خواص آنغوزه برای سلامتی مردان و زنان

آنغوزه یا «صمغ گیاه Ferula assa-foetida» یک رزین زردرنگ و خشک‌شده از ریشه گیاهان بومی ایران، افغانستان و هند است. این گیاه گرچه بوی تندی دارد، اما هزاران سال است که در طب سنتی برای درمان بیماری‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. آنغوزه حاوی ترکیبات گوگردی، فلاونوئیدها، ترپن‌ها، کومارین‌ها، فنول‌ها و اسید فرولیک است که هرکدام به‌طور علمی بر بخش‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارند.

خواص آنغوزه برای سلامتی مردان و زنان
برخی از خواص آنغوزه برای سلامتی مردان و زنان عبارت است از:

۱. بهبود هضم و رفع نفخ
به گزارش خبرنامه، آنغوزه از بهترین گیاهان برای درمان اختلالات گوارشی است. ترکیبات ضدنفخ و ضدمیکروب آن با مهار تخمیر غیرعادی در روده، از تولید گاز بیش از حد جلوگیری می‌کنند. همچنین آنغوزه حرکات پریستالتیک روده (حرکات موجی که غذا را در دستگاه گوارش حرکت می‌دهند) را تنظیم می‌کند و در بهبود یبوست، دل‌درد و سوء‌هاضمه بسیار مفید است. در بسیاری از نسخه‌های طب سنتی هندی، استفاده از مقدار اندکی آنغوزه همراه با آب گرم پس از غذا برای تقویت گوارش توصیه می‌شود.

۲. تقویت میل و عملکرد جنسی در مردان
در طب سنتی، آنغوزه به‌عنوان یک گیاه گرم و محرک شناخته می‌شود. این ویژگی باعث افزایش جریان خون در اندام‌های تناسلی و تحریک سیستم عصبی می‌شود. به همین دلیل، مصرف متعادل آنغوزه می‌تواند در درمان مشکلاتی مانند کاهش میل جنسی، زودانزالی و اختلال در نعوظ مفید باشد. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که برخی ترکیبات آنغوزه ممکن است بر سطح تستوسترون نیز تأثیر مثبت بگذارند، هرچند هنوز برای تأیید این اثرات به پژوهش‌های انسانی بیشتری نیاز است.

۳. تنظیم هورمون‌های زنانه و بهبود قاعدگی
آنغوزه با اثرگذاری بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-تخمدان، در تنظیم ترشح هورمون‌های جنسی زنانه نقش دارد. این گیاه می‌تواند به کاهش دردهای پریودی، تنظیم چرخه قاعدگی، کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، و حتی کمک به تخمک‌گذاری در زنان مبتلا به تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) کمک کند. ترکیبات ضدالتهابی آن نیز از انقباضات شدید رحم کاسته و باعث کاهش دردهای قاعدگی می‌شوند.

۴. خاصیت ضدعفونی‌کننده و آنتی‌بیوتیکی طبیعی
آنغوزه به دلیل دارا بودن ترکیبات فنلی و گوگردی، اثرات ضدویروسی، ضدقارچی و ضدباکتری قوی دارد. این خاصیت آن را به یک آنتی‌بیوتیک طبیعی تبدیل کرده است که در درمان عفونت‌های مجاری تنفسی، دهان و دستگاه گوارش مؤثر است. در منابع طب سنتی توصیه شده در هنگام سرماخوردگی یا گلودرد، آنغوزه را با عسل مخلوط کرده و مصرف کنید تا مجاری تنفسی باز و عفونت کاهش یابد.

۵. کمک به کنترل قند خون
پژوهش‌های حیوانی نشان داده‌اند که آنغوزه می‌تواند باعث بهبود حساسیت انسولینی و کاهش قند خون شود. مکانیسم احتمالی آن، تحریک ترشح انسولین از لوزالمعده و کاهش جذب گلوکز در روده است. هرچند این خواص در انسان به‌طور قطعی تأیید نشده، اما مصرف منظم و محدود آنغوزه می‌تواند برای افراد دیابتی مفید باشد (با مشورت پزشک).

۶. پیشگیری از بیماری‌های قلبی
آنغوزه با دارا بودن ترکیبات ضدالتهاب، ضدلخته و کاهنده چربی خون، می‌تواند به سلامت قلب کمک کند. این گیاه باعث رقیق شدن خون و کاهش فشار خون می‌شود. همچنین شواهد نشان می‌دهد که آنغوزه سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و از اکسید شدن چربی‌ها در دیواره عروق جلوگیری می‌کند؛ فرآیندی که در آترواسکلروز (تصلب شرایین) نقش دارد.

۷. اثرات ضدافسردگی و آرام‌بخش
در طب سنتی، آنغوزه برای درمان اختلالات خلقی، اضطراب و بی‌خوابی تجویز می‌شده است. ترکیبات موجود در این گیاه با مهار آنزیم‌های تخریب‌کننده سروتونین، باعث افزایش سطح این انتقال‌دهنده عصبی در مغز می‌شوند. از این رو، مصرف آنغوزه می‌تواند به تنظیم خلق‌وخو، کاهش تحریک‌پذیری عصبی، و بهبود کیفیت خواب کمک کند.

۸. تسکین درد دندان و التهاب لثه
خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی آنغوزه باعث شده که در نسخه‌های سنتی برای کاهش درد دندان و درمان عفونت لثه کاربرد داشته باشد. برای تسکین فوری، مقداری پودر آنغوزه را با چند قطره آب گرم یا آب لیمو مخلوط کرده و روی دندان قرار دهید. این ترکیب می‌تواند درد و تورم را موقتاً کاهش دهد.

۹. پاکسازی بدن و دفع سموم
آنغوزه با تحریک عملکرد کبد و کلیه، به افزایش تعریق، دفع ادرار و تنظیم حرکات روده کمک می‌کند. در نتیجه، فرآیند سم‌زدایی طبیعی بدن سریع‌تر انجام شده و مواد زائد راحت‌تر از بدن دفع می‌شوند. این ویژگی برای افرادی که دچار تجمع سودا یا بلغم در طب سنتی هستند، مفید شناخته شده است.

هشدارهای مصرف آنغوزه
زنان باردار به‌هیچ‌وجه نباید از آنغوزه استفاده کنند، زیرا می‌تواند باعث تحریک انقباضات رحم و سقط جنین شود.

در افراد با سابقه صرع، فشار خون پایین، زخم معده یا حساسیت‌های شدید، باید با احتیاط مصرف شود.

مصرف بیش از حد آنغوزه می‌تواند باعث تهوع، اسهال، نفخ شدید و سردرد شود.

اگر داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید (مثل وارفارین)، مصرف آنغوزه را با پزشک هماهنگ کنید.

جمع‌بندی

آنغوزه گیاهی با ارزش دارویی بالاست که هم برای زنان و هم مردان می‌تواند در بهبود عملکرد جنسی، گوارش، هورمون‌ها، قلب، اعصاب و ایمنی بدن مؤثر باشد. با این حال، نباید آن را به‌صورت خودسرانه یا زیاد مصرف کرد. برای بهره‌مندی از خواص درمانی آنغوزه، بهتر است از متخصص طب سنتی یا پزشک مشورت بگیرید تا دوز مناسب و روش صحیح مصرف تعیین شود.