راهکارهای پاک کردن لکه چربی از روی لباس
لکه‌های روغن و چربی اغلب سرسخت و آزاردهنده به نظر می‌رسند، اما کارشناسان تأکید می‌کنند که با کمی سرعت عمل و انتخاب شوینده مناسب می‌توان به‌راحتی حتی سمج‌ترین لکه‌ها را از روی پارچه‌ها پاک کرد.
پاک کردن لکه‌های چربی از روی لباس با روش‌های درست امکان‌پذیر است و ساده‌ترین و مؤثرترین ابزار برای این کار، مایع ظرفشویی است.
به گزارش فرارو به نقل از واشینگتن پست، پاشیدن میزان کمی روغن روی لباس مورد علاقه‌تان به معنای خداحافظی همیشگی با آن نیست. اگر سریع عمل کنید و پارچه قابل شست‌وشو باشد، لکه‌های حاصل از روغن‌های پخت‌وپز، چربی بیکن، آب گوشت همبرگر یا حتی لکه‌های روغنی ناشی از کارهای تعمیرگاهی، در بیشتر موارد قابل پاک شدن هستند. نکته کلیدی این است که انتظار نداشته باشید تنها با آب خالی مشکل حل شود، زیرا آب به تنهایی توانایی حل کردن روغن و چربی را ندارد.
چرا لکه‌های چربی با آب پاک نمی‌شوند؟
چربی‌ها و روغن‌ها در آب حل نمی‌شوند و همین ویژگی باعث می‌شود شست‌وشوی ساده با آب بی‌اثر باشد. برای مقابله با این مشکل نیاز به «سورفکتانت» یا مواد فعال سطحی دارید. این ترکیبات شیمیایی در تمام انواع صابون‌ها و مواد شوینده، از جمله مایع ظرفشویی‌های معمولی، وجود دارند. وظیفه سورفکتانت‌ها این است که چربی را از سطح جدا کرده و آن را به حالت معلق در آب نگه دارند تا هنگام آبکشی از بین برود. انجمن شیمی آمریکا در یک ویدئو درباره لکه‌های چربی توضیح داده است: «سورفکتانت‌ها دارای یک سر محلول در آب و یک دم محلول در روغن هستند. این ساختار باعث می‌شود که آن‌ها دور قطرات روغن یا چربی یک حباب تشکیل دهند و به‌این‌ترتیب لکه از سطح جدا می‌شود.»
مراحل اولیه پاک کردن لکه
هر چه سریع‌تر از سورفکتانت استفاده کنید، احتمال موفقیت در از بین بردن لکه بیشتر است. بهترین روش شروع کار، ریختن مقدار کمی مایع ظرفشویی غلیظ (بدون رقیق کردن) روی لکه است. کمی آن را با انگشت یا یک برس نرم به داخل پارچه بمالید و سپس حداقل پنج دقیقه صبر کنید. پس از آن لباس را طبق معمول بشویید. اگر تا روز شست‌وشو زمان زیادی مانده است، می‌توانید لکه را همین‌طور نگه دارید، اما اگر لکه‌ها زیاد هستند و نیاز به استفاده گسترده از مایع ظرفشویی دارید، بهتر است قبل از انداختن لباس داخل ماشین لباسشویی، صابون اضافی را بشویید؛ زیرا کف زیاد می‌تواند کارکرد ماشین لباسشویی را به‌ویژه در مدل‌های درب‌ازجلو مختل کند.
نقش گرما در تثبیت لکه‌ها
یکی از اشتباهات رایج این است که لباس لکه‌دار را بدون بررسی وارد خشک‌کن می‌کنیم. گرما باعث می‌شود روغن و چربی بیشتر در تار و پود پارچه نفوذ کنند و لکه ثابت و تیره شود. نماینده برند شاوْت که محصولات تخصصی پاک‌کننده لکه تولید می‌کند، توضیح داده است: «روغن‌های سبک‌تر مثل روغن کانولا یا زیتون در ابتدا ممکن است چندان دیده نشوند، اما پس از قرار گرفتن در معرض حرارت، لکه‌های تیره‌تری ایجاد می‌کنند. در مقابل، روغن‌های صنعتی مانند روغن موتور بلافاصله تغییر رنگ واضحی بر جا می‌گذارند.»
