نگاهی به یک رسم عجیب در چین!

 تصور کن مهمان خانه‌ای در یکی از شهرهای چین هستی. میز پر از غذاهای رنگارنگ و جذاب است. صاحب‌خانه با لبخند غذا تعارف می‌کند و تو با اشتها شروع به خوردن می کنی. کمی بعد، یکی از مهمان‌ها با صدای بلند آروغ می‌زند و همه با لبخند نگاهش می‌کنند. میزبان سرش را تکان می‌دهد و با رضایت می‌گوید: «خوشحالم که غذا به دلت نشسته». درکت می کنم! خیلی صحنه ناخوشایندی به نظر می رسد!

به گزارش خبرنامه، در نگاه اول شاید برای ما که در فرهنگی بزرگ شده‌ایم که آروغ زدن سر سفره نشانه بی‌احترامی یا بی‌تربیتی است، چنین صحنه‌ای عجیب و حتی آزاردهنده باشد. اما در برخی کشورها، مخصوصاً در چین و برخی نواحی هند، این کار نه‌ تنها بی‌ادبی به شمار نمی رود، بلکه نشانه‌ قدردانی و رضایت کامل از غذاست!

آروغ زدن در چین؛ نشانه‌ای از احترام

در بسیاری از شهرهای چین، به‌ویژه مناطق روستایی یا سنتی‌تر، آروغ زدن پس از صرف غذا یک رفتار معمول و پذیرفته‌شده است. اگرچه نسل جوان چینی، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، ممکن است کمتر این کار را انجام دهد، اما هنوز هم در بخش‌هایی از جامعه این رفتار به‌عنوان نشانه‌ای از رضایت از غذا و احترام به میزبان دیده می‌شود.

از نگاه فرهنگی، این رفتار ریشه در دوره‌هایی دارد که غذا یک کالای گران‌قیمت و ارزشمند بوده. وقتی میهمانی برای میزبان، با اشتها و رضایت کامل غذا می‌خورده و در پایان آروغ می‌زده است، در واقع با زبان بدنش می‌گفته: «من سیر شدم، غذا عالی بود». برای میزبان این واکنش نوعی تأیید بود، نه توهین.

در واقع، آروغ زدن مثل گفتن یک “ممنونم” بی‌کلام است. به همین دلیل در برخی خانواده‌های سنتی حتی بچه‌ها نیز به این رفتار تشویق می‌شوند.

هند؛ وقتی طبیعی بودن عیب محسوب نمی شود

آروغ زدن در چین فقط عادی نیست! در هند، مخصوصاً در نواحی روستایی و در میان خانواده‌های سنتی، آروغ زدن در هنگام یا بعد از غذا یک امر کاملاً عادی است. برخلاف فرهنگ غربی که بدن باید «بی‌صدا» و «تمیز» باشد، در فرهنگ هندی، بدن بخشی از طبیعت است و صداهایی مثل آروغ یا عطسه بخشی از عملکرد طبیعی آن محسوب می‌شوند.

در طب آیورودا که یکی از کهن‌ترین نظام‌های درمانی جهان است، فرایند گوارش اهمیت زیادی دارد. خروج گاز از معده، چه با آروغ و چه از راه‌های دیگر، نشانه‌ی گوارش سالم تلقی می‌شود. به همین دلیل، این رفتار نه‌تنها بی‌ادبانه نیست، بلکه گاهی نشانه‌ای از سلامت بدنی نیز هست.

در برخی خانواده‌ها، اگر کسی بعد از غذا آروغ نزند، ممکن است این سؤال پیش بیاید: “نکنه غذا به دلش ننشسته؟” و این دقیقاً برعکس برداشت ما در فرهنگ ایرانی است.

تجربه‌ی گردشگران خارجی؛ شوک فرهنگی واقعی

گردشگرانی که برای اولین‌بار به چین یا هند سفر می‌کنند، معمولاً با این رسم دچار شوک می‌شوند. در سایت‌ها و فروم‌های مسافرتی، بارها و بارها می‌بینیم که افراد درباره‌ی آروغ زدن در چین نوشته‌اند:

«در یک مهمانی رسمی، مردی آروغ زد و هیچ‌کس تعجب نکرد. تازه میزبان لبخند هم زد!»

برای بسیاری از افراد از اروپا، آمریکا یا حتی کشورهای اسلامی، چنین رفتارهایی در مکان‌های عمومی نوعی بی‌نزاکتی محسوب می‌شود. اما مواجهه با این تفاوت، فرصت خوبی برای تمرین احترام و پذیرش تفاوت‌هاست.

در واقع، سفر نه‌تنها چشم‌انداز جغرافیایی آدم را عوض می‌کند، بلکه مرزهای ذهنی‌اش را هم گسترش می‌دهد.

چرا در فرهنگ ایرانی آروغ زدن سر غذا ناپسند تلقی می‌شود؟

در ایران، به‌خصوص در فضای مهمانی و سفره‌های خانوادگی، آروغ زدن همیشه با نوعی حس شرمندگی همراه بوده است. پنهان‌کردن این صدا، سرفه کردن برای پوشاندن آن، یا حتی ترک لحظه‌ای میز غذا، از رفتارهای رایجی هستند که خیلی از ما در طول زندگی یاد گرفته‌ایم.

این موضوع ریشه در چند چیز دارد:

فرهنگ اسلامی، که آداب غذا خوردن در آن بسیار دقیق و با جزئیات آمده و بر تمیزی و وقار تأکید دارد.
آموزه‌های اخلاقی و تربیتی که از کودکی به ما گفته‌اند “باد گلو زدن بی‌ادبی است.”
و همچنین نگاه اجتماعی که تمیز بودن، بی‌صدا بودن و کنترل بر بدن را نشانه‌ی شخصیت می‌داند.
در نتیجه، برای ما شنیدن آروغ کسی سر سفره مثل نقض یک قرارداد نانوشته است و مثل آروغ زدن در چین آن را نمی بینیم.

کلام پایانی

سفر همین است و قشنگی سفر به این است که دنیا را در شرایط متفاوتی ببینیم؛ اینکه آدم هایی را ببینیم که زندگی روزمره شان با باورها و فرهنگ متفاوتی پیش می رود. آروغ زدن سر میز غذا شاید برای ما ایرانی‌ها ناخوشایند باشد، اما در گوشه‌ای دیگر از دنیا می‌تواند نشانه‌ای از احترام، رضایت و صمیمیت باشد مثل آروغ زدن در چین.

دنیای ما پر است از همین تضادهای رنگارنگ. تضادهایی که اگر با ذهنی باز به آن‌ها نگاه کنیم، نه تنها باعث سردرگمی نمی‌شوند، بلکه زیبایی زندگی را دوچندان می‌کنند. شاید لازم نباشد رفتار دیگران را بپذیریم یا تقلید کنیم، اما درک و احترام به تفاوت‌ها همیشه نشانه بلوغ فرهنگی ماست.