تست ۳ دقیقه ای تشخیص بیماری پارکینسون
وقتی نوبت به توسعه درمانها و درمان نهایی بیماریها میرسد، تشخیص زودهنگام و دقیق یک بیماری تفاوت بزرگی در نتیجه ایجاد میکند. دانشمندان اکنون یک روش سریع و قابل اعتماد برای شناسایی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کشف کردهاند. پارکینسون همان لرزش در وضعیت استراحت است که شیوع آن بیشتر در سنین پیری مشاهده شده، اما در جوانان هم شایع است. بهطورکلی این بیماری براثر از بین رفتن سلولهای ترشحکننده مادهای به نام دوپامین که یک انتقالدهنده عصبی است و به دلیل تجمع آلفا سینوکلئین رخ میدهد. افزایش نسبت استیل کولین به دوپامین در غدههای قاعدهای مغز موجب نشانههای لرزش، سفتی عضلات و کندی حرکات میشود.
به گفته محققان، آزمایش جدید برای تشخیص پارکینسون را میتوان در کمتر از ۳ دقیقه پس از گرفتن نمونه پوست انجام داد. این نمونه برای تشخیص تغییرات در ترکیب شیمیایی سبوم یا چربی پوست، یک روغن مومی طبیعی که توسط پوست تولید میشود و قبلا با پارکینسون مرتبط بود، تجزیه و تحلیل میشود. این در حالی است که در حال حاضر، هیچ آزمایش قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد و متخصصان علائم، سابقه پزشکی، نتایج معاینات فیزیکی طولانی و در برخی موارد، اسکن مغز را برای تشخیص این بیماری بررسی میکنند.
به گزارش دنیای اقتصاد، مونتی سیلوردیل، متخصص مغز و اعصاب از دانشگاه منچستر در بریتانیا میگوید: این آزمایش پتانسیل بهبود گسترده تشخیص و مدیریت افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را دارد. آزمایش جدید بر اساس آزمایشهای محققان روی یک زن اسکاتلندی، جوی میلن صورت پذیرفت که هیپراسمی ارثی دارد. هیپراسمی یک بیماری نادر است که با افزایش غیرطبیعی حس بویایی مشخص میشود. جوی سالها قبل از تشخیص رسمی پارکینسون شوهرش متوجه شد که او بوی خاصی پیدا کرده است و از این رو مشخص شد که میلن میتواند علائم این بیماری را در افراد حس کند.
این امر باعث شد که تیم به سمت سبوم یا چربی پوست برود که با سیستم غدد درونریز مرتبط است و پوست را مرطوب نگه میدارد. در سال ۲۰۱۹، برخی از همان محققان متوجه شدند که چگونه ترکیب شیمیایی سبوم در یک فرد پس از وجود بیماری پارکینسون تغییر میکند. در حقیقت سبوم مادهای روغنی است که در غدد سباسه تولید میشود. این ماده با مولکولهای چربی به نام لیپیدها ترکیب شده و یک پوشش محافظ روی سطح پوست ایجاد میکند. این لیپیدها به آبرسانی پوست کمک کرده و از آن در برابر عوامل بیماریزای بالقوه مضر مانند باکتریها و قارچها محافظت میکنند.
سیلوردیل در ادامه افزود: اکنون ما آزمایشی بر اساس تغییر در نشانگرهای زیستی در افراد انجام دادیم. نمونههای گرفته شده در یک کلینیک به آزمایشگاه فرستاده شدند و در آنجا تحت آنالیز طیفسنجی جرمی قرار گرفتند تا ترکیب مولکولی آنها مورد بررسی قرار بگیرد. برای اهداف مطالعه حاضر، نمونههایی از ۷۹ فرد مبتلا به پارکینسون با نمونههای ۷۱ نفر بدون این بیماری مقایسه شد. دپانجان سارکار، شیمیدان از دانشگاه منچستر، میگوید: وقتی این کار را انجام دادیم، بیش از ۴هزار ترکیب منحصربهفرد پیدا کردیم که ۵۰۰ مورد از آنها بین افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در مقایسه با شرکتکنندگان دیگر در این آزمایش متفاوت است.
اینکه این آزمایش غیر تهاجمی بوده و از نظر تولید نتایج سرعت قابل توجهی دارد، نشانههای مثبتی است، اگرچه دانشمندان هنوز باید نشان دهند که میتوانند این روش را مقیاسپذیر کرده و آن را خارج از شرایط آزمایشگاهی انجام دهند. علاوه بر این، محققان میگویند که بیماریها و شرایط دیگر را میتوان از طریق تجزیه و تحلیل سبوم تشخیص داد، اگرچه هنوز کاملا مشخص نیست که چرا شروع پارکینسون باید این تغییرات را در تولید مایعات بدن ایجاد کند.
پارکینسون در حال حاضر سریعترین بیماری عصبی در حال رشد است و این رشد همچنان ادامه خواهد داشت. در حالی که دانشمندان سخت در تلاش برای یافتن درمانی هستند، راههایی برای کاهش سرعت و مدیریت آن وجود دارد و اینجاست که تشخیص زودهنگام آن میتواند بسیار مهم باشد. نتایج تازهترین بررسیها نشان داده است، بیماری پارکینسون تا ۷ سال آینده، یکپنجم رشد میکند و تا سال ۲۰۴۰، موارد ابتلا به آن با دو برابر افزایش روبهرو خواهد بود.
پردیتا باران، شیمیدان از دانشگاه منچستر میگوید: ما از این نتایج بسیار هیجانزده هستیم که ما را به ساخت یک آزمایش تشخیصی برای بیماری پارکینسون که میتوان در کلینیکها استفاده کرد، نزدیکتر میکند. در حال حاضر در سراسر جهان بالغ بر ۵/ ۴ میلیون نفر مبتلا به پارکینسون هستند و پیشبینیها حاکی است که با توجه به افزایش جمعیت سالمند در جهان، آمار مبتلایان به پارکینسون تا سال ۲۰۵۰ به ۹ میلیون نفر خواهد رسید. شیوع ابتلا به پارکینسون در جهان بهطور متوسط از ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار جمعیت سالمند است که در افراد بالای ۶۰ سال از هر ۱۰۰ نفر یک نفر مبتلا میشود.
اگرچه علت بروز بیماری پارکینسون هنوز کاملا مشخص نشده است، اما باید گفت، هردو فاکتورهای ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند که میتوان به فاکتورهایی مانند افزایش سن، پیشینه خانوادگی ابتلا به بیماری پارکینسون، جهشهای ژنتیکی، جنسیت، قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات، برخی داروها و پیشینه آسیب و جراحت مغز به عنوان عوامل بروز این بیماری اشاره کرد. این تحقیق در مجله American Chemical Society منتشر شده است.