چرا این ناو هواپیمابر مفت هم گران است؟

با اینکه ناوهای هواپیمابر از جنگ‌افزارهای گران قیمت محسوب می‌شوند، اما ناو هواپیمابر کیتی هاوک زمانی تنها به قیمت ناچیز فروخته شد!

ناوهای هواپیمابر از فوق‌العاده‌ترین جنگ‌افزارهای ساخته شده در جهان محسوب می‌شوند؛ آنها کشتی‌هایی هستند که برای حمل کردن و پوشش دادن هواپیماها و بالگردهای جنگی طراحی شده‌اند و به عنوان یک فرودگاه شناور عمل می‌کنند.

با کمک این ناوها هواپیماها می‌توانند بدون سوخت‌گیری و توقف، عملیات در مسافت‌های دور را انجام دهند. این قابلیت باعث می‌شود نیاز به پایگاه‌های هوایی کمتر شود.

البته طبیعتاً آنها برای جا دادن هواپیماها به فضای کافی برای برخاستن و فرود ایمن نیز نیاز دارند؛ از جمله تجهیزاتی مانند ابزاری که هلیکوپترها برای فرود در هوای نامناسب استفاده می‌کنند.

اندازه ناوها در طول تاریخ و در بین نیروهای دریایی متناسب با نقش‌های مختلفی که اقلیم جهانی از ناوبری دریایی طلبیده، متفاوت بوده است. صرف نظر از اندازه، خود کشتی باید جای کافی برای خدمه هواپیما و فضای لازم برای پرواز هواپیماها، نگهداری و تعمیرات آنها داشته باشد.

به این ترتیب، واقعاً جای تعجب نیست که ناوهای هواپیمابر هم در مقیاس بزرگ هستند و هم برای ساخت آنها هزینه‌های هنگفتی صورت می‌گیرد و در نهایت‌، با قیمت بسیار زیادی به‌فروش می‌رسند.

ناو هواپیمابر یک جنگ‌افزار بسیار گران‌قیمت است که بهای آن گاه تا ۴٫۵ میلیارد دلار می‌رسد. به عنوان مثال، ناو قدرتمند و جدید جرالد فورد نیروی دریایی ایالات متحده، دارای قیمت چشمگیر ۱۳.۳ میلیارد دلار بود!

از این رو، در سال ۲۰۲۱ تنها ۲۵ ناو هواپیمابر در حال فعالیت هستند که از این تعداد ۱۲ ناو متعلق به ایالات متحده آمریکا (۱۱ ناو فعال و ۱ ناو ذخیره) است. کشورهای ایتالیا، چین و هند هر کدام دارای دو فروند ناو هواپیمابر و هفت کشور روسیه، بریتانیا، فرانسه، برزیل، تایلند و اسپانیا هر کدام یک ناو هواپیمابر در اختیار دارند.

یعنی اگر چنین کشتی‌هایی در دسترس عموم باشند، می‌توان گفت که هر فرد می‌تواند حدود ۱۳ میلیارد دلار در خانه‌ی خود پس‌انداز کند!

اما این ناوهای هواپیمابر همیشه با این قیمت‌های نجومی خرید و فروش نمی‌شوند؛ یکی از ناوهای هواپیمابر ایالات متحده که کیتی هاوک (USS Kitty Hawk) نام داشت، زمانی تنها به قیمت یک سنت فروخته شد. البته شرایط فروش این ناو غیرعادی بود و کشتی مورد نظر در وضعیت خوبی قرار نداشت.

داستان سفر نهایی ناو هواپیمابر کیتی هاوک

ناو هواپیمابر کیتی هاوک در سال ۱۹۶۰ وارد خدمت شد. این ناو با معماری خاصی برای ذخیره‌سازی، حمل و نقل و استقرار هواپیماهایی طراحی شده بود که می‌توانست با آن کار کند.

کیتی هاوک توسط شرکت کشتی‌سازی نیویورک، کمدن، نیوجرسی به زمین گذاشته شد. کار ساخت این ناو در تاریخ ۲۷ دسامبر ۱۹۵۶ آغاز گردید، در ۲۱ می ۱۹۶۰ به آب انداخته شد و در تاریخ ۲۱ آوریل ۱۹۶۱ به اولین ماموریت خود فرستاده شد.

کیتی هاوک نمادین در درگیری‌ها عالی عمل می‌کرد. خدمه کیتی هاوک و کریر بال یازده نقش محوری در شدیدترین نبردهای جنگ ویتنام داشتند که در ژانویه سال ۱۹۶۹ مفتخر به دریافت نشان ریاست جمهوری شدند.

