آیا قند واقعا سرطان را تغذیه می‌کند؟

در طول هشت سالی که “استیسی شاوان” به عنوان متخصص تغذیه سرطان شناسی مشغول به فعالیت بود پرسش‌های زیادی را از بیماران مبتلا به سرطان شنید در این باره که چگونه رژیم غذایی آنان بر بیماری شان تاثیر می‌گذارد. با این وجود، یک پرسش بیش از سایر پرسش‌ها مطرح شده است. آیا مصرف غذا‌ها و نوشیدنی‌های شیرین باعث تغذیه سلول‌های سرطانی من می‌شود و وضعیت بیماری ام را بدتر می‌کند؟

شاوان که در مرکز سرطان دانشگاه سینسیناتی فعالیت می‌کند می‌گوید: “بیماران سرطانی بسیار آسیب پذیر هستند و برخی از آنان از خوردن غذا وحشت دارند. آنان فکر می‌کنند اگر من از خوردن قند دست بکشم می‌توانم سرطان خود را با گرسنگی دادن از بین ببرم”.

روایت “قند تغذیه کننده سرطان است” به دهه ۱۹۲۰ میلادی باز می‌گردد زمانی که یک فیزیولوژیست آلمانی متوجه شد که برخی از سلول‌های تومور گلوکز بیش تری نسبت به سلول‌های سالم مصرف می‌کنند. اندکی بعد رژیم‌های غذایی با قند پایین به وجود آمدند که مبتکران آن ادعا می‌کردند سرطان را درمان می‌کنند. نظرسنجی‌های اخیر از ایالات متحده و اروپا نشان می‌دهند که حدود یک سوم بیماران سرطانی به طور فعال از مصرف قند اجتناب می‌ورزند.

علیرغم آن که کارشناسان می‌گویند رژیم‌های غذایی حاوی قند‌های افزوده بالا ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در طول زندگی افزایش دهند حذف تمام قند‌ها در واقع با تومور‌های موجود مبارزه نمی‌کند.

“فیلیپ شرر” پژوهشگر دیابت در دالاس می‌گوید: “بهترین راه برای غذا خوردن در صورت ابتلا به سرطان یا سعی در کاهش خطر ابتلا به آن داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم است”.

نقش قند در خطر ابتلا به سرطان
دکتر شرر می‌گوید قند یک ماده سرطان زا نیست. او اشاره می‌کند که هیچ گونه شواهدی وجود ندارد که نشان دهد خوردن قند به خودی خود باعث بروز سرطان می‌شود (برخلاف شواهدی که در مورد تاثیر استعمال دخانیات وجود دارد). دکتر “شرر” می‌افزاید:”بسیاری از سرطان‌ها ترجیح می‌دهند از چربی به عنوان منبع انرژی اولیه استفاده کنند بنابراین، حتی این ایده که سرطان‌ها گلوکز را ترجیح می‌دهند کاملا درست نیست”.

با این وجود، شواهد محدود و در عین حال رو به رشدی مصرف بیش از حد قند‌های افزوده شده (نوعی که در کلوچه ها، کیک‌ها و نوشابه‌ها یافت می‌شود) را با سرطان مرتبط می‌دانند. برای مثال، نتیجه یک بررسی جامع از مطالعات منتشر شده در سال ۲۰۱۸ میلادی به چندین مورد اشاره کرد که مصرف قند اضافه شده و نوشیدنی‌های شیرین را با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط می‌کند.

شاوان می‌گوید مشخص شده که مصرف بیش از حد قند باعث ایجاد التهاب مزمن در برخی افراد می‌شود که می‌تواند به سلول‌هایی آسیب برساند که ممکن است سرطانی شوند. هم چنین نشان داده شده مصرف بیش از حد قند‌های افزوده باعث کاهش ایمنی می‌شود که می‌تواند به سلول‌های سرطانی اجازه دهد راحت‌تر پخش شوند و مصرف بیش از حد قند می‌تواند متابولیسم را به گونه‌ای تغییر دهد که ممکن است منجر به چاقی و دیابت شود شرایطی که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.