الیاف طبیعی مثل پنبه و کتان روغن را سریع‌تر جذب می‌کنند و لکه‌های مقاوم‌تری می‌سازند. در حالی که الیاف مصنوعی مثل پلی‌استر در ابتدا چربی را دفع می‌کنند، اما اگر لکه تثبیت شود، پاک کردن آن سخت‌تر خواهد شد. توصیه رایج بسیاری از کارشناسان این است که قبل از انداختن لباس به خشک‌کن، حتماً لکه‌ها را بررسی کنید. البته مشکل اینجاست که لکه‌های چربی روی پارچه خیس شباهت زیادی به لکه‌های آب دارند و تشخیصشان دشوار می‌شود. بنابراین بهتر است لباس‌هایی را که لکه‌گیری کرده‌اید، به جای خشک‌کن با هوا خشک کنید تا فرصت بررسی مجدد داشته باشید.
روش‌های جایگزین و ترکیبی
اگر بعد از شست‌وشو همچنان لکه باقی ماند یا حتی اگر لباس قبلاً وارد خشک‌کن شده باشد، باز هم راه‌هایی وجود دارد. یکی از روش‌های پرطرفدار در ویدئوهای اینترنتی، ترکیب مایع ظرفشویی با جوش‌شیرین است تا به شکل خمیر درآید. این خمیر را با مسواک روی لکه بمالید، چند دقیقه صبر کنید و سپس لباس را با داغ‌ترین آبی که روی برچسب لباس مجاز اعلام شده است بشویید. در برخی موارد، حتی استفاده از آبی کمی داغ‌تر از حد مجاز می‌تواند آخرین امید برای نجات لباس باشد.
آزمایش‌های انجمن شیمی آمریکا نشان داده‌اند که برخی توصیه‌های رایج اینترنتی چندان مؤثر نیستند. مثلاً استفاده از اسپری مو باعث سفت شدن پارچه شد، نوشابه یک حلقه قهوه‌ای به لکه اضافه کرد، جوش‌شیرین به تنهایی اثر چندانی نداشت و پودر بچه فقط روی لکه یک لایه سخت ایجاد کرد در حالی که لکه همچنان باقی بود. اما مایع ظرفشویی حتی پس از حرارت دیدن لکه نیز عملکرد خوبی داشت.
لکه‌های ترکیبی مانند سس پیتزا
اگر لکه فقط چربی نباشد و همراه با مواد دیگری مثل سس گوجه باشد، روش کار کمی متفاوت خواهدبود. متخصصان توصیه می‌کند ابتدا لکه چربی را با مایع ظرفشویی پاک کنید، سپس قسمت رنگی لکه را با یک محصول تخصصی لکه‌گیری کنید. کافی است مقدار کمی از آن را روی لکه بریزید، ۱۰ دقیقه صبر کنید و سپس لباس را بشویید. البته هشدار داده می‌شود که این محصول‌ها را روی پارچه خشک نگذارید، زیرا رنگ آبی موجود در ترکیبات می‌تواند خودش لکه‌ای جدید ایجاد کند.
پاک کردن لکه‌های چربی، برخلاف ظاهر سرسختشان، غیرممکن نیست. کلید اصلی موفقیت، سرعت عمل و استفاده درست از شوینده‌های مناسب است. مایع ظرفشویی ساده همچنان بهترین و در دسترس‌ترین گزینه محسوب می‌شود. پرهیز از حرارت مستقیم و تست کردن محصولات تخصصی روی بخش‌های کوچک پارچه نیز از دیگر اصول مهم است. در نهایت، هر لکه‌ای راه‌حل خاص خود را دارد و با کمی دقت و حوصله می‌توان حتی لباس‌های لکه‌دار قدیمی را هم نجات داد.
