عنکبوت‌های پرنده، کابوس‌هایی در دل طبیعت
عنکبوت‌ها توانایی‌های زیادی دارند. داشتن هشت پا و معمولاً هشت چشم، تارهای ابریشمی بسیار قوی و پاهایی که مثل گوش عمل می‌کنند، باعث شده آن‌ها بتوانند کارهای شگفت‌انگیزی انجام دهند.
عنکبوت‌ها توانایی‌های زیادی دارند. داشتن هشت پا و معمولاً هشت چشم، تارهای ابریشمی بسیار قوی و پاهایی که مثل گوش عمل می‌کنند، باعث شده آن‌ها بتوانند کارهای شگفت‌انگیزی انجام دهند. بعضی عنکبوت‌ها با بافتن تار بر زمین تسلط دارند و بعضی دیگر، مثل عنکبوت‌های ماهی‌گیر، در آب حکومت می‌کنند. اما آیا می‌دانستید که بعضی عنکبوت‌ها حتی می‌توانند پرواز کنند؟
به گزارش زومیت، عنکبوت‌های پرنده رفتاری به نام «بالون‌شدن» دارند که آن‌ها را به نقاط مختلف منتقل می‌کند. حتی برخی عنکبوت‌های جهنده از همین روش برای حرکت در هوا استفاده می‌کنند. در این رفتار، عنکبوت به نقطه‌ای بلند (مثل نوک علف، شاخه یا سنگ) می‌رود، سپس تارهای ابریشمی بسیار نازکی را از غدد شکمی‌اش رها می‌کند. این تارها در جریان باد کشیده می‌شوند و وقتی نیروی باد به‌قدری زیاد شود که وزن عنکبوت را تحمل کند، او از زمین جدا می‌شود و همراه باد به هوا می‌رود؛ درست مثل بالونی که از نخ آویزان شده باشد.
اوایل امسال، دانشمندان سرده‌ی جدیدی از عنکبوت‌های جهنده را در مناطق آلپی نیوزیلند کشف کردند. گسترده‌ترین گونه در این گروه، اوریا پِترویدیز (Ourea petroides)، توانسته مسافتی طولانی را پوشش دهد و از پارک ملی کاهارانگی در شمال غربی جزیره جنوبی نیوزیلند تا پارک ملی گذرگاه آرتور در مرکز جزیره جنوبی پراکنده شود.
با اینکه عنکبوت‌های جهنده بسیار پرجنب‌وجوش هستند، چنین پراکندگی وسیعی را نمی‌توان فقط با هشت پای کوچکشان به دست آورد و برای رسیدن به چنین پراکندگی عظیمی، باید پرواز کنند. درنتیجه، اینکه عنکبوت‌ها توانسته‌اند از میان رشته‌کوه‌ها بگذرند و در مناطق مختلف زندگی کنند، نشان می‌دهد آن‌ها احتمالاً از روش بالون‌شدن بهره برده‌اند.
عنکبوت‌ها چگونه پرواز می‌کنند؟
گروهی از پژوهشگران در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، به بررسی این موضوع پرداخته بودند که چه عواملی بر توانایی پرواز عنکبوت‌ها تأثیر می‌گذارد و چه زمانی آن‌ها تصمیم می‌گیرند پرواز کنند. محققان مشاهده کردند که عنکبوت‌ها رفتاری به نام «روی نوک پنجه راه رفتن» را از خود نشان می‌دهند تا شکمشان را بالاتر از سطح زمین قرار دهند و حتی در نبود جریان هوا هم بتوانند از زمین بلند شوند.
نام بالون‌شدن ممکن است این تصور را ایجاد کند که عنکبوت خودش یک چتر درست می‌کند و با گرفتن باد به هوا می‌رود، اما در واقع نیروی دیگری است که عنکبوت‌های پرنده را به بالا می‌برد. دانشمندان وقتی فهمیدند عنکبوت‌های دارای توانایی بالون‌شدن با موهای ریز خود (trichobothria) میدان‌های الکتریکی را حس می‌کنند و از آن برای تشخیص زمان مناسب برای پرواز بهره می‌گیرند، سرنخی از این نیرو پیدا کردند.
درست همان‌طور که انتظار می‌رفت، وقتی محققان به‌طور آزمایشی میدان‌های الکتریکی اطراف عنکبوت‌های در حال بالون‌شدن را خاموش کردند، عنکبوت‌ها نتوانستند پرواز کنند. به نظر می‌رسد میدان‌های الکتریکی با شدتی مشابه آنچه در جو وجود دارد، تنها چیزی است که عنکبوت برای بلندشدن نیاز دارد و به آن‌ها امکان می‌دهد تا مسافت‌های طولانی را طی کنند و به نقاط دوردست برسند.
دکتر اریکا مورلی، پژوهشگر ارشد و متخصص بیوفیزیک حسی، در بیانیه‌ای در سال ۲۰۱۸ گفت: «قبلاً فکر می‌کردند باد یا جریان‌های هوای گرم باعث پراکندگی عنکبوت‌ها می‌شوند، اما ما نشان دادیم که میدان‌های الکتریکی با شدتی مشابه جو هم می‌توانند رفتار بالون شدن را فعال کنند و عنکبوت‌ها را حتی بدون حرکت هوا به پرواز درآورند. این یعنی در طبیعت، هم باد و هم میدان‌های الکتریکی می‌توانند نیروی لازم برای پراکندگی عنکبوت‌ها از طریق بادکنک‌بازی را فراهم کنند.»
بااین‌حال، رفتار بالون‌شدن فقط در عنکبوت‌های کوچک چند میلی‌متری امکان‌پذیر است؛ زیرا وزن زیاد اجازه‌ی بلندشدن از زمین را نمی‌دهد. پس اگر روزی در طبیعت دیدید عنکبوت کوچکی روی دستتان خزیده است، می‌توانید مدتی آن را تماشا کنید. اگر دیدید شکمش را به سمت بالا گرفته، احتمال زیادی وجود دارد که شاهد «جادوی بالون‌شدن» باشید و عنکبوت به‌زودی پرواز کند.
