ترکیه در آستانه بحران آبی؛ سطح ذخایر سدها به پایین‌ترین میزان رسید
در دهه ۱۹۶۰، سرانه آب برای هر شهروند ترک حدود ۴۰۰۰ متر مکعب بود؛ اما این رقم امروز به حدود ۱۳۰۰ متر مکعب کاهش یافته و ترکیه را در زمره کشورهای دچار «تنش آبی» قرار داده است.
عصرترکیه-کشور ترکیه تابستان امسال را با هشدار جدی درباره کمبود آب آغاز کرده است. کاهش چشمگیر سطح آب در سدهای اصلی کشور به ایجاد مشکلاتی جدی در مناطق ساحلی و گردشگری منجر شده و حتی در برخی هتل‌ها، آب به طور کامل قطع شده است. کارشناسان تأکید می‌کنند که این مسئله تنها یک بحران فصلی نیست، بلکه نشانه‌ای از یک وضعیت ساختاری و بلندمدت در مدیریت نامناسب منابع آبی کشور است.
بر اساس داده‌های منتشر شده، ذخایر آبی برخی از سدهای مهم ترکیه به سطح بحرانی رسیده است؛ به‌عنوان مثال سد کاتلو آکتاش در آلاچاتی تنها ۳.۲۱ درصد، سد اورکمز ۱۱.۰۴ درصد، سد تاهتالی ۸.۵۷ درصد، سد گوردس تنها ۰.۰۸ درصد، و سد نایپ در تکیرداغ فقط ۲ درصد از ظرفیت خود را پر دارند. برخی از این سدها وارد «حجم مرده» شده‌اند، به این معنا که آب باقی‌مانده یا غیرقابل برداشت است یا از کیفیتی برخوردار نیست که به‌راحتی تصفیه شود.
از وفور تا فقر آبی
در دهه ۱۹۶۰، سرانه آب برای هر شهروند ترک حدود ۴۰۰۰ متر مکعب بود؛ اما این رقم امروز به حدود ۱۳۰۰ متر مکعب کاهش یافته و ترکیه را در زمره کشورهای دچار «تنش آبی» قرار داده است. اگر روند فعلی ادامه یابد، کارشناسان هشدار می‌دهند که طی دو تا سه دهه آینده، کشور وارد مرحله «فقر آبی» خواهد شد.
علل بحران
این وضعیت بحرانی نتیجه ترکیبی از عوامل متعدد است: رشد سریع جمعیت، مدیریت نادرست منابع آبی، تغییرات شدید اقلیمی، گسترش بی‌رویه شهرنشینی، و وابستگی شدید بخش‌های کشاورزی و گردشگری به منابع آب. در مناطق گردشگری مانند چشمه، زیرساخت‌ها پاسخگوی جمعیت چندبرابری در فصل تابستان نیست و همین موضوع موجب قطع گسترده و بدون برنامه‌ریزی آب شده است.
بخش‌های پرمصرف و ناکارآمد
در کشاورزی، استفاده گسترده از روش‌های سنتی آبیاری مانند آبیاری غرقابی و کشت محصولات پرمصرفی چون ذرت، پنبه و یونجه، منابع آبی را به‌شدت تحت فشار قرار داده‌اند. همچنین، مصرف روزانه آب در هتل‌ها گاه تا ۱۵ برابر مصرف روزمره شهروندان عادی می‌رسد.
راه‌کارها و پیشنهادها
دکتر آکگون ایلهان از دانشگاه بغازیچی، راه‌حل‌هایی در سه سطح پیشنهاد کرده است:
کوتاه‌مدت: صرفه‌جویی خانگی، اطلاع‌رسانی دقیق در مورد قطعی آب، و آموزش عمومی.
میان‌مدت: گسترش روش‌های نوین آبیاری، ترویج کشت محصولات مقاوم به خشکی، استفاده از آب بازیافتی برای فضای سبز، و قیمت‌گذاری پلکانی آب.
بلندمدت: تصویب قانون جامع آب و ایجاد سازوکارهایی برای تضمین حق شهروندان به آب سالم و حفاظت مؤثر از منابع آبی.
درمجموع خشکسالی در سواحل اژه و مرمره، هشداری است از آینده‌ای خشک و بی‌آب. اگر سیاست‌گذاری‌های ملی با رویکردی پایدار و علمی صورت نگیرد، ترکیه در آینده نزدیک با بحرانی عمیق در تأمین آب آشامیدنی مواجه خواهد شد.
منبع-سی ان ان ترک
ترجمه اختصاصی و بازنویسی-عصرترکیه
