گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه از زنان مکانیک تهرانی: آنها سلطه مردان را به چالش می‌کشند (+فیلم)

پس از افزایش تعداد رانندگان زن در ایران به خصوص در دهه‌های گذشته که کم و بیش برای تعمیر اتومبیل خود به تعمیرگاه می‌رفتند، بسیاری از آن‌ها ترجیح می‌دادند اتومبیل خود را به مردی بسپارند که برای تعمیر ببرد یا حداقل همراه‌شان باشد. اما اکنون دو زن تهرانی که از 4 سال پیش تصمیم گرفتند مکانیک شوند، نه تنها باعث شدند این تفکر کلیشه‌ای و جنسیتی «گاراژ جای زن نیست» کمرنگ شود، بلکه بسیاری از همکارانشان از آنان حمایت می‌کنند.

کیانا یاراحمدی 33 ساله که لیسانس حقوق دارد و پیش از اینکه مکانیک شود در دفتر حقوقی فعال بود. به گزارش عصر ترکیه به نقل از خبرگزاری ترکیه ای آناتولی، حالا مشهورترین بازیگران سینمای ایران خودروهای ژاپنی‌شان را به دست او می‌سپارند تا تعمیر کند. او به خبرنگار آناتولی می‌گوید:« مردان ایرانی هوای زنان را دارند».

شمال تهران، وارد یک مجتمع خودرویی بزرگ می‌شویم. پورشه، مرسدس بنز، کیا، هیوندای و … گران‌ترین خودروهایی که در تهران وجود دارد اینجا تعمیر می‌شود. دور و برمان را چشم می‌گردانیم تا شاید کیانا را پیدا کنیم و در نهایت وقتی سراغش را می‌گیریم چند آقا انتهای مجتمع را نشان‌مان می‌دهند.

وارد اتوتکنیک راد که می‌شویم، کیانا دستمال مخصوص به سرش بسته، گوشواره‌هایش به شکل آچار و چرخ دنده هستند و لاک قرمز زده و دستگاه به دست پشت فرمان یک میتسوبیشی که روی جک قرار دارد نشسته و در حال تنظیمات آن است.

او از شرایط کارش به عنوان یکی از معدود زنان ایرانی که کار مکانیکی می‌کند می‌گوید: «در مسیر کارمان خیلی انگیزه به ما داده شد. ما خودمان فکرش را هم نمی‌کردیم برخوردها چنین مثبت باشد. من و نیلوفر اول برای کنجکاوی ‍آمده بودیم این کار را ببینیم و در واقع اگر دوست داشتیم برویم و به صورت علمی یاد بگیریم. اما انگیزه‌های مردم از هر قشری و فارغ از هر تفکری به ما این حس را داد که قرار است در این شغل بمانیم و دوست داریم ادامه دهیم».

به کیانا که تخصص تعمیر خودروهای ژاپنی دارد می‌گویم حتما مردان زیادی به شرایط شغلی‌ات حسادت می‌کنند. تایید می‌کند و توضیح می‌دهد:« حسادت که همیشه هست. مردان هم ممکن است حسود باشند مخصوصا در این کار. اما در مکانیکی همکاری خانم و ‍آقا خیلی اتفاق جالب و خوبی بود. من از همکاران قدیمی که بیش از چهل سال سابقه کاری دارند و خانمی در این محیط نبوده می‌شنوم که می‌گویند این محیط به حضور و کار خانم‌ها نیاز داشته است».

آنها می‌گویند:« شما آمدید در این حرفه و فضای اینجا را تغییر دادید. صرفا این طور نیست که بگوییم شغل مردانه است و حتما مرد باید در آن کار کند. تلفیق کار زن و مرد خیلی کار را بهتر می‌کند».

