor H. Roos) همکاری کرد و شرکت Cessna-Roos Aircraft Company را بنیان نهاد. با این حال، روس تنها چند ماه بعد استعفا داد و تمامی حقوق نام تجاری و مسئولیت آینده این شرکت به تنهایی در اختیار کلاید سسنا قرار گرفت.

او فعالیت خود را با طراحی و ساخت اولین مدل رسمی هواپیمای سسنا آغاز کرد: Cessna DC-6. این مدل در سال ۱۹۲۹ عرضه شد؛ همان روزی که سقوط بازار سهام آمریکا رخ داد و بسیاری آن را نقطه آغاز رکود بزرگ اقتصادی می‌دانند. این رویداد که به‌ظاهر نشانه‌ای شوم برای آینده سسنا تلقی می‌شد، اما برخلاف انتظار، مسیر متفاوتی را رقم زد. هرچند این شرکت مدتی از فعالیت بازایستاد، اما در سال ۱۹۳۴ دوباره احیا شد و مسیر پیشرفت را ادامه داد.

توصیف موفقیت سسنا به عنوان یک پیروزی صرف، کم‌لطفی در حق این برند است. این کمپانی برخی از مشهورترین، شاخص‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین هواپیماهای قرن بیستم را تولید کرده است. در دهه ۱۹۸۰، سسنا توسط شرکت General Dynamics خریداری شد و سپس در سال ۱۹۹۲ به Textron Aviation واگذار گردید. از آن زمان فعالیت‌های این برند با شرکت‌های Beechcraft و Hawker ادغام شد، با این حال نام سسنا همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد.

مهم‌ترین هواپیماهای نظامی ساخت سسنا

با اینکه شهرت اصلی این شرکت به دلیل هواپیماهای خصوصی و جت‌های تجاری محبوب است، اما سسنا در عرصه هوانوردی نظامی نیز ورود کرده و تجربه‌هایی ماندگار بر جای گذاشته است. در ادامه، برخی از مهم‌ترین مدل‌های نظامی این شرکت معرفی می‌شوند.

T-41 Mescalero

یکی از اصول دنیای کسب‌وکار هم‌افزایی است و چه راهی بهتر از اینکه یک بدنه موفق غیرنظامی برای کاربری نظامی بازطراحی شود Cessna 172 Skyhawk به دلیل سهولت هدایت، پایداری در عملکرد و سابقه ایمنی مناسب، همواره انتخاب محبوب خلبانان تازه‌کار بوده است.

مدل T-41 در واقع تفاوت چشمگیری با نسخه غیرنظامی اسکای‌هاوک نداشت. این هواپیما نه به تسلیحات سنگین مجهز بود و نه زره حفاظتی خاصی داشت. همچنین قادر به دستیابی به سرعت‌های مافوق صوت نبود، اما چنین ویژگی‌هایی برای یک هواپیمای آموزشی ضروری به شمار نمی‌رفتند.

Mescalero نخستین بار به‌عنوان هواپیمای آموزشی برای نیروی هوایی ایالات متحده مورد توجه قرار گرفت تا به کارآموزان پرواز در مراحل ابتدایی آموزش دهد. در حقیقت اگر فردی قادر به پرواز با اسکای‌هاوک نبود، احتمالاً شانسی برای هدایت جنگنده‌ای چون A-4 Skyhawk نیز نداشت.

مدل T-41 در سال ۱۹۶۴ وارد خدمت نظامی شد؛ زمانی که نیروی هوایی آمریکا تعداد ۱۷۰ فروند از نسخه استاندارد Cessna 172 را سفارش داد. پس از آن، با ایجاد تغییراتی همچون نصب موتورهای قدرتمندتر و ملخ‌های با گام متغیر، نسخه غیرنظامی به مدل T-41A نظامی تبدیل گردید. ارتش ایالات متحده نیز نسخه ویژه خود موسوم به T-41B را به خدمت گرفت. محبوبیت این هواپیما نزد نیروی هوایی به حدی بود که در سال ۱۹۶۷ تعداد ۳۴ فروند دیگر نیز سفارش داده شد.

گرچه T-41 هرگز شکوه و افتخار جنگنده‌های رزمی را به دست نیاورد، اما دهه‌ها در خدمت باقی ماند و تا میانه دهه ۱۹۹۰ بازنشسته نشد. هنوز هم دست‌کم سه فروند از این هواپیماها توسط تیم پروازی آکادمی نیروی هوایی ایالات متحده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

O-1 Bird Dog

اگرچه T-41 حضور چندانی در کانون توجه نداشت، اما علاقه‌مندان به هوانوردی نظامی در دوران جنگ کره و ویتنام حتماً نام O-1 Bird Dog را شنیده‌اند. این هواپیما به دلیل لقب مشهورش، «جیپ بالدار»، همانند خودرو Jeep در جنگ جهانی دوم به نماد کارایی و چندمنظوره بودن بدل شد.

این پرنده در سال ۱۹۵۰ وارد خدمت نظامی گردید و در آن زمان با عنوان L-19 شناخته می‌شد. با وجود ابعاد کوچک، L-19 که در سال ۱۹۶۲ به O-1 Bird Dog تغییر نام داد، کارایی چشمگیری از خود نشان داد. این هواپیما در خطوط دشمن فعالیت می‌کرد و مأموریت‌هایی همچون شناسایی اهداف توپخانه، رهاسازی محموله‌ها، ایجاد خطوط مخابراتی و فراهم‌سازی سکویی برای فرماندهان به منظور مشاهده و هدایت عملیات زمینی را بر عهده داشت. همچنین از Bird Dog به عنوان سکوی آموزشی نیز استفاده می‌شد.

