بواسیر: راهنمای جامع پیشگیری، تشخیص و درمان

بواسیر، بیماری شایعی است که در اثر بزرگ شدن سیاهرگ‌های داخل یا خارج مقعد ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند علائم ناخوشایندی مانند خونریزی، درد، خارش و احساس عدم تخلیه کامل روده را به همراه داشته باشد.

علائم شایع بواسیر:
خونریزی رگه‌ای یا قطره‌ای از مقعد، گاهی اوقات روی مدفوع یا در توالت
درد، خارش یا ترشح مخاطی پس از اجابت مزاج
احساس برآمدگی یا برجستگی در مقعد
احساس تخلیه ناقص روده
التهاب و تورم در ناحیه مقعد

علل بواسیر:
افزایش فشار روی سیاهرگ‌های مقعد یا راست روده به دلایل مختلفی مانند یبوست، بارداری، زور زدن هنگام اجابت مزاج، چاقی، ایستادن یا نشستن طولانی مدت و …
ضعف عضلات کف لگن
سابقه خانوادگی بواسیر

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به بواسیر:
رژیم غذایی کم فیبر
یبوست مزمن
چاقی
نشستن یا ایستادن طولانی مدت
بارداری
زایمان
افزایش سن
سابقه جراحی مقعد یا راست روده
برخی بیماری‌ها مانند سیروز کبدی

پیشگیری از بواسیر:
مصرف فیبر کافی: رژیم غذایی غنی از فیبر به نرم شدن مدفوع و سهولت در دفع آن کمک می‌کند. منابع خوب فیبر شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات هستند.
نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن آب به اندازه کافی به جلوگیری از یبوست و حفظ سلامتی دستگاه گوارش کمک می‌کند.
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به تقویت عضلات کف لگن و بهبود گردش خون در ناحیه لگن کمک می‌کند.
حفظ وزن سالم: چاقی می‌تواند فشار بیشتری به سیاهرگ‌های مقعد و راست روده وارد کند.
اجتناب از زور زدن هنگام اجابت مزاج: زور زدن می‌تواند به رگ‌های مقعد فشار وارد کند و آن‌ها را متورم کند.
استفاده از ملین‌ها در صورت یبوست: یبوست می‌تواند به تشدید بواسیر منجر شود. در صورت یبوست مزمن، می‌توانید از ملین‌های طبیعی استفاده کنید.
حمام سیتز: نشستن در حمام سیتز (حمام آب گرم) به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز می‌تواند به تسکین درد و التهاب ناشی از بواسیر کمک کند.

تشخیص بواسیر:
تشخیص بواسیر معمولاً با معاینه فیزیکی مقعد و راست روده توسط پزشک انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است پزشک از روش‌های تشخیصی مانند آنوسکوپی یا پروکتوسکوپی برای بررسی دقیق‌تر رگ‌های مقعد و راست روده استفاده کند.

درمان بواسیر:
درمان بواسیر به نوع و شدت علائم آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، بواسیر با روش‌های خانگی و بدون نیاز به درمان دارویی یا جراحی قابل درمان است.

درمان‌های خانگی:
حمام سیتز: نشستن در حمام سیتز (حمام آب گرم) به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز می‌تواند به تسکین درد و التهاب ناشی از بواسیر کمک کند.
کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز می‌تواند به کاهش تورم و درد ناشی از بواسیر کمک کند.
پماد‌ها و کرم‌های موضعی: برخی از پماد‌ها و کرم‌های موضعی بدون نسخه می‌توانند به تسکین درد، خارش و التهاب ناشی از بواسیر کمک کنند.
دارو‌های مسکن: دارو‌های مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به تسکین درد ناشی از بواسیر کمک کنند.

درمان‌های پزشکی:
در صورتی که بواسیر با روش‌های خانگی قابل درمان نباشد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی دیگری را تجویز کند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:

باند لاستیکی: در این روش، یک باند لاستیکی در پایه بواسیر داخلی قرار داده می‌شود تا جریان خون به آن قطع شود و به مرور زمان از بین برود.
اسکلروتراپی: در این روش، ماده‌ای شیمیایی به داخل رگ‌های متورم تزریق می‌شود تا آن‌ها را مسدود کند و از بین برود.