کیانا به مناسبت روز جهانی زن در پاسخ به این مسئله که «زن» بودنش در پیشرفتش تا چه میزان تاثیر گذاشته است؟ می‌گوید: «قطعا بسیاری از مردان هستند که برای کار به اینجا می‌آیند اما ‌قبول نمی‌شوند. من هم اگر اینجا کار می‌کنم به واسطه شهرتی است که در این حوزه پیدا کرده بودم. من قبلا از یک مکانیکی خیلی سنتی شروع کردم. اما به خاطر مشهور شدنم در فضای مجازی با این محیط آشنا شدم اما خب زن بودن خیلی تاثیر گذاشته که من بتوانم این کار را انجام دهم. چون اتفاق نو و جدیدی هم بود. ولی در کنارش هم مشکلاتی که برای یک ‍‌آقا وجود ندارد برای ما پیش می‌آید».

او ادامه می‌دهد: «من به خاطر کارم مجبور شدم موهایم را کاملا کوتاه کنم چون هنوز با این شغل آشنا نبودم و نمی‌دانستم برای اینکه موهایم مزاحم کارم نشود باید چه کار کنم. اما بعد احساس کردم این کار باعث شده تا استایل پسرانه داشته باشم. بنابراین الان کاملا حواسم هست که ظرافت زنانه خودم را حفظ کنم. حتی گاهی پیش می‌آید که همکاران من را «داداش» خطاب می‌کنند و فکر می‌کنند این یک نوع تشویق است اما به آنها یادآوری می‌کنم که این یک جور توهین به من است چرا که من زن هستم و با زن بودنم دارم این شغل را ادامه ‌می‌دهم. یا اینکه می‌گویند تو خیلی مردی که داری این کار را می‌کنی و من هم تاکید می‌کنم که این اشتباه است چرا که من زن هستم و این کار ربطی به جنسیتم ندارد».

نیلوفر فرهمند: جامعه آماده حضور زنان در این شغل بود

نیلوفر فرهمند، زن دیگری است که او هم مثل کیانا مکانیک شده است. نیلوفر، نسبت به تعمیر خودرو کنجکاو بوده و با اینکه تحصیل کرده رشته گرافیک است اما یک بار که اتومبیلش خراب می‌شود در تعمیرگاه می‌خواهد که کنار مکانیک باشد تا ببیند چه اتفاقی برای ماشین افتاده و پس از آن می‌خواهد همانجا شاگردی کند. دو ماه بعد هم اصرار می‌کند تا کیانا، دوست نزدیکش هم به این رشته بپیوندد. اما حالا نیلوفر، پس از چهار سال به صورت تخصصی ماشین‌های مرسدس بنز را تعمیر می‌کند.

او درباره واکنش‌های دیگران درباره مکانیک بودن یک زن به آناتولی می‌گوید: «به نظرم جامعه آماده حضور زنان در این شغل و حوزه تعمیر و نگهداری خودرو بود. این خلا را هم حس کرده بود چون واکنش‌ها خیلی خوب بود. خود من توقعم این نبود. چون فکر می‌کردم خیلی‌ها بیایند و بگویند این چه کاری است؟ البته که واکنش‌های منفی هم گرفتیم اما در مقابل کسانی که تشویق کردند و حمایت کردند درصد کمی بود. من فکر می‌کردم مشتری بیاید و ببیند من زن هستم از اینکه اتومبیلش را به من بدهد امتناع کند اما واقعا اینطور نبود».

نیلوفر در خصوص اینکه صاحب یک خودروی لوکس مرسدس بنز در مواجه با تعمیرکار خانم چه می‌گوید توضیح داد: «اصولا خانم‌ها با دقت و ‍ظرافت بیشتری کار می‌کنند و اساسا در خودروهای برند و لوکس خیلی مهم است که دقت بالا باشد. به همین دلیل هم بیشتر مشتریان از این که تعمیرکار ماشین شان یک خانم باشد استقبال می‌کنند».

او حالا در تلاش است تا به زنانی که به این حرفه علاقه دارند کمک کند و توضیح می‌دهد: «تمام سعی من این است که زنان که می‌خواهند این حرفه را یاد بگیرند را به همکاران معرفی کنم. ولی با توجه به شرایطی که در ایران وجود دارد هر روز از آرزوهایم دور می‌شوم. الان یک سال است که نمی دانم روی چی تمرکز کنم. آیا بمانم ایران یا بروم؟»