زنگ خطر در شرق مرمره؛ کاهش مساحت دریاچه ساپانجا نگرانی‌ها را افزایش داد

عصرترکیه – دریاچه ساپانجا، شریان حیاتی شرق مرمره، وضعیت هشداردهنده‌ای پیدا کرده است و تراز آب این دریاچه به دلیل کاهش بارش‌ها، مصرف ناآگاهانه و استفاده‌های غیرقانونی، به پایین‌ترین سطح تاریخی خود یعنی ۲۸٫۵۴ متر رسیده است.

به گزارش ان تی وی، دریاچه ساپانجا که یکی از مهم‌ترین منابع آبی منطقه مرمره به شمار می‌رود، با مساحتی حدود ۴۷ کیلومتر مربع و بیشترین عمق ۶۱ متر، عمدتاً از رودخانه‌هایی چون کاراچای، کوروچای، کورت‌کوی، محمودیه، استانبول‌دره، کارادره و کایماکچی که از جنوب به آن می‌ریزند، تغذیه می‌شود. این دریاچه در زمان رسیدن به ظرفیت کامل، آب مازاد خود را از طریق رود چَرک‌دره در بخش شرقی به رودخانه ساکاریا تخلیه می‌کند.

سطح آب دریاچه که آخرین‌بار در سال ۲۰۱۴ به دلیل خشکسالی تا ۲۹٫۶۴ متر پایین آمده بود، با بارش‌های سال‌های بعد دوباره به وضعیت عادی بازگشت و در دسامبر ۲۰۲۳ به نزدیکی بیشترین سطح خود یعنی ۳۲٫۲۰ متر رسید. با این حال، در ماه‌های اخیر و در پی تداوم خشکسالی، روند کاهشی دوباره آغاز شد. کاهش بارش‌ها به‌دلیل دمای بالاتر از میانگین‌های فصلی، آبیاری ناآگاهانه، استفاده‌های غیرقانونی و عوامل مشابه، باعث افت سطح آب دریاچه ساپانجا همانند بسیاری از منابع آبی دیگر شد.

از ابتدای سال گذشته تاکنون، دریاچه به‌طور مستمر آب از دست داده و تراز آن در دسامبر ۲۰۲۴ به ۲۹٫۹۷ متر رسید. در پی بارش‌های ابتدای سال جاری، سطح آب تا ماه آوریل به ۳۰٫۹۵ متر افزایش یافت، اما به‌ویژه در ماه‌های ژوئن، ژوئیه و اوت که هیچ بارشی در منطقه ثبت نشد، کاهش شدید ادامه پیدا کرد؛ به‌طوری که تراز آب در ماه‌های متوالی از ۳۰٫۸۶ متر در مه به ۳۰٫۵۷ در ژوئن، ۳۰٫۱۲ در ژوئیه، ۲۹٫۶۶ در اوت، ۲۹٫۳۰ در سپتامبر، ۲۹٫۰۴ در اکتبر و ۲۸٫۵۶ در نوامبر رسید و در ۱۵ دسامبر، ۲۸٫۵۴ متر ثبت شد.

با رسیدن سطح آب به پایین‌ترین میزان تاریخی، آب در بخش‌های ساحلی تا حدود ۵۰ متر عقب‌نشینی کرد، قایق‌ها به گل نشستند و اسکله‌ها در برخی نقاط کاملاً بدون آب ماندند. تصاویر قدیمی و جدید گرفته‌شده از یک زاویه واحد، ابعاد نگران‌کننده کاهش آب دریاچه را به‌وضوح نشان می‌دهد.

کاهش شدید بارش‌ها که رودخانه‌های تغذیه‌کننده دریاچه را نیز تحت تأثیر قرار داده، موجب شده ساپانجا به اندازه کافی تغذیه نشود. بر اساس داده‌ها، میزان بارش سال ۲۰۲۵ با ۴۷۴٫۷ کیلوگرم بر مترمربع، کمترین میزان در ۱۱ سال گذشته بوده است.

در همین راستا، مرکز استانی مقابله با خشکسالی استانداری ساکاریا در ۱۷ مارس برای جلوگیری از بروز مشکل در تأمین آب شرب، تصمیم‌هایی اتخاذ کرد و مقرر شد اداره آب و فاضلاب شهرداری کلان‌شهر ساکاریا با انجام فعالیت‌های اطلاع‌رسانی، استفاده بهینه و صرفه‌جویانه از آب را در میان شهروندان ترویج کند.