هرچند مأموریت اصلی آن رزمی نبود، اما O-1 قابلیت حمل تسلیحات را داشت. پیکربندی‌های خاص شامل دو تیربار .۵۰ کالیبر، راکت‌های هوا به زمین، دو بمب ۲۵۰ پوندی و حتی اسپری شیمیایی می‌شد. در نهایت Bird Dog در سال ۱۹۷۴ پس از کارنامه‌ای درخشان بازنشسته شد، اما همچنان توسط سازمان‌ها و کاربران غیرنظامی به کار گرفته می‌شود. جایگزین‌های آن شامل Cessna O-2 و North American OV-10 Bronco بودند.

A-37 Dragonfly

Bird Dog تنها هواپیمای سسنا نبود که در جنگ ویتنام حضور یافت؛ A-37 Dragonfly نیز به شکلی متفاوت در میدان ظاهر شد. این هواپیما از مدل آموزشی Cessna T-37B توسعه یافت که توسط مرکز عملیات ویژه نیروی هوایی آمریکا برای مأموریت‌های ضدشورش بازطراحی شد. این اژدهای کوچک چندان بزرگ‌تر از Bird Dog نبود، اما توانایی رزمی بسیار بیشتری داشت.

A-37 که به نام Super Tweet نیز شناخته می‌شد، یک جت تهاجمی سبک به شمار می‌رفت. این هواپیما مجهز به دو موتور توربوجت GE G-85-17A بود. در دماغه این هواپیما یک مسلسل GUA-2B با کالیبر ۷.۶۲ میلی‌متری نصب شده بود و در مجموع ۸ پایلون برای حمل تسلیحات مختلف داشت که شامل غلاف‌های مسلسل اضافی، راکت‌اندازها و بمب‌های معمولی یا خوشه‌ای می‌شد. تولید Dragonfly حدود ۵۷۵ فروند بود و این خط تولید در سال ۱۹۷۷ خاتمه یافت.

T-37 Tweet

پیش از آنکه Super Tweet به شهرت برسد، نسخه اصلی یعنی T-37 Tweet وجود داشت. این هواپیما نتیجه پیشنهاد سسنا برای ساخت یک جت آموزشی توربوجت بود. مدل ۳۱۸ سسنا در مناقصه پیروز شد و مسیر یک دوران طولانی را برای T-37 رقم زد.

این هواپیما که میان خلبانان به Tweety Bird نیز معروف بود، نخستین هواپیمایی بود که از پایه برای آموزش مقدماتی خلبانان طراحی شده بود تا آنان را برای پرواز با جت‌های سریع‌تر و بزرگ‌تر آماده کند. ویژگی‌هایی مانند کنترل آسان، سطح قدرت مناسب و کابین دو نفره کنار هم باعث شد به عنوان پلی قابل اعتماد به سمت هوانوردی پیشرفته نظامی شناخته شود.

نام کوچک Tweet نشان‌دهنده آن بود که این هواپیما توان و قدرت واقعی را نداشت. این هواپیما به دو موتور Continental J69-T-25 مجهز یود و نقش آن بیشتر به عنوان مرحله انتقالی به سمت هواپیمای آموزشی سریع‌تر Northrop T-38 Talon شناخته می‌شد.

با این وجود، T-37 جایگاه ویژه‌ای یافت و بیش از ۱,۳۰۰ فروند از آن ساخته شد. همچنین نزدیک به ۶۰۰ فروند A-37 از طراحی آن اقتباس شدند. این هواپیما ۳۹ سال در خدمت نیروی هوایی آمریکا باقی ماند و حدود ۱۰ هزار خلبان با آن آموزش دیدند.

U-3 Blue Canoe

وقتی نام سسنا به میان می‌آید، اغلب افراد هواپیماهای مسافربری کوچک، قابل اعتماد و کاربردی را به خاطر می‌آورند. یکی از محبوب‌ترین مدل‌های این برند در خدمت نظامی، U-3 Blue Canoe بود که دقیقاً همین ویژگی‌ها را داشت. در اواخر دهه ۱۹۵۰، دولت آمریکا به دنبال یک هواپیمای چندمنظوره عمومی بود. همانند دیگر پروژه‌ها، نیروی هوایی با مدل غیرنظامی Cessna 310 آغاز کرد و سپس تغییراتی برای بهبود عملکرد نظامی اعمال شد.

این هواپیما در سال ۱۹۵۳ با نام رسمی U-3 وارد خدمت عملیاتی نیروی هوایی آمریکا شد و دوران طولانی و ارزشمندی را پشت سر گذاشت. در جنگ ویتنام نیز به عنوان سکوی شناسایی مورد استفاده قرار گرفت. U-3 تنها به یک خدمه نیاز داشت، اما توانایی حمل ۵ سرنشین را داشت.

یکی از جنبه‌های جالب تاریخچه این مدل، استفاده از آن به عنوان هواپیمای آموزشی برای خلبانان Lockheed U-2 Dragon Lady بود. اگرچه در نگاه نخست غیرممکن به نظر می‌رسد که یک هواپیمای سبک بتواند چیزی به خلبانان یک هواپیمای جاسوسی ارتفاع‌بالا بیاموزد، اما وجه مشترک آن‌ها در شیوه فرود نهفته بود. U-2 بسیار دشوار فرود می‌آمد و در نسخه‌های اولیه حتی صندلی دوم برای مربی وجود نداشت. اما U-3 با مشابهت در روش‌های فرود، این امکان را فراهم کرد تا خلبانان با همراهی مربی تمرین کنند.