بازگشت باشکوه «امپراتور فیلسوف» به ترکیه پس از ۶۵ سال(عکس)

مجسمه برنزی «مارکوس اورلیوس» امپراتور روم، که در دهه ۱۹۶۰ طی حفاری‌های غیرقانونی از شهر باستانی «بوبون» در استان بوردا ترکیه خارج و به خارج از کشور قاچاق شده بود، پس از ۶۵ سال با تلاش‌های حقوقی و علمی گسترده به ترکیه بازگردانده شد.

به گزارش عصرترکیه به نقل از ان تی وی، وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه با همکاری دادستانی منطقه منهتن نیویورک و واحد تحقیقات امنیت داخلی آمریکا، موفق شد مجسمه را که مدتی در مجموعه موزه هنر کلیولند در ایالات متحده نگهداری می‌شد، به کشور بازگرداند. این اثر در مراسمی رسمی در ماه آوریل در موزه کلیولند به ترکیه تحویل داده شد و با پروازی ویژه از سوی ترکیش‌ایرلاینز به خاک کشور بازگشت.

اثری باارزش از دوران امپراتوری روم

این مجسمه برنزی متعلق به قرون دوم و سوم میلادی است و مارکوس اورلیوس را در هیئت یک فیلسوف به تصویر می‌کشد. پس از قاچاق آن به خارج از کشور، اثر سال‌ها میان مجموعه‌داران و نهادهای مختلف دست‌به‌دست شد تا سرانجام جای خود را در یک موزه آمریکایی پیدا کرد.

نتیجه‌ای ملموس از پیگیری‌های حقوقی و علمی

در سال ۲۰۲۳، دادگاه عالی نیویورک حکم توقیف این اثر را صادر کرد، اما موزه کلیولند به این حکم اعتراض کرد. در پاسخ، وزارت فرهنگ ترکیه نمونه‌هایی از خاک اطراف پایه مجسمه را به آزمایشگاه باستان‌سنجی «کورت انگلهورن» در آلمان ارسال کرد. این آزمایش‌ها به طور علمی اثبات کرد که مجسمه سال‌ها در خاک بوبون مدفون بوده است.

در ادامه، متخصصان ترک زیر نظر کارشناسان بین‌المللی با دقت بسیار بالا و با استفاده از ابزارهای خاص، موفق به استخراج نمونه خاک از داخل مجسمه شدند. این نمونه با خاک موجود در یک مجسمه دیگر با منشأ مشابه که در موزه بوردا نگهداری می‌شود، مقایسه شد و تشابه کامل ترکیب خاک‌ها، تعلق هر دو اثر به بوبون را اثبات کرد. پس از ارائه این شواهد علمی، موزه کلیولند از پیگیری قضایی منصرف شد و به صورت رسمی اعلام کرد که با بازگرداندن اثر موافق است.

پیروزی بزرگ در نبرد با قاچاق آثار باستانی

وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه، محمد نوری ارسوی، در پیامی در شبکه‌های اجتماعی از بازگشت مجسمه به‌عنوان یک «دستاورد تاریخی» یاد کرد و گفت:«ما حق داشتیم، صبور بودیم، پیگیر بودیم و پیروز شدیم… با تلاش بی‌وقفه و جمع‌آوری مدارک لازم، توانستیم امپراتور فیلسوف مارکوس اورلیوس را به سرزمین خود بازگردانیم.»

او همچنین تأکید کرد که این موفقیت نه‌فقط یک بازگردانی، بلکه نمادی از عزم ترکیه در مبارزه با قاچاق میراث فرهنگی است و افزود که این مجسمه به‌زودی در نمایشگاهی ویژه در آنکارا در معرض دید عموم قرار خواهد گرفت.