بعد از نیش زدن زنبور چه کنیم؟ ۷ درمان خانگی نیش زنبور
واکنش یک فرد به نیش زنبور ممکن است بسته به گونه زنبور متفاوت باشد.
نیش زنبور، زخم و درد ناشی از سوراخشدن پوست توسط زنبور ماده (کارگر و ملکه) است. نیش زنبور با نیش سایر حشرات متفاوت است. به طور کلی زهر حشرات گزنده دارای تنوع شیمیایی قابل توجهی است. واکنش یک فرد به نیش زنبور ممکن است بسته به گونه زنبور متفاوت باشد.
با این حال زهر نیش زنبور، کمی اسیدی است و در بیشتر افراد فقط درد خفیفی ایجاد میکند. واکنشهای آلرژیک ممکن است در افراد مبتلا به آلرژی به اجزای سم رخ دهد. با این حال درمان خانگی نیش زنبور میتواند از عوارض آن بکاهد.
زنبور عسل چه وقت نیش میزند؟
زنبور عسلی که دور از کندو است و به دنبال شهد یا گرده است، به ندرت نیش میزند، مگر زمانی که روی آن پا گذاشته شود یا به آن دست زده شود. زنبورهای عسل وقتی متوجه شوند که کندو در معرض خطر است، شدیدا از ان محافظت میکنند و نیش میزنند. آنها این موضوع را با دریافت فرمونهای حمله، که توسط سایر زنبورها ترشح شده است متوجه میشوند.
اگرچه عموماً اعتقاد بر این است که یک زنبور عسل کارگر، فقط یک بار میتواند نیش بزند، این یک تصور اشتباه است. تنها در صورتی این اتفاق میافتد که پوست قربانی ضخیم باشد (مانند پوست پستانداران) و نیش در داخل آن باقی بماند و از شکم زنبور خارج شود. در این صورت زنبور در عرض چند دقیقه میمیرد. با این حال زنبورهای عسل تنها زنبورهایی هستند که پس از نیش زدن میمیرند.
آیا نیش زنبور عسل فایده دارد؟
پاسخ انسان به نیش شامل درد، ادم خفیف، قرمزی، تورم موضعی، آنافیلاکسی و واکنش سمی سیستمیک است. با این حال، چندین ترکیب زهر به طور گسترده در طب شرقی برای تسکین درد و درمان بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید و تاندونیت استفاده شده است.
فواید نیش زنبورهای زرد و فواید نیش زنبورهای قرمز به خوبی مطالعه شده است. زهر زنبور عسل یک محصول طبیعی است که به دلیل انواع فواید سلامتی بالقوه آن محبوبیت زیادی پیدا کرده است. نشان داده شده است که خواص ضد التهابی دارد، ممکن است برای سلامت پوست مفید باشد و احتمالاً میتواند به درمان علائم مربوط به مشکلات مختلف سلامت مانند آرتریت روماتوئید و درد مزمن کمک کند. علاوه بر این برای بهبود زخم، درمان کمردرد، بیماریهای پوستی، مولتیپل اسکلروزیس، آرتریت، آسم، مالاریا و صرع کاربرد دارد. همچنین پزشکان شرقی آن را به وسیله طب سوزنی (مانند نیش زدن زنبور) وارد بخشهای خاصی از بدن میکنند تا درمانهای خاصی را انجام دهند.
هنگامی که زنبور انسان را نیش میزند، چیزی بیش از سم آزاد میکند. تخمین زده می شود که ۱۸ تا ۲۰ آنتی بیوتیک و ضد ویروس طبیعی به همراه مواد ضدالتهابی و کاهش درد در این ترکیب یافت میشود. نیش زنبور همچنین میتواند واکنشهایی را در بدن انسان ایجاد کند که سبب درمان میشوند؛ واکنشهایی که اگر زهر زنبور عسل نبود، خفته باقی میماندند.
این حال هیچ کدام از ما دوست نداریم که زنبور ما را نیش بزند و فورا به دنبال درمان خانگی نیش زنبور میرویم تا درد خود را بکاهیم. درمان خانگی نیش زنبورهای زرد و درمان خانگی نیش زنبورهای قرمز تقریبا مشابه هم است که در این قسمت به بررسی آن میپردازیم.
بعد از نیش زدن زنبور چه کنیم؟
حفظ آرامش: اول از همه آرامش خود را حفظ کنید. مطمئن باشید که اتفاق خاصی نیفتاده است و شما به سرعت با درمان خانگی نیش زنبورعسل بهبود مییابد. با این حال، اگر سابقه آلرژی به نیش را دارید، به متخصص پوست یا پزشک عمومی مراجعه کنید.
