مصرف لبنیات پرچرب از قبیل پنیر، ماست و شیر کامل به پیشگیری از حملات قلبی، سکته مغزی و دیگر بیماریهای قلبی و عروقی کمک میکند. مطالعهای جهانی هم نشان داده است که گوشت قرمز فراوری نشده هم در زمره غذاهای سالم به شمار میآید. اینها نتایج شگفتانگیز پژوهش کارشناسانی است که یک رتبهبندی غذایی به نام امتیاز رژیم غذایی سالم آیندهنگر شهری و روستایی ایجاد کردهاند که در ادامه بیشتر با آن آشنا میشویم.
نیویورکپست با استناد به این مطالعه گزارش میدهد رژیم غذایی یادشده که به اختصار پیور نامیده میشود، نشان میدهد که مصرف شش گروه غذایی میوهها، سبزیجات، حبوبات، مغزها، ماهی و لبنیات پرچرب خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش میدهد. در رژیم غذایی سالم، برای غلات کامل و گوشت فراوری نشده (مانند گوشت گاو به جای بیکن یا سالامی) هم جایی درنظر گرفته شده است.
دکتر اندرو منته، نویسنده این مطالعه و استادیار دانشگاه مکمستر کانادا، در بیانیهای خبری اعلام کرد: «مردم به مصرف غذاهای کمچرب روی آوردهاند… و برچسبهای روی مواد غذایی هم بر کمچرب بودن و کاهش چربی اشباعشده در آن تاکید میکنند. با این حال نتایج مطالعه ما نشان میدهد، لبنیات عمدتا پرچرب را میتوان حداکثر دو وعده در روز در رژیم غذایی سالم گنجاند.»
میوه ها و سبزیجات ۳ وعده در روز
رژیم غذایی پیور که در نشریه قلب اروپا منتشر شده است، شش سنگ بنا دارد: میوه ها: دو تا سه وعده در روز، سبزیجات: دو تا سه وعده در روز، حبوبات (نخود، لوبیا و عدس): سه تا چهار وعده در هفته، آجیل: هفت وعده در هفته، ماهی:
دو تا سه وعده در هفته، لبنیات: دو وعده در روز
منته افزود: «مصرف مقدار متعادل ماهی و لبنیات پرچرب به کاهش خطر بیماری قلبی و عروقی میانجامد. همین نتایج درباره مصرف متعادل غلات و گوشت هم صادق است؛ به شرطی که غلات تصفیهنشده و گوشت فراوری نشده باشد.» رژیم غذایی پیور با دیگر رژیمهای غذایی سالم مانند رژیم مدیترانهای متفاوت است؛ چون با استفاده از اطلاعات کشورهای ثروتمند و فقیر ایجاد شده است.
پژوهشی در ۲۱ کشور
این نتایج بر اساس اطلاعات ۱۴۷ هزار و ۶۴۲ نفر از جمعیت عمومی ۲۱ کشور سراسر جهان به دست آمد و متنوعترین مطالعه درباره نتایج تغذیه و سلامت در جهان است و تنها مطالعهای به شمار میرود که در آن، اطلاعات جمعیت کشورهای با درآمد بالا، متوسط و پایین گنجانده شده است. در این مطالعه مشخص شد که رژیم سالم با امتیاز پنج یا بیشتر در مقایسه با رژیمهای ناسالم که امتیاز یک یا پایینتر داشتند، ۳۰ درصد خطر مرگ، ۱۸ درصد احتمال بیماری قلبی عروقی، ۱۴ درصد خطر حمله قلبی و ۱۹ درصد خطر سکته مغزی را کاهش میدهد.
وقتی کالری بیشتر از کربوهیدرات تصفیه شده است
با این حال دکتر سلیم یوسف، از نویسندگان این مطالعه، اشاره کرد که نتایج این مطالعه در مناطقی با رژیم غذایی بیکیفیت که کالری دریافتی بیشتر از کربوهیدرات تصفیهشده تامین میشد، مشهودتر بود. او گفت: «این یعنی بخش بزرگی از مرگومیرها و بیماریهای قلبی عروقی در بزرگ سالان سراسر جهان ممکن است به دلیل سوءتغذیه یا مصرف اندک غذاهای انرژیبخش و محافظ باشد.» غذاهای محافظ سرشار از مواد مغذی ضروری است که از بدن در برابر بیماریهای خاص محافظت میکند.
تنوع و اعتدال کلید سلامت غذایی
پیش از خوردن استیک به یک نکته دقت کنید: نویسندگان این مطالعه تاکید میکنند که «تنوع و اعتدال» کلید رژیم غذایی سالم است و غلات کامل و گوشت فراورینشده را هم باید در حد اعتدال مصرف کرد. نتایج این مطالعه توصیههای غذایی تمام این سالها را دگرگون میکند. دکتر داریوش مظفریان، از دانشکده علوم و سیاست تغذیهای فریدمن در دانشگاه تافتس بوستون گفت: «نتایج جدید رژیم پیور به همراه گزارشهای پیشین نشان میدهد که باید در رهنمودهای پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب تجدیدنظر کرد. وقت آن است که رهنمودهای ملی تغذیه و مداخلات مبتنی بر غذاها در مراقبتهای بهداشتی با علم روز هماهنگ شود. جان میلیونها نفر به این موضوع بستگی دارد.» گزارش سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد سال ۲۰۱۹ در سراسر جهان، حدود ۱۸ میلیون نفر بر اثر بیماریهای قلبیعروقی جان خود را از دست دادند که این رقم حدود ۳۲ درصد کل مرگو میرهاست.