قند و بیماران مبتلا به سرطان
شاوان می‌گوید هنگامی که سرطان در فرد تشخیص داده می‌شود به نظر نمی‌رسد که حذف قند رشد سرطان را در بیشتر موارد کند یا متوقف سازد. در این مرحله این مصرف قند نیست که باعث رشد سرطان می‌شود بلکه خود سرطان است که این کار را انجام می‌دهد.

دکتر “شرر” می‌گوید:”علاوه بر این، قند برای اکثر موجودات زنده ضروری است. زمانی که قند به طور طبیعی در مواد غذایی‌ای مانند محصولات لبنی، میوه‌ها و سبزیجات وجود داشته باشد بخشی از یک رژیم غذایی سالم است”.

در اکثر موارد کارشناسان موافق هستند که نیاز به پرهیز از قند‌هایی که در غذا‌های کامل وجود دارد وجود ندارد. با این وجود، مصرف بیش از حد قند افزوده شده با پیامد‌های بدتری از جمله میزان مرگ و میر بالاتر در بیماران مبتلا به تومور‌های جامد خاص مانند سرطان سینه، روده بزرگ و پروستات مرتبط است. سرطان‌های دیگر نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند، اما تحقیقات روی انواع سرطان‌های نادرتر محدود شده است.

دکتر “سانتوش رائو” انکولوژیست در کلیولند می‌گوید: “هم چنین مهم است که بیماران سرطانی رژیم غذایی خود را بدون ترس از غذا مدیریت کنند. بیش از نیمی از آنان در نتیجه بیماری خود از دست دادن عضله را تجربه می‌کنند”.

شاوان می‌گوید گاهی اوقات مواد غذایی‌ای که پزشکان در طول دوره‌های درمان طاقت فرسا به بیماران توصیه می‌کنند مانند نوشیدنی‌های الکترولیتی یا حتی سیب زمینی می‌توانند حاوی مقدار زیادی قند باشند”.

در حالی که همه افراد باید از رژیم‌های غذایی حاوی قند‌های افزوده پرهیز کنند بیماران سرطانی مبتلا به بیماری‌های متابولیک خاص باید مراقب باشند، زیرا می‌تواند وضعیت شان را بدتر کند.

برای مثال، دکتر رائو می‌گوید: “بیماران مبتلا به دیابت ضعیف کنترل شده معمولا سرطان سینه تهاجمی تری دارند. یک متاآنالیز نشان داد که احتمال مرگ بیماران چاق بر اثر سرطان روده بزرگ، سینه و رحم بیش‌تر است”.

چگونه سالم‌تر غذا بخوریم بدون آن که خود را محروم کنیم؟
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان و خوردن در صورت تشخیص سرطان پیروی از یک رژیم غذایی سالم است که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات کامل باشد. برخی مطالعات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی مدیترانه‌ای این اهداف را برآورده می‌کند و به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می‌کند.

همراه ساختن کربوهیدرات‌ها با پروتئین، فیبر و چربی (مثلا یک تکه کره بادام زمینی روی یک تکه سیب) از افزایش گلوکز جلوگیری می‌کند افزایش گلوکزی که به مرور زمان می‌تواند متابولیسم ما را خراب کند و خطر سرطان را افزایش دهد.

شاوان به طور کلی می‌گوید تا زمانی که مواد مغذی ضروری را از بقیه رژیم غذایی خود دریافت می‌کنید خوب است که مقدار کمی قند افزوده شده را حتی به صورت روزانه مصرف کنید.

تحقیقات در مورد جایگزین‌های قند و تاثیر آن بر سرطان و خطر سرطان با پاسخ‌های قطعی همراه نبوده اند. کارشناسان توصیه می‌کنند تا زمانی که در این باره بیش‌تر بدانیم بهتر است از مصرف بیش از حد قند اجتناب ورزیم. در این میان، دارچین یا زنجبیل شیرینی بدون کالری یا قند اضافه می‌کند. هم چنین، می‌توان از بستنی‌های غیر لبنی و درست شده با مواد غذایی طبیعی شیرین مانند موز و انواع توت‌های یخ زده استفاده کرد.