قرص ویتامین B1 300 برای چیست؟

ویتامین B1 300 دوز بالای مکمل ب1 یا تیامین است. این ویتامین در دو دوز 150 و 300 میلی گرم عرضه می‌شوند.

به گزارش داروکده، ویتامین ب1 یا تیامین یکی از هشت ویتامین‌های گروه ب است که محلول در آب بوده و در بدن ذخیره نمی‌شود. تیامین وارد شده به بدن در طول مدت 14 روز از بدن تخلیه می‌شود. این ویتامین علاوه بر افزایش تولید انرژی به بهبود دیابت، بیماری‌های قلبی و سیستم عصبی نیز کمک می‌کند. در ادامه این مقاله به معرفی بیشتر این مکمل می‌پردازیم.

ویتامین B1 300 چیست؟

ویتامین B1 300 یک مکمل غذایی بوده و اغلب به شکل قرص در بازار عرضه می‌شود. از آنجایی که این مکمل رژیمی دوز بالا‌تری از ویتامین تیامین را به بدن می‌رساند، می‌تواند برای افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند، سودمند واقع شود.

ویتامین ب1 یا تیامین معمولا به یکی از دو صورت زیر در مکمل‌ها استفاده می‌شود: تیامین هیدروکلراید و تیامین مونونیترات. هردو ترکیب به فرم محلول در آب اند، اما تیامین هیدروکلراید برخلاف تیامین مونونیترات به راحتی توسط بدن جذب می‌شود. معمولا نوع ترکیب به کار رفته در قرص ویتامین B1 300 نیز از نوع تیامین هیدروکلراید است.

یکی از رایج‌ترین علل استفاده از قرص ویتامین B1 300 خاصیت انرژی زایی آن است که در متابولیسم کربوهیدرات و تولید گلوکز در بدن موثر است. با این حال، سایر مزایای آن نباید نادیده گرفته شود. از جمله نقش قابل توجه تیامین در حفظ سلامت قلب و سیستم عصبی، به طوری که کمبود این ویتامین می‌تواند منجر به ایجاد بیماری بری‌بری شود.

خواص ویتامین B1 300

• افزایش تولید انرژی 

به طور کلی ویتامین‌های گروه ب به عنوان کوآنزیم در متابولیسم تولید انرژی از طریق تبدیل کربوهیدرات غذا به گلوکز (انرژی) نقش دارند و موجب افزایش سرعت عملکرد آنزیم‌های موثر در این روند می‌شوند. تیامین در عملکرد تمام سلول‌های زنده‌ بدن نقش دارد و عملکرد آن‌ها را بهتر می‌کنند و از این طریق کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.

• عملکرد بهتر سیستم عصبی

تیامین یک کوفاکتور ضروری در متابولیسم گلوکز در همه سلول‌های زنده بدن است یا به عبارتی دیگر تمام سلول‌‍‌های بدن برای عملکرد و تولید انرژی به تیامین نیاز دارند، به‌خصوص سلول‌های عصبی.

کمبود دریافت تیامین در دراز مدت منجر به نقص در عملکرد سلول‌های عصبی و ایجاد بیماری‌های مرتبط از جمله بری‌بری(Beriberi)  و سندرم ورنیکه کورساکف (Wernicke-Korsakoff Syndrome) می‌شود. در ادامه به این دو بیماری دقیق‌تر می‌پردازیم.

• بری ‌بری 

کمبود طولانی مدت تیامین در بدن خصوصا به فرم پیروفسفات منجر به بروز اختلال بری‌ بری می‎شود. این بیماری در افرادی رایج است که از آرد و برنج سفید و ماهی زیادی استفاده می‌کنند و دچار کمبود تیامین می‌شوند.

تیامین بیشتر در سبوس برنج وجود دارد. جهت بهبود علائم بری ‌بری و درمان آن معمولا پزشکان دوز بالای ویتامین ب1 را به بیمار تجویز کرده و مرتباَ فرد را پایش می‌کنند تا از جذب تیامین توسط بدن اطمینان حاصل کنند.

• سندرم ورنیکه-کورساکف

 این سندروم یک بیماری مغزی شدید است که به دلیل کمبود طولانی مدت تیامین در بدن ایجاد می‌شود. از آنجایی تیامین در عملکرد سلول‌های عصبی بدن نقش موثری دارد، در طی این بیماری با عدم دریافت کافی این ویتامین سلول‌های عصبی کوچک‌تر شده و عملکرد سیستم عصبی مرکزی و محیطی به شدت کاهش پیدا می‌کند. سندروم ورنیکه-کورساکف در بین افرادی که مصرف بیش از حد الکل در طولانی مدت را دارند، رایج‌تر است، چراکه الکل مانع جذب تیامین در بدن می‌شود.

