تشخیص نشتی روغن ترمز خودرو

روغن ترمز نقش ویژه‌ای در ایمنی وسایل نقلیه دارد و همان‌طور که از نامش برمی‌آید، مایعی است که مستقیماً با سیستم ترمز همکاری می‌کند هرچند نقش روغن ترمز چیزی بیش از روان کاری است. این روغن وظیفه بسیار مهمی در ایجاد قدرت توقف خودرو دارد و بدون وجود آن کل سیستم ترمز هیدرولیک کار نخواهد کرد؛ بنابراین اگر فقط برخی مایعات ضروری خودرو شامل روغن‌موتور، روغن گیربکس، مایع خنک‌کننده، روغن فرمان هیدرولیک و… را بررسی کنید، یک مایع مهم دیگر را نادیده گرفته‌اید و این موضوع می‌تواند فاصله بین مرگ و زندگی باشد.

به گزارش پدال، بررسی روغن ترمز خودرو فقط محدود به اطمینان از سطح مناسب آن در مخزن نخواهد بود. روغن ترمز همچنین باید رنگ بسیار متمایزی داشته باشد و درصورتی‌که رنگ آن به هر دلیلی از بین برود شاید نشان دهنده افت کیفیت این مایع ضروری و کاهش کارایی سیستم ترمز باشد. درصورتی‌که رنگ روغن ترمز عوض شود خواص جذب‌کنندگی آن نیز کاهش خواهد یافت. این خاصیت برای کاهش حضور آب در مایع و جلوگیری از زنگ‌زدگی قطعات ترمز همچون لوله‌ها و کالیپرها ضروری است. معمولاً روغن ترمز جدید و تازه به رنگ زرد روشن یا کهربایی است و تقریباً شبیه روغن زیتون استفاده نشده به نظر می‌رسد.

 البته این موضوعی استاندارد در همه کشورها و همه خودروها نیست و کلاس‌بندی‌های مختلفی برای روغن ترمز خودرو وجود دارد به گونه‌ای که برخی از آن‌ها برای خودروهای پرفورمنس تولید می‌شوند؛ اما برای تشخیص رنگ روغن ترمز خودروی خود چه‌کاری باید انجام دهیم؟ اگر پشت فرمان خودروهای تویوتا یا فورد بنشینید، به احتمال زیاد رنگ روغن ترمز آن‌ها زرد خواهد بود. این نوع روغن ترمز با نام DOT 3 شناخته می‌شود.

اداره حمل‌ونقل آمریکا کلاس‌بندی خاصی برای روغن ترمز در نظر گرفته و سه کلاس اصلی برای آن وجود دارد که با حروف DOT مشخص می‌شوند. برای تشخیص نوع روغن ترمز بکار رفته در خودرو می‌توان به رنگ آن توجه کرد هرچند این موضوعی قطعی نیست. برای مثال روغن DOT 3 شاید بهرنگ‌های سبز، آبی و قرمز هم یافت شود. روغن ترمز DOT 4 که طول عمر بیشتری دارد معمولاً به رنگ‌های زرد یا قرمز تیره تولید می‌شود. همچنین روغن‌های DOT 5 و DOT 5.1 نیز وجود دارند که اگرچه کمتر بکار می‌روند اما با رنگ‌های بنفش، آبی و زرد دیده شده‌اند.

از آنجایی که برخی از روغن ترمزها به ویژه انواع زرد رنگ دارای همپوشانی با یکدیگر هستند بنابراین شاید اتکا کردن به رنگ این مایع کار درستی نباشد. با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو می‌توان کلاس‌بندی خاص روغن ترمز شرکت سازنده را مشاهده کرد. اگر به دفترچه راهنما دسترسی ندارید کافی است کاپوت را بالا زده و مخزن روغن ترمز را بررسی کنید.

اگرچه این روش برای همه خودروها کاربرد ندارد اما گاهی اوقات کلاس‌بندی روغن ترمز روی بدنه یا درپوش مخزن آن نوشته شده است. از آنجایی که مخلوط کردن روغن ترمزهای مختلف می‌تواند به قطعات سیستم ترمز آسیب زده و ریسک ایمنی در پی داشته باشد، بنابراین اگر در این مورد شک دارید حتماً به یک مکانیک مراجعه کنید. جدای از رنگ روغن ترمز، اگر این مایع ضروری تیره‌تر از حالت نرمال به نظر می‌رسد در اسرع وقت آن را تعویض کنید.

اما از کجا بفهمیم که روغن ترمز خودرو نشتی دارد؟ همانند هر مایع ضروری دیگر در خودرو، این روغن هم می‌تواند نشت کند. گاهی اوقات شما متوجه وجود مایعی شفاف یا کهربایی رنگ در زیر پیشرانه می‌شوید و گاهی نیز چراغ هشدار ترمز در داشبورد روشن می‌شود. اگر نشتی روغن ترمز کم باشد شاید چراغ هشدار روشن نشود و کف زمین نیز روغن چندانی وجود نداشته باشد. در این صورت باید توجه ویژه‌ای به خود خودرو داشته باشید. حتی کمترین نشتی روغن ترمز نیز در صورت بی‌توجهی راننده می‌تواند خطرات زیادی را در پی داشته باشد.

تشخیص نشانه‌های نشتی روغن ترمز نسبتاً ساده است. یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها این است که پدال ترمز به راحتی به کف کابین می‌رسد. به یاد داشته باشید که این روغن باعث می‌شود لنت‌ها با دیسک ترمز درگیر شده و سرعت خودرو کاهش یابد. در حالت عادی شما باید احساس وجود مقاومت در حین فشردن پدال ترمز را داشته باشید.

نشانه دیگر نشتی روغن ترمز این است که پدال ترمز حالت اسفنجی یا خیلی نرم دارد. شاید شما نتوانید نشتی روغن را از همان ساعات اولیه تشخیص دهید اما با انجام برخی اقدامات می‌توانید طول عمر سیستم ترمز را افزایش دهید. مهم‌ترین نکته اینکه میزان روغن ترمز در خودرو باید مناسب باشد. اگر سطح روغن ترمز در مخزن خیلی پایین باشد امکان زنگ زدن و خوردگی لوله‌های ترمز وجود دارد. شما همچنین باید در اسرع وقت هرگونه تغییرات در عملکرد ترمزهای خودرو را بررسی کرده و مشکلات موجود را رفع کنید.