در بازار طلا و سکه ایران، اصطلاحات «سکه بانکی» و «سکه غیربانکی» زیاد شنیده می‌شود، مخصوصاً وقتی پای ربع سکه در میان باشد.
به گزارش فرارو، بسیاری از خریداران و سرمایه‌گذاران تازه‌وارد نمی‌دانند چه تفاوت‌هایی بین این دو نوع وجود دارد و چه ریسک‌هایی در خرید سکه غیربانکی وجود دارد. به همین دلیل قصد داریم ابتدا شما را از نوعی کلاهبرداری با سوء استفاده از ندانستن فرق ربع سکه بانکی و غیربانکی باخبر کنیم و سپس به شما آموزش دهیم چگونه این دو را از هم تشخیص دهید.
ربع سکه بانکی چیست؟
ربع سکه بانکی تحت نظارت رسمی بانک مرکزی ایران ضرب شده و دارای استانداردهای دقیق وزن، عیار و طرح است. این سکه‌ها پشتوانه و ضمانت از سوی مرجع رسمی دارند و در بازار رسمی قیمت معلومی دارند.
ربع سکه غیربانکی چیست؟
ربع سکه غیربانکی توسط تولیدکنندگان خصوصی در کارگاه‌های طلاکوبی بدون نظارت مستقیم مرجع رسمی ضرب می‌شوند و در عیار، وزن یا کیفیت ساخت استاندارد نیستند و ممکن است تفاوت داشته باشند. این سکه‌ها لزوماً تاریخ ضرب مشخص یا ضمانت استاندارد ندارند. در برخی نمونه‌ها، تولیدکنندگان با حذف دقیق برخی جزئیات یا تنزل کیفیت بر سود حاصل می‌افزایند.
چرا قیمت ربع سکه بانکی و غیربانکی متفاوت است؟
تفاوت در قیمت این دو نوع ربع سکه به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
اولاً اجرت ضرب و هزینه ساخت در سکه‌های غیربانکی به صورت کامل لحاظ می‌شود، در حالی که سکه بانکی تحت تاثیر سیاست عرضه، اغلب هزینه ساخت کمتری دارد. در ثانی، در بسیاری از موارد عیار یا درصد خلوص طلای واقعی در سکه غیربانکی پایین‌تر از استاندارد است؛ این یعنی ارزش طلای محتوایی آن کمتر است. مهم‌تر از همه، نقدشوندگی و اعتبار بازار سکه‌های غیربانکی خیلی پایین است و سخت به فروش می‌رسند.همچنین،سکه غیربانکی ممکن است در طرح ظاهری یا جزئیات طراحی کمبودی داشته باشد که قیمت آن را پایین‌تر می‌آورد.
چه کسانی ربع سکه غیر بانکی می‌خرند؟
به علت فروش دشوار سکه‌های غیربانکی، معمولاً هیچ کس آگاهانه سراغ این نوع سکه‌ها نمی‌رود. بلکه عده‌ای از طلافروشان که با خرید و فروش سکه غیربانکی به دنبال سود ناشی از اختلاف قیمت هستند، گاهاً سکه‌های غیربانکی را وکیوم می‌کنند و به افراد کم تجربه می‌فروشند. بنابراین این مهم است که شما بدانید این نوع سکه‌ها از نظر ظاهری چه تفاوتی با یکدیگر دارند.
چگونه ربع سکه بانکی را از غیربانکی تشخیص دهیم؟
برای تشخیص تفاوت میان سکه بانکی و غیربانکی، چند روش مؤثر وجود دارد. سکه بانکی معمولاً دارای طرح دقیق و منظم، علائم واضح و تاریخ معتبر است، در حالی که سکه غیربانکی ممکن است طرح‌ها ناهماهنگ یا تاریخ نامشخص داشته باشد.
با این حال برخی از سکه‌های غیربانکی از لحاظ ظاهری شبیه به نمونه‌های بانکی هستند و تفاوت آن‌ها به سختی آشکار می‌شود.
برای رفع این مشکل همواره سکه‌های وکیوم شده با قیدضمانت بانکی که روی آن درج می‌شود خریداری و فاکتور قابل استعلام درخواست کنید. بر اساس تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، برای پیشگیری از هرگونه فعالیت غیرمجاز در زمینه خرید و فروش سکه، همه فروشندگان موظف به ثبت فاکتور قابل استعلام برای تمامی سکه‌های معامله شده هستند.
باید توجه داشت بسته‌بندی و وکیوم سکه برای فروش سکه کافی نیست. برای هر قطعه سکه، پس از ثبت در سامانه جامع تجارت ایران، فاکتور الکترونیکی صادر می‌شود. برای صدور فاکتور الکترونیک، فروشنده، اطلاعاتی مانند کد ملی و شماره موبایل شما را درخواست می‌کند.
پس از اتمام کار شما می‌توانید فاکتور الکترونیک را از سامانه جامع تجارت به آدرسntsw.ir استعلام کنید و در صورت نیاز، فاکتور دستی هم درخواست کنید.
خطرات ربع سکه غیر بانکی
خرید سکه غیربانکی همراه با خطرات قابل‌توجهی است که باید مد نظر باشد. اول، احتمال تقلب یا ناخالصی بالا است؛ برخی سکه‌های غیربانکی ممکن است با فلزات غیرطلا مخلوط شده یا در خلوص استاندارد نباشند، که ارزش واقعی‌شان را کاهش می‌دهد. دوم، نقدشوندگی پایین‌تر است؛ وقتی بخواهید چنین سکه‌ای را بفروشید، نه تنها قیمت بسیار افت می‌کند، بلکه ممکن است اصلا خریاری برای این سکه پیدا نکنید.