۲. ترک محل: اگر زنبور قرمز شما را نیش زده است، دقت کنید که در اطراف شما نباشد. چون این زنبورها با یک بار نیش زدن نمیمیرند و ممکن است شما را چند بار دیگر نیش بزنند. پس قبل از شروع به درمان نیش زنبور عسل، آن محل را به آرامی ترک کنید.
۳. بیرون کشیدن نیش: پس از ترک محل، نیش زنبور را از پوست خود بیرون بیاورید. چون هرچه بیشتر در آنجا باقی بماند، میتواند مواد سمی بیشتری را آزاد کند. سعی کنید نیش را با یک گاز یا با نوک ناخن بردارید. از موچین استفاده نکنید، چون ممکن است آن را بیشتر در پوست شما فرو ببرد.
۴. شستشو: جای زخم را با آب و صابون به خوبی بشویید. این کار، هر آلودگی را برطرف کرده و به تسکین زخم کمک میکند.
بعد از ۴ مرحله بالا، میتوانید سایر انواع درمان خانگی نیش زنبوری را امتحان کنید که برخی از آنها را در قسمت زیر مشاهده میکنید:
۷ درمان خانگی نیش زنبور
درمان نیش زنبورهای قرمز و زرد به شیوههای زیر انجام میشود:
۱. کمپرس یخ برای تسکین نیش زنبور
کمپرس سرد با محدود کردن جریان خون در آن ناحیه، درد و تورم را کاهش میدهد. لازم به ذکر است که نباید یخ را مستقیماً روی پوست قرار دهید، زیرا میتواند پوست شما را بسوزاند، بلکه آن را در یک پارچه نخی بپیچید و روی جای زحم بگذارید. این کار را به مدت ۲۰ دقیقه یا کمتر ادامه دهید.
۲. داروهای ضد التهاب برای تسکین درد و التهاب نیش زنبور
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ژلوفن و بروفن ممکن است به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. همچنین میتوانید خارش و قرمزی را با کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین تخفیف دهید.
۳. آنتی هیستامینها برای کنترل آلرژی به نیش زنبور
مصرف آنتیهیستامین خوراکی مانند «بنادریل» (Benadryl) یا «زیرتک» ( Zyrtec) ممکن است خارش و تورم را تا حد زیادی تسکین دهد. آنتی هیستامینها به سیستم ایمنی بدن ما کمک میکنند تا واکنش آلرژیک شدیدی انجام ندهند.
با این حال، هر چیزی بیش از یک واکنش آلرژیک خفیف، باید فورا توسط پزشک ارزیابی شود.
۴. عسل برای بهبود جای نیش زنبور
عسل ممکن است به بهبود زخم و پیشگیری از عفونت کمک کند؛ التهاب را کاهش دهد و خواص ضد میکروبی قوی اعمال کند. همچنین اعتقاد بر این است که عسل، اکسیژن را در زخمها آزاد میکند تا به بهبودی کمک کند و به شستشوی بافتهای مرده کمک کند. برای درمان خانگی نیش زنبور، مقدار کمی عسل طبیعی را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. سپس با یک باند شل ناحیه را بپوشانید و بگذارید تا یک ساعت بماند.
۵. جوش شیرین برای درمان خانگی نیش زنبور عسل
خمیر تهیه شده از جوش شیرین و آب میتواند به تسکین عوارض نیش زنبورهای زرد و قرمز و سایر حشرات کمک کند. اعتقاد بر این است که جوش شیرین میتواند زهر زنبور عسل را خنثی کند و خارش و تورم را کاهش دهد. برای این کار۱ قاشق چایخوری آب را با مقدار کافی جوش شیرین مخلوط کنید تا خمیر غلیظی به دست آید. خمیر را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و بگذارید ۱۰ دقیقه روی پوست بماند. سپس پوست را شستشو دهید.
پیشنهاد دیگر این است که روی خمیر را با بانداژ بپوشانید و ۱۵ دقیقه صبر کنید.
۶. خمیر دندان برای نیش زنبور
هیچ شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد خمیر دندان میتواند به درمان نیش زنبور کمک کند. با این حال، برخیها ادعا میکنند که خمیر دندان قلیایی (PH بالا) زهر اسیدی زنبور عسل (PH پایین) را خنثی میکند.
