شناسایی شکل پای ایرانی‌ها؛ پای شما چه شکلی ست؟ رومی یا مصری؟

پا‌های رومی؛ پا‌هایی هستند که طول انگشت دوم و سوم با هم برابر است. در پا‌های شبه‌رومی؛ طول انگشت دوم و انگشت شست از دیگر انگشتان بلندتر است. در مدل پای یونانی؛ طول انگشت دوم از انگشت شست و سایر انگشتان بلندتر است. در افراد دارای پای مربعی نیز همه انگشتان پا هم‌اندازه هستند.

یافته‌های یک مطالعه نشان داد که بیشتر ایرانیان مدل پای مصری و شبه‌رومی دارند. در مدل پای مصری انگشت شست از سایر انگشتان بلندتر است و در مدل شبه رومی انگشت دوم و شست از دیگر انگشتان بلندتر هستند.

مطالعات گذشته نشان می‌دهد که پا از لحاظ شکل ظاهری و اندازه انگشتان، مدل‌های مختلفی دارد. در کشور‌های مختلف پا از لحاظ شکل ظاهری ارزیابی شده و هر کشوری مدل هندسی رایج پای مردم، نظامیان و یا ورزشکاران کشور خود را بررسی کرده است.

با تعاریف گوناگون مدل‌های مختلفی از پا معرفی شده است. این مدل‌ها شامل پای مصری، رومی، یونانی، شبه‌رومی و مربعی هستند.

پای مصری؛ مدل پایی است که طول انگشت شست از سایر انگشتان بلندتر است و به عبارتی دیگر طول انگشت اول بلندتر از طول انگشت دوم، انگشت دوم بلندتر از انگشت سوم، انگشت سوم بلندتر از انگشت چهارم و انگشت چهارم بلندتر از انگشت پنجم است.

پا‌های رومی؛ پا‌هایی هستند که طول انگشت دوم و سوم با هم برابر است. در پا‌های شبه‌رومی؛ طول انگشت دوم و انگشت شست از دیگر انگشتان بلندتر است. در مدل پای یونانی؛ طول انگشت دوم از انگشت شست و سایر انگشتان بلندتر است. در افراد دارای پای مربعی نیز همه انگشتان پا هم‌اندازه هستند.

در مورد ویژگی‌های پای ایرانیان هیچ‌گونه اطلاعاتی در دسترس نیست. این اطلاعات در طراحی کفش‌ها و کفی‌ها برای فعالیت روزمره و ورزشی سالم و راحت مردم بسیار مهم است. همچنین تهیه کفش ورزشی مناسب در هر رشته ورزشی نیز برای اجرای بهتر ورزش اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل پژوهشگران با انجام یک مطالعه به بررسی مدل پای ایرانیان پرداختند.

پژوهشگران با توجه به جمعیت ایران و حذف جمعیت افراد زیر ۱۸ سال و بالای ۶۰، جامعه آماری مطالعه را ۳۸۵ نفر در نظر گرفتند و در هشت شهرستان استان‌های تهران، گلستان، مازندران، خوزستان، لرستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و مرکزی، تصویر پای افراد را با استفاده از دستگاه پدوسکوپ بررسی کردند.

مشاهدات این مطالعه نشان داد که در جامعه زنان ایرانی، «پای مصری» با فراوانی حدود ۴۰ درصد و پای شبه رومی با فراوانی ۳۳ درصد بیشترین فراوانی را دارند و عمده پای زنان ایران، مدل پای مصری و شبه رومی است.

در جامعه مردان نیز پای شبه رومی با فراوانی حدود ۴۳.۵ درصدی و پای مصری با فراوانی حدود ۴۳ درصدی بیشترین فراوانی را دارند و مدل شبه رومی و مصری بیشترین فراوانی را در جامعه مردان دارد.

در این مطالعه مدل پای مربعی در جامعه ایران مشاهده نشد و می‌توان نتیجه گرفت که در ساخت کفش‌ها، نباید جلوی کفش مستطیل شکل باشد.

همچنین در این مطالعه ۲۲ درصد از خانم‌ها و چهار درصد از آقایان در هر دوپا دارای شکل پای نامتعارف بودند.

پژوهشگران این مطالعه عنوان کردند که به علت غالب بودن شکل پای مصری در جامعه ایرانی، بیماری‌هایی نظیر آنیکوکریپتوسیس یا فرورفتن ناخن در گوشت، شایع است.

در این انجام این پژوهش اشکان علی شریف‌نژاد؛ پژوهشگر بیومکانیک و فناوری ورزشی پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، علیرضا مسیبی از گروه مهندسی مکانیک دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، بابک منافی از گروه مهندسی مکانیک موسسه آموزش عالی آوج قزوین و فرانک عراقی از گروه مهندسی مکانیک دانشگاه امیرکبیر، مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه به صورت مطالعه زمستان ۱۳۹۹ به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «ارزیابی و تعیین مدل پا: مطالعه موردی کشور ایران» در فصل‌نامه علمی پژوهشی طب توانبخشی، منتشر شده است.