خواص دارویی شقاقل
شقاقل (Pastinaca sativa)، گیاهی ریشه ای از خانواده چتریان (Apiaceae) است که شباهت زیادی به هویج دارد، اما رنگ آن معمولاً سفید مایل به کرم و طعمی شیرین تر و کمی تند دارد.

شقاقل (Pastinaca sativa)، گیاهی ریشه ای از خانواده چتریان (Apiaceae) است که شباهت زیادی به هویج دارد، اما رنگ آن معمولاً سفید مایل به کرم و طعمی شیرین تر و کمی تند دارد.
به گزارش بیتوته، این گیاه بومی اروپا و آسیا بوده و از دوران باستان به عنوان غذا و دارو مورد استفاده قرار می گرفته است. شقاقل به دلیل داشتن مواد مغذی فراوان، فیبر بالا و ترکیبات فعال زیستی، فواید بسیاری برای سلامتی دارد. در این مقاله به بررسی دقیق و علمی خواص شقاقل، ارزش غذایی، کاربردهای آن و نکات مهم در مصرف آن می پردازیم.
ارزش غذایی شقاقل :
شقاقل یک سبزی مغذی با کالری پایین است که منبع خوبی از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر غذایی به شمار می رود. در هر 100 گرم شقاقل خام، تقریباً موارد زیر یافت می شود:
• کالری: 75 کیلوکالری
• کربوهیدرات: 18 گرم (شامل 4.9 گرم فیبر)
• پروتئین: 1.2 گرم
• چربی: 0.3 گرم
ویتامین ها:
• ویتامین C: حدود 17 میلی گرم (28٪ نیاز روزانه)
• ویتامین K: حدود 22.5 میکروگرم (19٪ نیاز روزانه)
• فولات (ویتامین B9): 67 میکروگرم (17٪ نیاز روزانه)
مواد معدنی:
• پتاسیم: 375 میلی گرم (8٪ نیاز روزانه)
• منگنز: 0.56 میلی گرم (24٪ نیاز روزانه)
• منیزیم: 29 میلی گرم (7٪ نیاز روزانه)
• آنتی اکسیدان ها: مانند فالکارینول و فالکاریندیول
• فیبر: فیبر محلول و نامحلول برای سلامت گوارش
این ترکیبات مغذی باعث می شوند شقاقل به عنوان یک ماده غذایی سالم و مفید در رژیم غذایی جای گیرد.
خواص و فواید شقاقل برای سلامتی :
شقاقل به دلیل داشتن ترکیبات فعال و مواد مغذی، فواید متعددی برای سلامتی دارد که در ادامه به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:
1. تقویت سیستم ایمنی
شقاقل منبع غنی از ویتامین C است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می کند. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی، محافظت از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و کاهش التهاب کمک می کند. مصرف منظم شقاقل می تواند به پیشگیری از سرماخوردگی و عفونت ها کمک کند.
2. بهبود سلامت قلب
فیبر بالا: فیبر موجود در شقاقل به کاهش کلسترول بد (LDL) کمک می کند و خطر بیماری های قلبی را کاهش می دهد.
پتاسیم: پتاسیم به تنظیم فشار خون و کاهش فشار بر سیستم قلبی-عروقی کمک می کند.
آنتی اکسیدان ها: ترکیباتی مانند فالکارینول در شقاقل از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری کرده و خطر تشکیل پلاک در عروق را کاهش می دهند.
3. حمایت از سلامت گوارش
فیبر موجود در شقاقل به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. این فیبرها:
• حرکات روده را تنظیم کرده و از یبوست جلوگیری می کنند.
• به تغذیه باکتری های مفید روده کمک می کنند (پری بیوتیک).
• خطر ابتلا به بیماری های گوارشی مانند دیورتیکولیت و سندرم روده تحریک پذیر را کاهش می دهند.
تقویت سیستم ایمنی یکی از خاصیت شگفت انگیز شقاقل است
4. کمک به مدیریت وزن
شقاقل به دلیل کالری پایین و فیبر بالا، یک ماده غذایی مناسب برای افرادی است که به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن سالم هستند. فیبر باعث افزایش احساس سیری و کاهش اشتها می شود، که می تواند به کنترل مصرف کالری کمک کند.
5. خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی
شقاقل حاوی ترکیبات پلی استلینی مانند فالکارینول و فالکاریندیول است که خواص ضدالتهابی و ضدسرطانی دارند. مطالعات نشان داده اند که این ترکیبات می توانند:
• رشد سلول های سرطانی را مهار کنند.
• التهاب مزمن را کاهش دهند که عامل اصلی بسیاری از بیماری ها مانند سرطان و بیماری های قلبی است.
6. حمایت از سلامت استخوان ها
شقاقل حاوی منیزیم، فسفر و ویتامین K است که برای سلامت استخوان ها ضروری هستند. ویتامین K به تولید پروتئین های لازم برای استحکام استخوان ها کمک می کند و خطر پوکی استخوان را کاهش می دهد.
7. تنظیم قند خون
فیبر محلول موجود در شقاقل می تواند به کاهش سرعت جذب قند در خون کمک کند و از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کند. این ویژگی شقاقل را به گزینه ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که در معرض خطر دیابت هستند تبدیل می کند.
8. بهبود سلامت پوست
ویتامین C و آنتی اکسیدان های موجود در شقاقل به تولید کلاژن کمک می کنند، که برای حفظ خاصیت ارتجاعی و سلامت پوست ضروری است. همچنین، این ترکیبات از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه UV و پیری زودرس محافظت می کنند.
کاربردهای دارویی در طب سنتی :
در طب سنتی، شقاقل به دلیل خواص دارویی اش برای موارد زیر استفاده می شده است:
• درمان مشکلات گوارشی: مانند نفخ، سوءهاضمه و یبوست.
• تسکین دردهای قاعدگی: به دلیل خواص ضدالتهابی.
• تقویت کلیه ها: به عنوان یک دیورتیک ملایم برای دفع سموم.
• کاهش تب: در برخی فرهنگ ها برای کاهش تب و علائم سرماخوردگی مصرف می شده است.