• بهبود حافظه و عملکرد مغز

تیامین در فرآیندهای عصبی شیمیایی مختلف، مانند سنتز انتقال دهنده‌های عصبی (به عنوان مثال، استیل کولین) و حفظ عملکرد غشای عصبی نقش دارد. این ویتامین محلول در آب به عنوان یک کوفاکتور در واکنش‌های آنزیمی ضروری برای متابولیسم انرژی در نورون‌ها عمل می‌کند.

علاوه بر این، نشان داده شده است که کمبود تیامین منجر به تخریب عصبی، به ویژه نورون‌های کولینرژیک می‌شود که نشان می‌دهد تیامین برای بقا و عملکرد آن‌ها بسیار مهم است.

مطالعات گسترده بر روی اثرات تیامین بر سلول‌های عصبی نشان داده که تیامین اثرات خود را از طریق مسیرهای متابولیکی و تعامل با سیستم های انتقال دهنده عصبی موجود اعمال می‌کند. مصرف تیامین موجب بهبود حافظه و کارکرد مغز می‌شود و در بروز بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند.

• پیشگیری از افسردگی

در سال‌های اخیر توجه زیادی سمت بهبود علائم افسردگی از طریق دریافت‌های غذایی و ریز مغذی‌ها جلب شده. برخی از مطالعات نشان داده اند که کمبود تیامین در بدن اثراتی از افسردگی را در فرد نشان می‌دهد، اما در این زمینه نیاز به بررسی‌های بیشتری است.

• کاهش علائم دیابت 

متابولیسم گلوکز در بدن به وجود تیامین وابسته است و تیامین نقش موثری در عملکرد هورمون های درون ریز پانکراس دارد. در شرایط کمبود تیامین، متابولیسم گلوکز از مسیر های جایگزین انجام می‌شود که منجر به ایجاد شرایط هایپرگلایسمی شده و علائم دیابت را در افراد دیابتی شدیدتر می‌کند.

بنابر این نیاز روزانه افراد دیابتی به تیامین بیشتر از افراد عادی است. مطالعات نشان داده است که مصرف ویتامین ب1 به مدت 6 هفته سطح خون و انسولین را بهبود می‌دهد. این مطلب که آیا سطح تیامین درافراد دیابتی پایین است یا خیر؟ هنوز نیاز به مطالعه بیشتر دارد.

• ویتامین B1 300 برای ریزش مو

این ویتامین حاوی اثرات قابل توجهی روی سلامت ریشه و ساقه‌ مو است. تیامین موجب کاهش انقباضات دیواره عروق می‌شود و رگ‌های خونی گشاد شده و طی آن اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به فولیکول مو رسیده و آن را تقویت می‌کند که این فرایند علاوه بر کاهش ریزش مو‌، موجب بهبود رشد آن نیز می‌شود.

شکنندگی مو نیز یکی دیگر از مشکلات رایج مو است که در اثر بروز استرس اکسیداتیو رخ می‌دهد، ویتامین ب1 با خاصیت آنتی اکسیدانی خود موجب افزایش ضخامت و درخشندگی ساقه مو می‌شود.

• ویتامین B1 300 برای پوست

ویتامین ب1 دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است و از بروز استرس اکسیداتیو در پوست به دلیل مواجهه با نور آفتاب و مواد آلوده و ایجاد لکه، چروک و خطوط بر روی پوست جلوگیری می‌کند. گفته می‌شود که تیامین برای تحریکات و قرمزی پوست در اثر جوش یا خشکی پوست هم می‌تواند مفید باشد.

• ویتامین B1 300 برای لاغری

نه تنها کمبود ویتامین ب1، بلکه کمبود بسیاری از ویتامین و مینرال‌ها تعادل بدن را بهم ریخته و منجر به ایجاد تغییراتی در تعادل هورمونی یا فرایند متابولیکی بدن می‌شود.

ویتامین ب1 با تصحیح فرایند متابولیسم انرژی باعث می‌شود که چاقی فرد تا حدودی بهبود یافته و به سمت وزن متعادل برود. از این رو، مصرف این قرص تنها با این هدف، منطقی به نظر نمی‌رسد. اگر به دنبال کاهش وزن هستید، مهم است که به رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش و تغییر سبک زندگی پایبند باشید.

