حفاظت و تکثیر گوزنهای سرخِ در معرض خطر انقراض در استانبول(عکس)
در چارچوب همکاری اداره کل حفاظت از طبیعت و پارکهای ملی منطقه یک استانبول با شهرداری کلانشهر کوجائلی، پروژه «استقرار گوزن سرخ در کوههای سامانلی» از سال ۲۰۲۴ در پارک طبیعی اورمانیا آغاز شده است.
عصرترکیه- در ایستگاه تکثیر گوزنِ باهچهکوی استانبول، که زیر نظر وزارت کشاورزی و جنگلداری و اداره کل حفاظت از طبیعت و پارکهای ملی فعالیت میکند، تاکنون در مجموع ۲۸۶ رأس گوزن سرخ تکثیر شده که ۲۱۲ رأس از آنها در مناطق مختلف ترکیه به طبیعت بازگردانده شدهاند. این ایستگاه با وسعتی حدود ۱۰۴ هکتار، نخستین مرکز رسمی تکثیر حیاتوحش در ترکیه بهشمار میرود.
به گزارش آناتولی، فعالیت این مرکز با انتقال ۳ گوزن ماده و ۲ گوزن نر مولد از مزرعه جنگلی آتاتورک آغاز شد و در ادامه، علاوه بر تأمین گوزن برای طبیعت، به دیگر مراکز تکثیر گوزن در سراسر ترکیه نیز حیوانات مولد ارائه داد.
گوزن سرخ که از بزرگترین گونههای گوزن در جهان و در فهرست گونههای در معرض خطر انقراض قرار دارد، در ترکیه بهطور طبیعی در مناطق مرمره، بخشهایی از دریای سیاه مرکزی و غربی و برخی نواحی جنگلی آناتولی مرکزی پراکنش دارد.
در ایستگاه باهچهکوی، گوزنها در محیطی متناسب با نیازهای زیستی، بهدور از شکارچیان طبیعی و تحت کنترلهای منظم سلامت و تولیدمثل نگهداری میشوند. سن، وضعیت سلامت و تنوع ژنتیکی آنها بهطور پیوسته پایش میشود و تلاش میشود با حفظ تنوع ژن و خون، حیوانات سالم برای بازگشت به طبیعت آماده شوند. در عین حال، حفظ ویژگیهای وحشی گوزنها از اصول اساسی این فرآیند است، زیرا عادتکردن به انسان و اهلیشدن میتواند شانس بقا پس از رهاسازی در طبیعت را کاهش دهد.
بر همین اساس، فرآیند نگهداری بهگونهای طراحی شده که گوزنها به انسان وابسته نشوند، هرچند این موضوع کار مراقبت، درمان و جابهجایی آنها را دشوارتر میکند. برای افزایش تنوع ژنتیکی نیز گوزنهای مولد از دیگر ایستگاههای وابسته به اداره کل حفاظت از طبیعت و پارکهای ملی به این مرکز منتقل میشوند.
در حال حاضر ۷۶ رأس گوزن سرخ در این ایستگاه نگهداری میشود. از میان گوزنهای تکثیرشده تاکنون، ۲۱۲ رأس به استانهایی مانند کوجائلی، بالیکسیر، گوموشخانه، چوروم، گیرسون، افیون کاراحیصار و قهرمانمرعش منتقل و در طبیعت رهاسازی شدهاند. بخشی از گوزنهای مولد نیز در سالهای گذشته به پارک حیاتوحش اورمانیا منتقل شدهاند.
در چارچوب همکاری اداره کل حفاظت از طبیعت و پارکهای ملی منطقه یک استانبول با شهرداری کلانشهر کوجائلی، پروژه «استقرار گوزن سرخ در کوههای سامانلی» از سال ۲۰۲۴ در پارک طبیعی اورمانیا آغاز شده است. این پروژه که سه ساله برنامهریزی شده، تاکنون به رهاسازی ۳۰ رأس گوزن انجامیده و هدفگذاری شده است که در پایان پروژه این تعداد به ۴۰ رأس برسد.
تمامی گوزنهای رهاسازیشده به تراشه الکترونیکی و گوشبرچسب مجهز شدهاند و یکی از آنها نیز با گردنبند ماهوارهای GPS بهصورت مستمر پایش میشود. دادههای بهدستآمده برای بررسی سازگاری، محدوده حرکتی و رفتار گوزنها به کار گرفته میشود و بر اساس این اطلاعات، تدوین «برنامه مدیریت حیاتوحش» با هدف افزایش جمعیت گوزن سرخ و بهبود زیستگاهها در دستور کار قرار دارد. تصاویر ثبتشده با دوربینهای تلهای و پهپادها نیز گوزنها را در حال حرکت آزادانه و تغذیه در زیستگاه طبیعی نشان میدهد.
