عنکبوتی که از «چراغ قوۀ طبیعی» برای شکار استفاده میکند
به نظر میرسد عنکبوتهای گردباف، سیگنالهای نوری کرم شبتاب را دستکاری کرده و از آنها برای شکار کرمهای بیشتر استفاده میکنند. از این جهت استفادۀ عنکبوت از نور کرم شبتاب درست مثل نوعی علامت دادن با یک چراغقوه طبیعی است.
دانشمندان باور دارند عنکبوتهایی هستند که کرمهای شبتاب را دستکاری میکنند تا از درخشش آنها برای به دام انداختن تعداد بیشتری کرم شبتاب نر استفاده کنند. به نظر میرسد در طبیعت دیگر نمیشود به هیچ چیز اعتماد کرد!
به گزارش فرادید، نام این عنکبوت آرانیوس وِنتریکوسوس (Araneus ventricosus) است. این عنکبوت بسیار مایل است از گونهای کرم شبتاب به نام آبسکوندیتا تِرمینالیس تغذیه کند. جنس نر این کرمهای شبتاب با ایجاد درخششهای چندپالسی با دو منبع نوری، مادهها را جذب خود میکند، در حالی که ماده فقط از یک منبع نور برای جذب نرها استفاده میکند.
اکنون، تحقیقات جدید منجر به کشف شواهدی شده که نشان میدهد آرانیوس وِنتریکوسوس قادر است سیستم پیامرسان کرمهای شبتاب را دستکاری کند. چگونه؟ نرهای اسیرشده در تار را وادار میکند مانند مادهها درخشش ایجاد کنند. این کار سبب جذب کرمهای شبتاب بیشتری میشود که فکر میکنند در حال نزدیک شدن به یک ماده هستند، در حالی که آنها در واقع آنها گول خورده و به سمت تار عنکبوت در حال پرواز هستند.
نخستین نویسنده مطالعه جدید، شینهوآ فو، از دانشگاه کشاورزی هوآژونگ چین، نخستین بار متوجه وجود یک موضوع عجیب در تار عنکبوتهای گردباف شد. به نظر میرسید در هر تار فقط کرمهای شبتاب نر به دام افتادهاند. همین موضوع سبب شد تیم تحقیق مشکوک شود که شاید مکانیزمی وجود داشته باشد که توضیح این اتفاق باشد.
عنکبوت آرانیوس وِنتریکوسوس با دو کرم شبتاب نر به دامافتاده (آبسکوندیتا تِرمینالیس) که یکی از آنها یک منبع نور درخشان دارد (سمت راست)
«با استفاده از مشاهدات میدانی گسترده، تصور ما اینست که آرانیوس وِنتریکوسوس ارتباط بینگونهای فریبندهای انجام میدهد. این عنکبوت کرمهای شبتاب نر را در تار خود به دام میاندازد و سپس آنها را مستعد میکند تا سیگنالهای تابناکی را منتشر کنند که معمولاً مادهها تولید میکنند تا به این وسیله، نرهای بیشتری را به دام بیندازد. نتیجه ایناست که کرم شبتاب نر بهدامافتاده، سیگنالهای نادرستی منتشر میکند که تعداد بیشتری کرم شبتاب نر را به تار میکشاند.»
آزمایشهای میدانی نشان داده که اگر خود عنکبوت حضور داشته باشد، تارش به احتمال بیشتری یک کرم شبتاب نر را شکار میکند و سیگنالهایی که نرها هنگام حضور عنکبوت منتشر میکنند شباهت بیشتری به سیگنالهای ماده دارد تا نر. به نظر میرسد عنکبوتها با کرمهای شبتاب کاری میکنند تا آنها پیام اشتباه را ارسال کنند.
دایکین لی از نویسندگان این مطالعه و اکولوژیست رفتاری از دانشگاه هوبی، در بیانیهای گفته: «چشمهای عنکبوتهای گردباف معمولاً تیزبینی فاصلهای محدودی دارند، به همین دلیل آنها برای تشخیص سیگنالهای نورتاب بیشتر به دقت زمانی متکی هستند تا دقت فاصلهای. عنکبوت با تشخیص سیگنالهای نورتاب کرمهای شبتاب نر در دام، از یک روش تخصصی برای رسیدگی به طعمه استفاده میکند که شامل حملات مکرر گزش میشود.
اینکه آیا زهر عنکبوت درخشش کرم شبتاب را دستکاری میکند یا خود نیش، هنوز مشخص نیست، اما این یک نمونه عجیب جدید از سیگنالدهی غیرمستقیم توسط یک شکارچی است. نویسندگان این مطالعه معتقدند که ممکن است نمونههای بیشتری از این شکارچیان در طبیعت وجود داشته باشند که از سیگنالها، صداها و فرمونهای تولیدشده توسط طعمه به نفع خودشان استفاده کنند.
اینطور که پیداست هیچ چیز مانند شکم خالی موجب ابتکار و نوآوری نمیشود!