هشدار درباره مناطق پرخطر زلزله در استانبول؛ زمین سست و ساختمان‌های فرسوده!
بر اساس هشدار جان‌سِز، مناطق پرجمعیتی مانند باغجیلار، اسنلر، گونگورن و باهچلی‌اولر نیز به‌دلیل تراکم بالا، ساخت‌وساز غیرمجاز و نبود طراحی مهندسی مناسب، با خطر جدی روبه‌رو هستند.
استانبول به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی گسل شمال آناتولی، با خطر جدی زلزله روبه‌رو است. کارشناسان هشدار می‌دهند مناطقی مانند آوجیلار، بویوک‌چکمجه، بیلیک‌دوزو و باکرکوی که در نزدیکی دریای مرمره قرار دارند، به‌دلیل خاک آبرفتی و ساخت‌وسازهای قدیمی، در صورت وقوع زلزله با بیشترین میزان تخریب مواجه خواهند شد.
به گزارش عصر ترکیه به نقل از سی‌ان‌ان ترک، دکتر سینان جان‌سِز، کارشناس زلزله و زمین‌شناسی، با اشاره به ضعف زمین و فرسودگی ساختمان‌ها در این مناطق گفت: «در زلزله سال ۱۹۹۹ گُلجُک، با وجود اینکه مناطقی مانند توزلا، پندیک و کارتال به گسل نزدیک‌تر بودند، بیشترین تخریب در آوجیلار اتفاق افتاد؛ چون زمین آن‌جا بسیار ضعیف و ساختمان‌ها قدیمی بودند.»
او همچنین افزود: «در بخش اروپایی استانبول، زمین‌های آبرفتی از باکرکوی تا بویوک‌چکمجه کشیده شده‌اند. این خاک‌ها برای کشاورزی مناسب هستند، اما برای ساخت‌وساز بسیار نامناسب‌اند. ساختمان‌هایی که بدون بهسازی زمین ساخته شده‌اند، ریسک بالایی دارند؛ بسیاری از آن‌ها بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ ساخته شده‌اند.»
جان‌سِز تأکید کرد: «تا زمانی که اصول مهندسی رعایت شود، امکان ساخت بنا روی هر نوع زمینی وجود دارد. اما باید توجه کرد که روی زمین ضعیف باید ساختمان‌های کم‌ارتفاع و روی زمین مقاوم، ساختمان‌های بلند ساخته شود.»
او همچنین به نقش ایزولاتورهای لرزه‌ای در کاهش خسارات اشاره کرد و گفت: «در بیمارستان‌ها و مراکز حیاتی، این فناوری می‌تواند تأثیر زلزله‌ای با بزرگی ۷ را به حدود ۵ کاهش دهد و از توقف عملیات حیاتی جلوگیری کند.»
بر اساس هشدار جان‌سِز، مناطق پرجمعیتی مانند باغجیلار، اسنلر، گونگورن و باهچلی‌اولر نیز به‌دلیل تراکم بالا، ساخت‌وساز غیرمجاز و نبود طراحی مهندسی مناسب، با خطر جدی روبه‌رو هستند. او تصریح کرد: «بخش زیادی از این ساختمان‌ها پیش از سال ۱۹۹۹ و بدون استفاده از بتن آماده ساخته شده‌اند و حتی برخی از آن‌ها ممکن است خودبه‌خود فرو بریزند.»
جان‌سِز در ادامه با اشاره به پروژه‌های نوسازی مانند کمپین «نیمی از آن با ما» گفت: «گرچه این اقدامات امیدبخش هستند، اما هنوز ناکافی‌اند.»
او همچنین درباره گسل پنهان زیر دریای مرمره هشدار داد و افزود: «این گسل با لایه‌ای از گل به ضخامت حدود ۱۰۰ متر پوشیده شده و به‌طور کامل بررسی نشده است. اگر از سال ۱۷۶۶ تاکنون زلزله بزرگی در استانبول رخ نداده باشد، به این معناست که به زلزله بزرگ مرمره بسیار نزدیک شده‌ایم.»
دکتر جان‌سِز در پایان هشدار داد که شاخه جنوبی گسل مرمره نیز به‌اندازه شاخه شمالی خطرناک است و وقوع زلزله‌ای با بزرگی ۷ تا ۷.۵ در مناطقی مانند گملیک یا ایزنیک می‌تواند خساراتی در مناطقی مانند آوجیلار، بیلیک‌دوزو و باکرکوی در استانبول به همراه داشته باشد.
او با تأکید بر اینکه شدت خسارت تنها به بزرگی زلزله مربوط نیست، گفت: «ترکیب بزرگی زلزله و شتاب زمین میزان تخریب را تعیین می‌کند. برای مثال در زلزله ۲۳ آوریل با بزرگی ۶.۲، مناطق دارای زمین مقاوم مانند بیکوز تقریباً هیچ لرزشی احساس نکردند، اما در زمین‌های ضعیف، اثرات قابل توجهی دیده شد.»
