آیا تا به حال به تاریخ انقضای آب معدنی توجه کرده‌اید؟ این تاریخ ممکن است شما را به اشتباه بیندازد که آب درون بطری پس از آن دیگر قابل مصرف نیست، اما واقعیت این است که تاریخ انقضا بیشتر به پلاستیک بطری مربوط می‌شود تا خود آب. در این مقاله، به بررسی دلایلی می‌پردازیم که چرا نباید آب معدنی را پس از تاریخ انقضا بنوشید و چه خطراتی ممکن است شما را تهدید کند.
پلاستیک‌ها و خطرات نهفته در آن‌ها
تاریخ انقضای درج‌شده روی بطری‌های آب معمولاً برای مدت ۱۸ ماه تا دو سال است. این تاریخ بیشتر به پلاستیک بطری مربوط می‌شود، چرا که پلاستیک با گذشت زمان تجزیه شده و ممکن است ذرات مضر به داخل آب وارد شود. اگرچه خود آب معدنی به طور طبیعی فاسد نمی‌شود، اما پلاستیک‌هایی که آب در آن‌ها نگهداری می‌شود، با گذشت زمان شروع به تجزیه می‌کنند و ممکن است ذرات ریزی از میکروپلاستیک وارد آب شوند که برای سلامت انسان مضر است.
میکروپلاستیک‌ها ذرات ریزی از پلاستیک هستند که اندازه آن‌ها ممکن است تنها چند میکرومتر باشد. این ذرات به راحتی وارد بدن انسان می‌شوند و می‌توانند در بافت‌های مختلف مانند ریه‌ها، جفت جنین، شیر مادر و حتی خون یافت شوند.
ارتباط میکروپلاستیک‌ها با بیماری‌ها
تحقیقات جدید نشان داده‌اند که میکروپلاستیک‌ها با بیماری‌های مختلفی مانند سرطان، مشکلات هورمونی، التهاب مزمن و حتی اختلالات عصبی مانند ADHD و اوتیسم ارتباط دارند. دکتر شری میسون، پژوهشگر برجسته در حوزه آلودگی پلاستیکی، می‌گوید: «قرار گرفتن در معرض این مواد می‌تواند به افزایش برخی سرطان‌ها، کاهش تعداد اسپرم و مشکلات رشد در کودکان منجر شود.»
تأثیرات طولانی‌مدت میکروپلاستیک‌ها
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف آب بطری‌شده خطرات بیشتری نسبت به آب لوله‌کشی دارد. هر فرد ممکن است سالانه بین ۳۹ تا ۵۲ هزار ذره میکروپلاستیک از منابع مختلف مصرف کند، اما کسانی که به طور منظم آب بطری‌شده می‌نوشند، این میزان را به حدود ۹۰ هزار ذره می‌رسانند. اگرچه برخی سازمان‌ها مانند EFSA معتقدند که بیشتر این ذرات از بدن دفع می‌شوند، اما برخی دیگر مانند FAO هشدار داده‌اند که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند وارد جریان خون شوند و در اندام‌های حیاتی تجمع یابند.
تفاوت بین آب بطری‌شده و آب لوله‌کشی
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف آب بطری‌شده در مقایسه با آب لوله‌کشی موجب جذب میکروپلاستیک‌های بیشتری می‌شود. حتی اگر آب بطری‌شده قبل از تاریخ انقضا مصرف شود، فرد همچنان مقدار بیشتری میکروپلاستیک وارد بدن می‌کند.
نگهداری نامناسب آب معدنی
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند میزان آلودگی آب را افزایش دهد، نگهداری نامناسب بطری‌هاست. نگهداری بطری‌های پلاستیکی در مکان‌های گرم یا در معرض نور مستقیم خورشید می‌تواند باعث تجزیه سریع‌تر پلاستیک و تغییر طعم و بوی آب شود. همچنین، بطری‌های PET (پلی‌اتیلن ترفتالات) به دلیل ویژگی «تنفس‌پذیری» خود ممکن است باعث تبخیر آب شوند و اجازه دهند آلودگی‌های محیطی وارد بطری شوند.
چگونه از خود در برابر میکروپلاستیک‌ها محافظت کنیم؟
برای کاهش تماس با میکروپلاستیک‌ها و حفظ سلامت خود، کارشناسان توصیه می‌کنند که:
- از ظروف شیشه‌ای یا فلزی به جای پلاستیکی استفاده کنید.
- بطری‌های آب را در جای خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
- در صورت امکان، از آب تصفیه‌شده خانگی به جای آب بطری‌شده استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
با توجه به اطلاعات علمی و هشدارهای کارشناسان، بهتر است آب معدنی را پس از تاریخ انقضا مصرف نکنید، زیرا پلاستیک بطری‌ها با گذشت زمان تجزیه شده و ذرات مضر میکروپلاستیک وارد آب می‌کنند. برای حفظ سلامتی خود، از استفاده از آب بطری‌شده در مدت زمان طولانی پرهیز کرده و به دنبال گزینه‌های سالم‌تر مانند آب تصفیه‌شده خانگی باشید.
منابع:
- دکتر شری میسون، پژوهشگر آلودگی پلاستیکی
- سازمان جهانی بهداشت (WHO)
- دپارتمان سلامت جهانی dailymail