همچنین اعتقاد بر این است که خمیر دندان مثل جوش شیرین، سم را بیرون میکشد و گفته میشود که انواع نعناعی یک اثر خنککننده و آرام بخش دارد.
در هر صورت، خمیر دندان یک درمان خانگی نیش زنبور ارزان و آسان است و میتوانید آن را امتحان کنید. کافی است کمی از خمیر روی ناحیه آسیب دیده بمالید و بعد از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پاک کنید.
۷. سرکه سیب برای التهاب جای نیش زنبور
سرکه سیب برای طیف وسیعی از مشکلات مربوط به سلامتی، از بهبود بیماریهای پوستی گرفته تا کمک به مدیریت دیابت استفاده میشود. اگر چه منبع موثقی وجود ندارد که استفاده از آن را برای نیش زنبور تایید کند، این ماده یک آنتی باکتریال خوب است که میتواند آلودگی نیش را از بین ببرد.
برخی از مردم بر این باورند که سرکه سیب میتواند زهر زنبور را خنثی کند، از عفونت جلوگیری کند و التهاب را کاهش دهد.
برای استفاده از این درمان خانگی نیش زنبور، محل نیش را حداقل به مدت ۱۵ دقیقه در سرکه سیب رقیق غوطهور کنید. همچنین میتوانید باند یا پارچهای را در سرکه خیس کنید و سپس آن را روی محل نیش بزنید. اما اگر باعث تحریک شد، این کار را متوقف کنید.
واکنش آلرژیک به نیش زنبور را چطور کنترل کنیم؟
در اکثر افراد نیش زنبور مشکل خاصی را ایجاد نمیکند، اما اگر فرد به آن آلرژی داشته باشد، ممکن است پس از مواجه مجدد با نیش زنبور، علائم آلرژی شدیدی به نام شوک آنافیلاکسی را تجربه کند. این علائم خطرناک هستند و فرد باید بلافاصه در بیمارستان بستری شود. در امریکا ۶۲ نفر در سال به دلیل شوک آنافیلاکسی ناشی از نیش زنبور میمیرند.
طبق گزارش آکادمی آمریکایی آلرژی، آسم و ایمونولوژی (AAAAI)، علائم کلیدی آنافیلاکسی عبارتند از:
کهیر (قرمز و خارش روی پوست)
رنگ پریدگی یا قرمز شدن صورت
تورم زبان و گلو
مشکل در تنفس
سرفه یا خسخس سینه
تهوع و استفراغ
گرفتگی معده
اسهال
سرگیجه
از دست دادن هوشیاری
درمان حساسیت به نیش زنبور در بیمارستان چگونه است؟
پس از بستری در بیمارستان از درمانهای زیر برای نجات فرد استفاده میشود:
اپی نفرین: راههای هوایی را باز میکند و به تثبیت فشار خون کمک میکند.
اکسیژن: از اکسیژندرمانی برای کمک به تنفس استفاده میشود.
آنتی هیستامینهای تزریقی: آنتی هیستامینهایی مانند دیفن هیدرامین(diphenhydramine) و پرومتازین (promethazine) را میتوان به صورت داخل وریدی برای کمک به آرام شدن سیستم ایمنی بدن تجویز کرد. آنها هیستامینها، که موادی هستند که سبب آلرژی میشوند را در خون کاهش میدهند.
کورتیکواستروئیدهای خوراکی و تزریقی: کورتیکواستروئیدها فعالیت سیستم ایمنی را کاهش می دهند تا التهاب را آرام کند.
سوالات رایج درباره درمان خانگی نیش زنبور
آیا نیش زنبور خطرناک است؟
در اکثر موارد نیش زنبور خطر چندانی ندارد و پس از اندکی درد و سوزش با درمان خانگی نیش زنبور درمان میشود. اما اگر کسی به نیش زنبور حساسیت داشته باشد، ممکن است دچار شوک آنافلاکسی شده و فوت کند. به همین دلیل باید سریعا به بیمارستان منتقل شود.
آیا نیش زنبور مفید است؟
بله. در طب، زهر زنبور عسل را جدا میکنند و برای درمانهای مختلف استفاده میکنند.
آیا خمیردندان، سرکه سیب و جوش شیرین درمان خانگی نیش زنبور هستند؟
این موضوع از نظر علمی اثبات نشده، اما برخی از افراد چنین ادعایی دارند. با این حال امتحان آنها ضرری ندارد.
منبع: پذیرش 24