چرا در تابستان سطح جاده ها از فاصله دور خیس به نظر می‌رسد؟
زمانی که در روزهای گرم تابستان از فاصله دور به جاده‌ها نگاه کنید به نظر خواهد رسید که آب زیادی روی جاده وجود دارد و سطح آن خیس است. علت این خطای چشم چیست؟
این یکی از چیزهایی است که در سفرهای جاده‌ای تابستان مشاهده می‌کنیم. بسیاری از رانندگان در این روزها یک گودال به ظاهر بی‌پایان را در دوردست می‌بینند اما هرچه به آن نزدیک می‌شوند این گودال پرآب ناپدید می‌شود. بازهم بدون دانستن دلیل این موضوع یک گودال دیگر در چند صد متر جلویی رؤیت می‌شود و بازهم با نزدیک شدن به آن تجمع آب از بین می‌رود. این فرایند بارها و بارها تکرار می‌شود و هر بار رانندگان از خود می‌پرسند علت این خطای چشم چیست.
به گزارش پدال، واضح است که این گودال آب واقعی نیست بلکه سراب است. اگرچه افراد زیادی فکر می‌کنند سراب فقط در صحرا و بیابان وجود دارد اما ویژگی عادی جاده‌ها نیز به شمار می‌رود و افراد با خود فکر می‌کنند سطح جاده از فاصله دور خیس شده و پر از آب است. این خطای چشم مشهور زمانی رخ می‌دهد که آسفالت گرمای خورشید را جذب کرده و هوای بالای خود را مستقیماً گرم می‌کند. در این حالت هوای گرم چگالی و تراکم کمتری نسبت به هوای خنک‌تر بالای خود خواهد داشت. پرتوهای نور حین عبور از هوایی با چگالی به سمت بالا منحرف و شکسته می‌شوند و باعث می‌شوند چشم توهم خیس بودن جاده را داشته باشد.
پدیده ایجاد سراب توسط نور با عنوان تصویر وارون شناخته می‌شود. در این حالت به نظر می‌رسد تصویر آن شی برعکس شده است. ما اینجا درباره آسمان صحبت می‌کنیم که به نظر می‌رسد روی زمین قرار گرفته و چشمان و مغز شما نمی‌تواند همه پرتوهای منحرف شده در زمان عبور از هوا با چگالی مختلف را پردازش کند و بجای آن تنها توهمی را می‌بیند که روی زمین قرار گرفته است و آن را به عنوان نقطه مبدأ در نظر می‌گیرد. به خاطر اینکه شن و ماسه نیز همانند آسفالت گرما را به هوای بالای خود منتقل می‌کند بنابراین همین نوع سراب در صحرا نیز رخ می‌دهد و افراد فکر می‌کنند در فاصله دور آب وجود دارد درحالی‌که این‌طور نیست.
اما سراب فقط منحصر به صحرا و جاده نیست. اگر بخواهید خود را در حال سرگردانی در زمینی پوشیده از برف در قطب جنوب پیدا کنید، شاید با اثر معکوسی مواجه شوید که با عنوان سراب بالا شناخته می‌شود. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که هوای گرم‌تر بالای هوای سردتر قرار می‌گیرد و نور را به سمت پایین منحرف می‌کند و اثری علمی تخیلی ایجاد می‌کنند. در این حالت به نظر می‌رسد اشیا در ارتفاعی بالاتر از شرایط واقعی خود قرار دارند و مثلاً یک قایق به حالت شناور در هوا دیده شود.