چندین دهه بعد، در اوایل دهه ۲۰۰۰، این سکوی پرتابی حیاتی برای عملیات‌هایی مانند عملیات دیده‌بان جنوبی در طول جنگ عراق بود. با این حال، از آنجایی که هیچ جنگ‌افزاری نمی‌تواند برای همیشه خدمت کند، ناو هواپیمابر کیتی هاوک سرانجام در سال ۲۰۰۹ بازنشسته شد.

به مدت ده سال، کیتی هاوک ناو هواپیمابر پیشرو در پایگاه دریایی یوکوسوکا در ژاپن بود. در اکتبر ۲۰۰۸، جورج واشنگتن در این نقش جایگزین شد. کیتی هاوک به ایالات متحده بازگشت و در ۳۱ ژانویه ۲۰۰۹ مراسم برکناری خود را برگزار کرد. این ناو هواپیمابر پس از ۴۸ سال خدمت رسماً در ۱۲ مه ۲۰۰۹ از خدمت خارج شد و جورج اچ دبلیو بوش جایگزین کیتی هاوک شد.

هنگام بازنشستگی این ناو، هیچ مورد دیگری در حال استفاده نبود که هنوز نفتی باشد. پس شایسته نبود که این کشتی بسیار خاص به سادگی زنگ بزند و خاطرات خدمات قبلی آن محو شود. در عوض، قرار شد در مزایده‌ای به فروش برسد.

در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۲، مؤسسه نیروی دریایی ایالات متحده جزئیات سرنوشت نه چندان شکوهمند ناو هواپیمابر کیتی هاوک را در توییتر به اشتراک گذاشت. در این توییت آمده است: «یو اس اس کیتی هاوک امروز آخرین سفر خود را از برمرتون به یک انبار در تگزاس آغاز کرد. کیتی هاوک به قیمت مقرون به صرفه ۱ سنت به یک شرکت فروخته شد.»

در واقع این قیمت برای یک ناو هواپیمابر بسیار ارزان است. البته، این ناو نمادین در این مرحله نمی‌توانست عملکرد چندانی از خود نشان دهد و برای بسیاری از کارها مناسب نبود.

این کشتی سال‌ها در حال خدمت بود و بی‌وقفه فعالیت می‌کرد. کیتی هاوک در ۲۳ نوامبر ۱۹۶۱ برای تغییرات وارد کشتی سازی نیروی دریایی سانفرانسیسکو شد. پس از عملیات خارج از سن دیگو، او در ۱۳ سپتامبر ۱۹۶۲ از سانفرانسیسکو حرکت کرد. در ۳۰ نوامبر ۱۹۶۲ از بندرگاه مانیل خارج شد و در ۲ ژانویه ۱۹۶۳ به یوکوسوکا رسید.

در ۴ ژانویه ۱۹۶۳، عملیات Checkertail شاهد بود که کیتی هاوک و سه ناو هواپیمابر تهاجمی دیگر حملات هوایی تمرینی را علیه فرماندهی دفاع هوایی اوکیناوا انجام دادند. اینها تنها نمونه‌ی بسیار کوچکی از خدمت طولانی‌مدت این ناو هواپیمابر هستند. بنابراین تعجبی ندارد که کیتی هاوک هنگام مزایده دیگر توانی برای خدمت رسانی نداشت.

خدمت‌رسانی طولانی‌مدت مطمئناً برای هر کشتی عذاب‌آور خواهد بود و Kitty Hawk که به طور فزاینده‌ای منسوخ شده بود، پس از پایان عمر طولانی و خدمات خود، بیش از یک دهه را در کارخانه کشتی‌سازی در Puget Sound گذراند.

مؤسسه نیروی دریایی ایالات متحده همچنین اضافه کرد که ناو هواپیمابر کیتی هاوک در نهایت در کنار یک کشتی دیگر به نام USS John F. Kennedy فروخته شد. این کشتی آخرین ناو حامل نفت بود که در اواخر دهه ۱۹۶۰ ساخته شد و در عملیات طوفان صحرا نقش مهمی ایفا کرد.

ناو جان اف کندی دو سال قبل از کیتی هاوک بازنشسته و به همراه آن با قیمتی مقرون به صرفه خریداری شد. خرید این ناو برای شرکت خریدار فقط یک پنی هزینه داشت.