همچنین در افراد چاق مصرف ویتامین B1 300 در پیشگیری از ابتلا به سندروم متابولیک می‌تواند مفید باشد. چرا که، سندروم متابولیک معمولا در افراد چاق به علت وجود رادیکال‌های آزاد در غذا و اکسیداسیون مواد در بدن بروز پیدا می‌کند که این مکمل غذایی می‌تواند شرایط بدن را مساعد‌تر سازد. مطالعات در رابطه با اثرات مکمل ویتامین B1 300 بر روی وزن کامل نیست و نتایج متفاوت زیادی گزارش شده‌ است.

علائم کمبود ویتامین B1 300

معمولا کمبود ویتامین ب1 در بدن افراد سالم نادر است و تجویز قرص ویتامین B1 300 برای کسانی مناسب است که نیاز به دوز درمانی تیامین دارند و یا تحت شرایط زیر دچار کمبود تیامین هستند:

اعتیاد به الکل، دیابتی (نوع 1 و2)، افراد مسن، مبتلایان به ایدز و کسانی که تحت جراحی چاقی قرار گرفته‌اند.

از علائم اولیه کمبود ویتامین ب1 می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• آشفتگی و اضطراب
• ناراحتی شکمی
• حالت تهوع
• استفراغ
• اختلالات خواب

اگر کمبود ویتامین ب1 درمان نشود، در طولانی مدت اثرات مزمن به‌جا می‌گذارد، مثل:

• احساس خارش و سوزش در بازوها و پاها
• آتروفی عضلانی
• فلج جزئی چشم
• از دست دادن حافظه
• گیجی
• درد قفسه سینه
• تاکی کاردی
• ادم ریوی

عوارض قرص ویتامین B1 300

علیرغم نیاز بدن به ریز مغذی‌ها ممکن است گاهی اوقات مصرف آن‌ها یک یا چند عارضه جانبی ناخواسته داشته باشد که در صورت بروز این عوارض، بهتر است مداخلات پزشکی انجام شود. بروز عوارض جانبی با مصرف مکمل ب1 300 نادر است، اما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرفه
• دشواری در بلع
• کهیر
• خارش پوستی
• تورم پوست
•  سختی در تنفس
• بیقراری
• تعریق
• تهوع

ممکن است عوارضی غیر از موارد فوق نیز در افراد دیده شود که توصیه می‌شود، حتما در صورت بروز آن با پزشک خود مشورت کنید.

زمان مصرف ویتامین B1 300

از آنجایی که ویتامین‌های گروه ب موجب افزایش انرژی بدن می‌‎شوند، بهترین زمان مصرف ویتامین B1 300 هنگام صبح است. نحوه مصرف ویتامین B1 300 به گونه ای است که بهتر است برای کاهش عوارض گوارشی احتمالی، آن را با معده پر استفاده کنید.

تداخل دارویی ویتامین B1 300

تاکنون هیچ تداخل بالینی جدی‌ در رابطه با ویتامین B1 300 گزارش نشده است. اما توصیه می‌شود در صورت استفاده از دیورتیک های موثر بر لوپ همچون فورزماید به طور مستمر، مکمل B1 300 را تحت نظر پزشک استفاده کنید.

سوالات متداول

1- ویتامین B1 300 چه فایده ای دارد؟

ویتامین B1 300 در بهبود متابولیسم انرژی در سلول‌ها، سلامت سیستم عصبی، عملکرد بهتر مغز و قلب، کاهش علائم دیابت و کمک به تقویت پوست و مو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2- آیا ویتامین ب 1 300 چاق کننده است؟

خیر، قرص ویتامین B1 300 متابولیسم انرژی را در بدن متعادل می‌کند و از این طریق در بهبود شرایط وزنی موثر است.

کلام آخر

آشنایی با ویتامین‌ها و خواص آن‌ها برای بدن به عنوان راهی در ارتقای آگاهی تغذیه ای، در نظر گرفته می‌شود و به شما کمک می‌کند تا با دید وسیع‌تری برای سلامت خود تصمیم بگیرید. تیامین یا ویتامین ب1 در بهبود سلامت سیستم عصبی موثر است. همچنین به‌خاطر خاصیت آنتی اکسیدانی، ویتامین B1 300 برای پوست و مو نیز توصیه شود.